Bebekler nasıl yabancı dil öğrenir sorusu, özellikle 2 yaşından itibaren çocuğunun yabancı dil konuşmasını isteyen ebeveynler tarafından en çok merak edilen sorular arasında yer alıyor.
Doğumla iki yaş arası “dil edinimi için kritik dönem” diye adlandırılır. Bebek o yaşlarda duyabildiği ve maruz kaldığı iki ya da üç dili öğrenebilir. Bebekler, 0-2 yaş arasında birden fazla dilde birçok kelimeyi söyleyebilir.
Bebekler Nasıl Yabancı Dil Öğrenir?
Doğum sonrasında bebekler, uyanık oldukları zamanlarının büyük bir kısmını annelerinin ya da bakıcılarının jest/mimik/seslerini dinleyerek ve izleyerek geçirir. Böylece konuşmalarını sağlayacak organları henüz zihinsel ya da fiziksel olarak denetleyemeseler de, dile ilişkin bilgiyi depolar ve yaşantılarıyla ilişkilendirebilir.
Ayrıca, iletişim kurma dürtüsü öyle güçlüdür ki, bebekler, ilk sözcüklerini söylemeden çok önce bizimle “konuşmak” için pek çok farklı yöntem geliştirir. Örneğin, birçok farklı ağlama çeşidi vardır ve ana babalar bir ağlamanın “açım”, bir diğerinin “canım acıyor”, ya da “rahatsızım”, bir başkasının “sıkıldım, derhal benimle ilgilen” anlamına geldiğini kısa sürede öğrenir.
Bebeklerde Dil Yetisi Nasıl Gelişir?
Bebekler dil yetisi kazanırken sözcükleri anlamayı ve üretmeyi eşzamanlı olarak öğrenme eğilimindedir. Bir yaşına doğru bebekler “dil” benzeri sesler çıkarmaya başlarlar, “bebeksi konuşma” olarak adlandırabileceğimiz genizsi “agu”, “gugu” ve “babu” gibi sesler yer alır. İlk anlamlı sözcükler on ikinci ile yirminci ay arasında söylenir. Bazı bebekler anlamlı sesler çıkarmak için çabalayıp durur, bazıları ise hazır olana kadar bekler.
On sekiz ile otuzuncu aylarda bebeğin yeni sözcükleri öğrenme hızı aniden artar. Buna “adlandırma patlaması” denir. İki üç yaş arasında çocuk konuşmasını basitleştirerek “bebeksi konuşma” ile yetişkin konuşmasına benzer yapıları kullanmaya başlar. Bebek 3 ya da 4 yaşına geldiğinde, konuşmasındaki “bebeksi konuşma” özellikleri azalır, yetişkininkine benzer biçimde anlaşılır ve akıcı olarak konuşmaya başlar.
0-2 Yaş Dönem Dil Öğreniminde Kritik
Bebek, genel olarak doğumla iki yaş arası “dil edinimi için kritik dönem” diye adlandırabileceğimiz dönemde duyabildiği ve maruz kaldığı iki ya da üç dili öğrenebilir. Fakat edinimin doğası gereği çocuğun iki yaş sonrası konuşmasında maruz kaldığı bu dillerin özelliklerinin bir karışımı karşımıza çıkar ve her bil dile ilişkin “izole, ustaca kullanım” zamanla kazanılır. Dolayısıyla teorikte çift dilli, hatta üç dilli bebek yetiştirmek mümkündür denilebilir.
Bebeklerin Dil Öğreniminde Nelere Dikkat Edilmeli?
Burada vurgulanması gereken, doğum ile iki yaş aralığının “dil edinimi açısından kritik periyot” olduğu, dolayısıyla bebeğin tepkileri çok iyi gözlenmeli, olası “işitme kaybı” olasılığı en başta “yeni doğan işitme taraması” ile egale edilmeli, sonrasında periyodik değerlendirmelerle bebekteki dil iletişim gelişimi ilgili uzmanlarca takip edilmelidir.
