Bebek bakımı, bebeğin sağlığı ve gelişimi açısından kritik bir öneme sahiptir. Doğru bakım uygulamaları bebeğin sağlığını korumasını sağlarken yanlış uygulamalar bebeğin sağlığını kaybetmesine neden olabilir.
Bebek Bakımı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Anne babalığa yeni adım atmış bir çiftin kafasında, doğumdan itibaren bebek bakımıyla ilgili birçok soru belirir.
Hamilelik döneminde ne kadar kitap okunursa okunsun, ne kadar araştırma yapılırsa yapılsın çoğu anne baba, bu konuda paniğe kapılmaktadır. Halbuki yeteri kadar dikkatli davranıldığı takdirde, bebek bakımı o kadar da zor bir konu değildir.
Göbek Bağı Nasıl Temizlenir?
Göbek bağı bakımı, bebek bakımı konusu içerisinde oldukça önemli bir yerdedir. Bilindiği gibi göbek kordonu, bebeğin anne karnındayken beslenmesini sağlar. Doğum sonrasında göbek kordonunun bir görevi kalmadığı için, bu kordon yaklaşık 5 cm. mesafeden kesilir. Geriye kalan 2,5 cm’lik kordon ise, bebeğin vücuduna çok yakın olduğu için kesilmez. Bu göbek kordonu, zaman içinde kendiliğinden düşecektir.
Göbek bağı düşene kadar, temizliğinde dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar vardır. Taze bir göbek bağı, bebeğin enfeksiyon kapabileceği ilk noktadır. Bu nedenle, her zaman temiz ve kuru tutulmalıdır. Kordonu, günde en az bir kez dibinden, alkollü pamuk ile silmek ve ardından steril bezle kapatmak gerekir. Ortalama 1 ila 2 hafta arasında düşen göbek bağı, kesinlikle bebek bezi ile kapatılmamalıdır.
Göbek bağını kuru tutmak gerektiği için, ebeveynlerin kafasını meşgul eden bir diğer konu; bebeğe bu dönemde banyo yaptırmanın doğru olup olmadığıdır. Bağ, ıslandıkça düşmesi gecikecektir, ama bir yandan da bebeğin buradan enfeksiyon kapabilme ihtimali de yüksektir. Bu durumda bebek, göbek kordonu düşene kadar silinerek temizlenebilir. Banyo yaptırılacaksa da, banyo süresi kısa tutulmalı ve ardından göbek, hızlıca kurutulmalıdır.
Göbek bağı, zaman içerisinde kendiliğinden düşecektir. Bu sürece müdahale etmemek en doğru karardır. Bağ düştükten sonra kanama olabilir, bu durumda paniğe kapılmamalı; ancak kanama durmuyorsa derhal doktora başvurulmalıdır.
Bebeğin Cildi Nasıl Temizlenir?
Yenidoğan bebeklerin cildi çok hassas, ince ve az yağlıdır. Bu nedenle ciltleri, kolayca zedelenebilir. Cilt bütünlüğünün bozulması, cildin zedelenmesi, bebekler için bir enfeksiyon riskidir.
Doğumu izleyen ilk günlerde bebeklerin özellikle yüz bölgesinde ufak, sivilceye benzer kırmızı döküntüler görülür. Bu döküntüler, tıbbi müdahale gerektirmez, sadece cilt temizliğine dikkat ederek kısa zaman içerisinde yok edilebilir; ancak yine doğumu izleyen ilk günlerde, bebeğin yüz ve vücudunda kırmızı zemin üzerinde, sarı baş veren döküntüler var ise bu, enfeksiyon belirtisidir. Döküntüler, mutlaka doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Yenidoğan bebekler, ılık su ile her gün yıkanabilir. Günlük ılık su, bebeğin rahatlamasını sağlayacaktır. Bebekleri yıkarken özel sıvı sabunlar tercih edilmelidir. Bebeği, haftada 2-3 kez şampuan veya sabun ile yıkamak yeterlidir. Banyo sonrası yumuşak bir havlu ile bebeği kurulamak ve bebek nemlendiricileri ile kısa masajlar yapmak bebeği rahatlatacak ve daha kolay uyumasını sağlayacaktır. Bebeklere giydirilen çamaşırlar yıkanırken deterjan değil, sabun tozu kullanılmalı, çamaşırlar çok iyi durulanmalı ve mutlaka ütülenmelidir.
Bebeklerin Tırnakları Nasıl Kesilir?
Yetişkinlere oranla çok daha hızlı uzayan tırnaklara sahip olan bebekler, tırnaklarıyla kendilerine zarar verebilir. Bu gibi istenmeyen durumlardan kaçınmak için, bebeklerin tırnağı 2. ya da 3. aydan itibaren düzenli olarak kesilmelidir.
Tırnak bakımı için uygun koşulların oluşturulması da önemlidir. Kesim yapmada en ideal zaman, banyo sonrasıdır. Tırnak kesiminde kesinlikle ebeveynlerin kullandığı tırnak makasları kullanılmamalı, bunun yerine bebekleri için üretilen tırnak makasları kullanılmalıdır. Bebeklerin tırnakları, etlerine yapışıktır. Bu nedenle ete herhangi bir zarar vermemek adına, çıt çıt makaslar yerine ucu küt makaslar tercih edilmelidir. Kesimin ardından yine aynı şekilde bebekler için üretilen tırnak makaslarıyla bebeğin tırnakları düzleştirilmelidir.
Bebeklerin Kulağı ve Burnu Nasıl Temizlenir?
Bebeğin kulak ve burun bakımında, pamuklu çubuk gibi ürünler kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu ürünler, cildi son derece hassas olan bebeğin kulaklarını ve burnunu tahriş edebilir.
Bebeğin kulak ve burun bakımında, ıslatılmış yumuşak bir peçete veya pamuk kullanmak yeterli olacaktır. Bu malzemeler ile kulak ve burnun giriş delikleri silinebilir.
Bebeğin Altı Nasıl Temizlenir?
Bebeklere Nasıl Banyo Yaptırılır?
Bebeğin, banyoya olan ihtiyacı yaşı ile doğru orantılıdır. Yenidoğan bebeğin banyosunda, göbek bağının ıslak kalmaması gerektiği kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Bunun için, bağ düşene kadar küvette banyo yaptırmak yerine bir sünger yardımı ile bebeğin vücudunu temizlemek doğru bir hareket olacaktır.
Göbek bağı düştükten sonra bebek, küvette banyo yaptırılmalıdır. Banyo, bebeğin rahatlamasını ve dolayısıyla da daha rahat bir uyku uymasını sağlayacaktır. Ayrıca banyo esnasında kurulan tensel temas, bebeğin ebeveynleri ile iletişim kurmasının bir yoludur.
Küvette yaptırılan banyoda, su sıcaklığı her zaman 37°C olmalıdır. Çok sıcak ya da çok soğuk su, bebeğin paniklemesine neden olur. Haftada 2-3 defa yaptırılması yeterli olacak banyoda, bebek için özel üretilmiş şampuan ve sabunlar kullanılmalı, banyo sonrasında bebek hemen sıcak bir ortama alınmalı ve kurulanmalıdır. Dilenirse, bebek yağları ile bebeği rahatlatacak masajlar yapılabilir.
Bebeklerin Ağız ve Diş Bakımı Nasıl Yapılır?
Bir bebeğin ilk dişleri, ortalama 5 ila 9 ay arasındayken çıkar. Süt dişleri, her ne kadar ileri dönemlerde dökülecek olsa da, yerine gelecek kalıcı dişler açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, bebeğin diş bakımı oldukça önemlidir.
Bebeğin düzgün beslenmesini sağlayan süt dişlerinde meydana gelen ve ağrı, çiğneme zorluğu, koku ve beslenme zorluğu gibi sorunlara neden olan çürüklerin tedavi edilmesi gerekir. Aksi halde, ilerleyen zamanlarda çene gelişiminde sorun, diş çarpıklığı ve bozukluğu gibi rahatsızlıklar ortaya çıkacaktır.
Bebeklerde diş temizleme işlemine, bebek 6-8 aylıkken yani ilk dişler çıktığında başlanabilir. Bu dönemde diş fırçası yerine tülbent veya gazlı bez kullanılmalıdır. Kahvaltıdan sonra ve gece yatmadan önce, dişlerin çiğneme noktaları bu iki materyal ile temizlenebilir. Diş fırçası ise, arka dişlerin çıkmaya başlaması ile birlikte kullanılabilir.
Bebeğinizin ihtiyaçlarının yaşına göre değişiklikler göstereceğini bilir ve buna göre hareket ederseniz, bebek bakımı sizin için çok daha kolay bir hale bürünecektir.