Eğitici oyun çocuğun gelişimi açısından çok önemlidir. Özellikle evde çok vakit geçiren çocukların gelişiminin oyunla desteklenmesi gerekir. Eğitici oyunlar bu konuda önemli bir yardımcıdır.
Uzmanlar sürekli oyunun çocuklarının büyümesinin, öğrenmesinin ve beyin gelişiminin hayati bir parçası olduğunu söylüyor. Oyun, çocukların çevrelerindeki dünyayla ilgilenmelerine, dokunsal hisleri öğrenmelerine, sayılar ve harfler gibi kavramları anlamalarına, sınırları ve öz düzenlemeleri anlamalarına ve hayal güçlerini keşfetmelerine olanak tanır. Elbette, büyümede bu yolculuğu teşvik etmek için oynamanın daha ilgi çekici ve etkili yolları var: Uzmanlar buna eğitici oyun diyor.
Bu yazımızda uzmanların eğitici oyun hakkında önerilerine kulak vereceğiz. İşte çocuğunuz için hem eğlenceli hem de eğitici oyunun ipuçları.
Eğitici Oyun Nedir?
Bir çocuk ne zaman bir şey inşa ederse işte o zaman eğitici oyun oynamış olur. Legolar ile bir yapı inşa ettiğinde, boya kalemleri ile çizim yaptığında, kum veya çamurda formlar oluşturduğunda, bilim deneyleri yaptığında ve hatta aynı şeyleri parçalarına ayırdığında eğitici bir oyun oynamış demektir.
Fizyolog Nicole Beurkens oyun oynayan çocuklar için, “Çocukların doğaya ihtiyaçları var, yapılandırılmamış zamana ihtiyaçları var ve oyun oynamaya ihtiyaçları var. Bu sadece ‘eğlenceli’ gibi görünebilir, ancak araştırmalar bu şekilde büyüdüklerini gösteriyor” diyor.
İşte çocuklar için eğitici oyunun faydaları:
Fiziksel aktiviteler aslında çocukların beyin gelişimine katkı sağlar: Beynin duyusal işleme sistemleri, çevremizdeki dünyayla karşılaştıkça gelişir ve bu, farklı nesnelerle yeterli temasımız veya etkileşimimiz yoksa gerçekleşemez. Bu sebeple oyun çocuk gelişiminde benzersiz bir önemdedir.
Çocuklara zamanın ve yapılandırılmamış öğrenmenin önemini öğretir.
Problem çözme becerisi geliştirmelerine yardımcı olur. Oyun sırasında büyük olasılıkla üzerinde çalışmak zorunda kalacakları veya aşmaları gerekecek engellerle karşılaşacakları için.
Oyun çocuklara hata yapmayı öğretir. Bu da pes etmektense onlardan ders çıkarmayı öğrenmelerini sağlar. Bir şeyi nasıl doğru yapacağımızı öğrenmenin yolu, önce onu birkaç kez yanlış yapmaktır.
Güven oluşturur. Yapmaya başladıkları bir faaliyeti -bir şato yapmak, bir şeyler çizmek- tamamladıklarında, yetenekli, yetkin küçük insanlar olduklarını anlamalarına yardımcı olabilir.
Eğitici oyun başka çocuklarla oynanırsa çocukların sosyal becerileri gelişir. Ortak bir hedef üzerinde çalışırken çocuklar işbirliğini, paylaşmayı ve başkalarına nasıl lider olunacağını öğrenirler.
Eğitici Oyun Türleri
Matematik
Bu tür bir eğitici oyun, çocukların mekansal kavramları (hafif, ağırlık, boy, mesafe vb.), ölçmeyi, saymayı ve anlamayı öğrendiği her türlü etkinliği içerir. Bu, çeşitli aktivitelerle yapılabilir: bir yemek yapma oyunu oynarken malzemeleri ölçmeye çalışmak gibi.
Matematik, sadece aritmetik öğrenmek ve denklem çözmekten çok daha fazlasıdır. Yemek yapmak, program yapmak, ev işleri yapmak ve oyun oynamak, çocuklarınızın evde muhtemelen halihazırda yaptığı matematik kavramlarını ve becerilerini içeren birkaç şeydir. Çocuklara bu alanlarda daha fazla sorumluluk verin. Bunu gerçekleştirirken cinsiyet ayrımı yapmamalısınız. Hem oğlan hem de kız çocuklarına bu konuda eşit davranmalısınız. Hayatlarının geri kalanı boyunca yapacakları gerçek yaşam etkinliklerinde matematiği nasıl kullanacaklarını öğrenirler. Küçük çocuklar evin içindeki eşyaları sayabilir, oyuncaklarla veya evdeki nesnelerle desenler yapabilir, blokları şekle veya renge göre sıralayabilir ve basit masa oyunları oynayabilir.
Okuma ve Dil
Okuma ve dil oyunu, çocukların konuşma ve okuma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Kelime haznelerini genişletebilir, sizinle ve başkalarıyla iletişim kurmalarına ve soyut düşünme dünyasına girmelerine yardımcı olabilir.
Kitapların yanı sıra, diğer günlük görevlerin birçoğu okumayı içerir. Sanat ve inşaat projeleri için talimatları takip etmek, masa oyunları oynamak ve podcast veya sesli kitap dinlemek, çocukların okuma kaslarını esnetir ve okurken okuma becerilerini korumalarını ve geliştirmelerini sağlar. Çocuklarınızın paylaşmak için eğlenceli hikayeler yazmasını, en sevdiği şarkılara yeni sözler bulmasını veya akşam yemeğinde birbirleriyle paylaşmak için bir şükran listesi hazırlamasını sağlayabilirsiniz.
Yaratıcılık
Yaratıcı oyun, onların hayal gücünü içerirken aynı zamanda somut nesnelerle gerçekleşir. Bunu çocuklar kumda heykel yaparken, hayali aileler için mini evler inşa ederken ve sanatla uğraşırken görebilirsiniz.
Ebeveynler Eğitici Oyunu Nasıl Teşvik Edebilir?
Eğitici oyunu desteklemenin en iyi yolu çocuğunuz ynarken onun yanında olmaktır. Hatta bazen tek yol budur. Daha fazlası gerekmez. İşte çocuklarınızla eğitici oyun oynamaya nasıl dikkat edebileceğinize dair bazı örnekler:
Çocuğunuzun oyun süresini uzatmak çok kolaydır. Oynayacaklarını seçmelerine izin vererek, oyunla daha fazla ilgilenmelerini sağlayabilirsiniz.
Rol model olun. Çocuklar yaptıklarınızı izleyerek öğrenirler. Bir aktivite veya oyuncağı yeniyse, örnek olarak ona öncülük edebilir ve önce onunla oynamaya başlayabilirsiniz. Bir süre sonra kendi kendilerine oynamaya başlarlar.
Sorular sorun ve bazı soruları yanıtlamak için hazır olun. Çocukla etkileşim kurun, böylece ne üzerinde çalıştıklarını anlayıp kavramsallaştırabilirler. Bloklarla bir şeyler inşa ediyorlarsa, ne yaptıklarını, binada ne olduğunu vb. sorun.
Çocuğunuzun bakış açısından, mekansal olarak düşünün: Oyuncakları çocuğun ulaşabileceği bir yerde tutun, böylece oyun sırasında kolayca erişilebilirler. Her şeyi çocuğunuzun bakış açısından düşünmelisiniz. Kelimenin tam anlamıyla onların seviyesine inmek için eğilin ve mekanı nasıl gördüklerini düşünün.
Duygusal açıdan hoş nesneler kullanın. Plastik, gösterişli şeyler yerine ahşap, metal ve kağıt gibi doğal malzemelerden yapılmış oyuncaklar önerilmektedir. İlk olarak, çocuğunuz bunlara dokunacak ve onlarla oynayacak, böylece doğal malzemelerl daha rahat hissedecek. İkincisi, dokunma hissi her malzeme için farklı olacaktır. Bu yüzden daha uyarıcı bir deneyimdir.
Sakin bir oyun alanı oluşturun. Çocukların dekorasyonunun çoğunlukla parlak olması gerektiğine inanılıyor gibidir. Oysa bu çok dikkat dağıtıcıdır. Bunun yerine sakinleştirici, nötr bir alan oluşturun.
Çocuğunuza ne zamana kadar yol gösterici olmanız gerektiğini iyi belirleyin. Elbette oyunlarına dahil olmak istersiniz, ancak bir noktada onun hayal gücünü serbest bırakmalısınız. Bu noktada bir kenara çekilin ve oyunu izleyin.
Oyun zamanı, görünenden çok daha fazlasıdır. Çocuğunuz sadece eğlenmekle kalmıyor, aynı zamanda yeni kavramlar ve beceriler öğreniyor, beynini geliştiriyor ve tabii eğleniyor.
Çocuğunuzdan haftalık oyun programı hazırlamasını isteyebilirsiniz. Böylelikle oyun sürecini de oyuna dönüştürebilir. İşte sizin için hazırladığım bir örnek:
