Atık pilleri topla, çevreni kolla…
Çocuklar, atık pillerin çevremize verdiği zararların, insanlar üzerindeki olumsuz etkisini hiç düşündünüz mü?
Atık piller ayrıştırılmaması halinde toprağa ve suya karışarak insanlara oldukça büyük zarar vermektedir. Peki, kullanılmış atık pillerin nasıl ayrıştırılması gerektiğini biliyor musunuz?
Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği (TAP), çocukları atık piller konusunda bilinçlendirmek için çalışmalarına hızla devam ediyor. 31 Ağustos 2004 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı’nın, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği’ni (APAK) yayınlamasının ardından, 08 Ocak 2005 tarihinde atık pil toplama konusunda yetkili kılınan TAP, 2009 yılında 10 ilde, 2010 yılında ise 20 ilde ilköğretim okulu öğrencilerine yönelik atık pil toplama kampanyası başlattı. TAP, öğrenci sayısına göre en çok atık pili toplayan okullara, çevre belediyeler ile birlikte ödüller veriyor.
Gelin, hep birlikte piller ve atık pillerin ne olduğuna, nasıl toplanması gerektiğine göz atalım.
Pil nedir? Nerelerde kullanılır?
Pil, kimyasal reaksiyonlar sonucunda elektrik enerjisini depolayabilen, (+) ve (-) uçları cihaza bağlandığında gerekli elektrik akımını sağlayan çeşitli tip ve boyutlardaki araçlardır. Radyolardan bilgisayarlara, telefonlardan el fenerlerine fotoğraf makinelerinden saatlere ve oyuncaklara kadar piller günlük yaşantımızın her aşamasında yer alırlar.
Pillerin sınıflandırılması
Piller, şarj edilemeyen (tek kullanımlık) ve şarj edilebilen (çok kullanımlı) piller olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Ayrıca piller, şekilleri itibariyle de silindirik, düğme ve prizmatik olarak üç grupta tanımlanabilir. Piller, kadmiyum, cıva, çinko, mangan, demir, lityum, nikel, kobalt gibi metalleri ve çeşitli kimyasal bileşimleri içermektedir.
Pilleri nasıl kullanmalıyız?
• Akmış pilleri çıplak ve ıslak elle tutmayınız.
• Pilleri ateşe atmayınız, gömmeyiniz ve su kaynaklarına atmayınız.
• Piller, devamlı güneş ışığı alan yerlerde tutmayınız.
• Pilleri serin ve rutubetsiz yerlerde saklayınız. Bu pilin ömrünü uzatır.
• Şarj edilmeyen piller ve özellikle lityum türleri kesinlikle şarj işlemine tabi tutulmamalıdır. Aksi takdirde aşırı ısınma, şişme, gaz çıkışı, alevlenme ve hatta patlama görülebilir.
• Bir aleti pil takılı iken uzun süreli çalıştırmıyorsanız, pilleri aletin içinden çıkartınız. Aksi durumda pil sızmasından ve pilin kendi kendine boşalmasından dolayı cihazınız zarar görebilir.
• Yeni alınan pilleri kullanıncaya kadar orijinal ambalajında muhafaza ediniz.
• Pillerin (+) ve (–) uçları metal paralar, anahtarlar, bilezikler ve yüzük gibi maddeler ile direkt temas etmesi sonucunda kısa devre meydana getirerek ısınırlar ve çevreye zarar verebilirler.
Atık pil nedir?
Kullanım ömrünü tamamlamış ve/veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılamayacak duruma gelmiş olan pillere, “Atık Pil” denir. Atık hale gelmiş pillerin onarılarak tekrar kullanımı mümkün değildir.
Atık pilleri ne yapmalıyız?
• Atık piller kesinlikle evsel atıklarla karıştırılmamalı ve çöpe atılmamalıdır.
• Atık piller ayrı olarak biriktirilerek “Atık Pil Kutularına” atılmalıdır.
• Atık piller çöpe atıldığı zaman, pilin dışındaki kap zamanla delinerek içindeki metaller ve kimyasal maddeler toprağa veya suya karışabilir.
Toplanan atık piller ne yapılır?
Toplanan ve toplatılan atık piller geri dönüşüm işlemlerinden önce, hareketli bant sistemleriyle şarj edilebilen ve şarj edilemeyen olarak türlerine göre ayrılır. Şarj edilebilen piller, ihracat izni almış firmalar vasıtasıyla geri dönüşüm için yurtdışına gönderilir. Diğer atık piller ise özel olarak inşa edilmiş, geçirimsizlik koşulları sağlanmış, nemden ari ve meteorolojik şartlardan korunmuş, kapalı, sızdırmaz ve su geçirmez özellikli depolama alanlarına gömülmektedir. İleride atık piller yüksek miktarlara ulaştığında bunların da Türkiye’de geri dönüşümü mümkün olabilecektir.
Atık pillerin çocuklar tarafından toplanması esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar:
• Evinizde radyo, el feneri, CD çalar, oyuncak, işitme cihazı, kol saati, masa saati, cep telefonu, vs gibi cihazlarda kullanılan piller bittiği zaman, ayrı bir yerde biriktirin.
• Ağırlığı 1 kiloyu geçen pilleri, daha hafif olan pillerle beraber biriktirmeyin.
• Paslanmış, hasar görmüş veya akmış pilleri diğer atık pillerle aynı yerde toplamayın.
• Ezilmiş ve akmış pillere dokunduysanız ellerinizi muhakkak yıkayın.
• Pillerle oynamayınız ve çevrenizde başıboş şekilde bırakmayın.
• Sağlam pilleri, atık pil kutusuna atmayın.
• Okula gelince atık pilleri hemen toplama kutusuna boşaltın.
• Toplama kutularındaki pilleri dışarıya çıkartmayın.
• Toplama kutularını yağmur almayan yerlerde muhafaza edin.
