Özellikle gece uyumadan hemen önce ve uyku sırasında biberonla içilen sütün, bebeğin dişlerinde “biberon çürüğü” gelişimine neden olduğunu ve bunun ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu ve beslenme bozukluğuna yol açtığını söyleyen Hospitadent Diş Hastanesi Pedodonti Uzmanı Doç. Dr. Handan Över, bu dönemde tedavi edilmeyen diş bozukluklarının, ileride diş çarpıklığı, çene gelişimi bozukluğu ve genel sağlık problemlerine sebep olabileceğine dikkat çekiyor.
“Biberon çürüklerinde ebeveynlerin en sık yaptığı yanlış ‘Nasıl olsa yerine yenileri gelecek’ yanılgısına düşüp, tedaviyi geciktirmektir” diyen Doç. Dr. Över, sütün besleyici değerini arttırmak için, biberonlara doldurulan süte bal, pekmez ya da şeker gibi tatlandırıcılar katılmasının “biberon çürüğü” gelişimini hızlandırdığına vurgu yapıyor.
Biberon çürüğü nedir?
Özellikle gece uyumadan hemen önce ve uyku sırasında biberonla içilen süt, bebeğin dişlerinde “biberon çürüğü” gelişimine neden olduğunun altını çizen Doç. Dr. Över, “Bazı aileler süte bal, pekmez ya da şeker gibi tatlandırıcılar katarlar. Bu durum “biberon çürüğü” gelişimini daha da hızlandırır. Biberonla verilen süt, uykuya geçildikten sonra dişler üzerinde birikmektedir. Uyku sırasında tükürük salgısı da azaldığından dişler hiçbir şekilde temizlenememekte ve ağızda dişlerin üzerinde daha önceden varolan çürük yapıcı bakterilerin asidik bir ortam oluşturmasına neden olmaktadır. Bu asitler dişlerin tüm yüzeyini kaplayan mine yapısını bozarak, önce tebeşirimsi beyaz renkte lekelerin görülmesine, daha sonra da “biberon çürüğü” olarak tanımlanan sarı-kahverengi renkte çürüklerin oluşmasına neden olmaktadırlar” diyor.
1 yaşından sonra gece boyunca su hariç her türlü gıda kesilmeli
Doç. Dr. Över, bu çürüklerin önce üst çenedeki kesici dişlerin ön yüzeyinde başladığını ve daha sonra yayıldığını söyleyerek, konuşmasına şöyle devam ediyor:
“Burada unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri, sütün doğal bir şeker olan laktoz nedeniyle gece boyunca tüketildiğinde yine çürük gelişimine neden olabileceğidir. Bu nedenle bir yaşından itibaren gece boyunca su dışında anne sütü dâhil bebeğin (süt, meyve suyu vb.) herhangi bir şey tüketmesine izin verilmemelidir. Ayrıca emziğin, bala reçele ya da pekmeze batırılarak verilmesi de “biberon çürüklerinin” gelişimi açısından etkilidir.”
Biberon çürüğü çocuğun konuşmasında problem yaratabilir
Biberon çürüğünün oluşmasına neden olan bakterilerin, süt dişlerinde kısa zaman içerisinde ağrı oluşturmasına ve iltihaplanmaya neden olduğunu; gelişen bu diş fonksiyonlarının da çocuğun yemek yerken huzursuzlanmasına, düzenli uyku uyuyamamasına yol açtığını söyleyen Doç. Dr. Över, “Bu enfeksiyon ayrıca uzun süre devam ederse, zaman içerisinde süt dişlerinin altında gelişmekte olan sürekli diş tomurcuklarına da zarar verir. Bu duruma bağlı olarak ise, kalıcı dişler sürdüğünde renk ve şekil bozuklukları görülebilir” şeklinde konuştu.
Özellikle üst çenedeki kesici dişlerden başlayan, biberon çürüğünün bu dişlerde büyük madde kayıplarının meydana gelmesine neden olduğunu, bu durumun çocuğun ağız sağlığının yanı sıra, aynı zamanda çocuğun konuşmasında ve estetik görünümünde problem yarattığının altını çizen Doç. Dr. Över, şunları söyledi: “Biberon çürüğü olan çocuk, hiç hazır olmadığı erken dönemde yaşına göre oldukça zor bir tedavi olan kanal tedavisi, dolgu, çekim gibi tedavilerle karşılaşır. Çoğu zaman küçük yaşlarda bu tedavilerin normal diş ünitelerinde yapılabilmesi mümkün olmadığından genel anestezi altında yapılması gerekecektir” diyor.
Biberon çürüğünü engellemek için neler yapılabilir?
- Bir yaşından itibaren bebeğin biberonla veya anne memesinde uyumasına izin verilmemelidir. Biberondaki süte şeker, bal, pekmez gibi tatlandırıcılar ilave edilmemelidir.
- Dişler, ilk sürmelerinden itibaren beslenme sonrasında temiz ve hafif nemli bir gazlı bezin işaret parmağına sarılmasıyla ya da parmak fırçası yardımıyla temizlenmelidir.
- Bebeğin özellikle ilk yaşından itibaren düzenli olarak pedodonti uzmanına (çocuk dişleri uzmanı) götürülmesiyle dönem çocukluk çağı çürüklerinin (biberon çürükleri) önlenmesi açısından önemlidir.
- Ara öğünlerde, mümkün olduğunca dişler üzerinde yapışıp kalan karbonhidrat ağırlıklı beslenme yerine lifli besinler sebze, meyve, kuruyemiş tercih edilmelidir.
- 3,5-4 yaşına kadar tükürme refleksi tam gelişmediğinden diş macunsuz ya da pedodonti uzmanının önereceği diş macunları ile dişler fırçalanmalıdır. Diş fırçası mümkün olduğunca küçük başlı ve yumuşak kıllı olmalı ve sıklıkla yenilenmelidir. Fırçalama okul dönemine kadar anne-baba kontrolünde ve onların yardımıyla yapılmalıdır.
