Bebeklerde reflü, mide ile yemek borusundaki birleşim bölgesindeki kas yapısının yeteri kadar gelişmemiş olmasından kaynaklanabiliyor. Bebeklerde reflü özellikle 0-6 aylık dönemde sık görüldüğü gibi, bebeğin sık kusmasına neden oluyor.
Mide içeriğinin kendiliğinden yemek borusuna doğru hareketi olarak tanımlanan reflü, toplumda yetişkin hastalığı olarak bilinse de aslında daha sıklıkla bebeklerde ve çocuklarda ortaya çıkan bir sorun. Hastalığın sıklığı konusunda net veriler olmamakla birlikte, tüm çocukluk çağında yüzde 1-10 oranında görüldüğü tahmin ediliyor. Reflü, 4 aylık çocukların yüzde 75’inde görülürken, bu oran 1 yaşında kendiliğinden yüzde 5’e geriliyor.
Bebeklerde Reflü
Bebeklerde reflünün sık görülmesinin nedenleri ise, yemek borusu ile midenin birleşim bölgesindeki kas yapısının henüz iyi gelişmemiş olması ve bebeklerin genellikle sıvı besinlerle beslenip yatar pozisyonda olmaları. Acıbadem Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Kemal Erdinç, hemen her bebeğin süt emdikten ya da mama yedikten sonra, bunların bir bölümünü kusarak çıkardığını belirterek, “Bu olağan bir durumdur ve hastalık olarak kabul edilmez.
Bebek bir yaşına yaklaştığında kendi başına oturabilme ve yürüyebilmenin yanı sıra katı gıdalara geçişiyle birlikte reflü belirtileri genellikle ortadan kalkar. Bu bebeklerin tedavi edilmesine ihtiyaç yoktur. Ancak özellikle yeterli kilo alamayan bebeklerde devamlı kusma gibi şüpheli belirtiler de varsa mutlaka hekime başvurmalı. Çünkü tekrarlayan reflü bebeklerde büyüme ve gelişme geriliğine neden olabiliyor” uyarısında bulunuyor.
Bebeklerde reflü yemek borusu iltihabına neden olup, huzursuzluk, kıvrılma ve beslenmeye karşı hoşnutsuzluğa yol açabiliyor. Daha da önemlisi bazı refleks mekanizmaları apne denilen geçici solunum durmalarına neden olabiliyor. Mide içeriğinin akciğere kaçması ise sık olmasa da önemli bir alt solunum yolu enfeksiyona yol açabiliyor.
Bebeklerde Reflü Belirtileri
Aşağıdaki belirtilerden birkaç bebeğinizde varsa zaman kaybetmeden bir hekime başvurun.
- Sık sık kusma
- Kilo alamama
- Huzursuzluk, ağlama
- Ağza kadar gelebilen mide içeriği nedeniyle rahatsızlık hissetmek. Bebeklerde bu durum daha çok yatar pozisyonda ortaya çıktığı için gece ağlayarak uyanabilirler ve uzun süreli uyuyamazlar
- Bu belirtiler dışında sadece geçmeyen öksürük, hırıltı ve ses kısıklığı da oluşabiliyor.
Bebeklerde Reflü Neden Olur?
Bebeklerde reflünün nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da aşağıdaki etkenlerin rol oynadığı biliniyor:
- Yemek borusu ile midenin birleşim bölgesindeki kas yapısının henüz iyi gelişmemiş olması, gevşeklik ve yemek borusunun kısa olması.
- Fazla ıkınma hareketi gibi nedenlerle karın içi basıncın artması.
- Çevresel faktörler, sigaraya maruz kalmak.
- Obezite.
- Beslenme alışkanlıklarında bozukluk, midenin besinlerle aşırı miktarda doldurulması.
- Besin alerjisi.
- Serebral palsi gibi nörolojik hastalıklar.
Bebeklerde Reflü Tedavisi
Koruyucu tedavi ve hayat tarzı değişiklikleri tedavinin temelini oluşturuyor. Bebeklerde reflü genellikle iyi seyrediyor ve çoğu fizyolojik olduğu için aşağıdaki önlemler alındığında çoğunlukla tedavi gerekmeden kendiliğinden düzeliyor. Doktor Erdinç, almanız gereken önlemleri şöyle sıralıyor:
- Mümkün olabildiğince anne sütü ile besleyin.
- Mama ile besliyorsanız, koyulaştırılmış mamayı tercih edin.
- Öğün hacimlerini azaltarak beslenme sıklığını artırın.
- Biberonla beslememeye özen gösterin, çünkü biberondan mamayı çekemediğinde daha fazla hava yutar ki bu da reflüyü tetikler.
- Yemekten sonra 1 saat boyunca yatırmadan dik pozisyonda gezdirin.
- Beslenirken bebekler hava yutuyor ve mide gerginlikleri artıyor. Bu nedenle beslenme sonrası ağızdan gazını çıkarmasını sağlayın.
- Bebeklerin yüzüstü yatması reflüyü azaltsa da bu yatış şeklinin ani bebek ölümü riski olması nedeniyle önerilmiyor.
Doktor Erdinç, koruyucu ve önleyici yöntemlerle birçok bebek sağlığına kavuşarak ek bir tedaviye ihtiyaç duymadığını belirterek şunları söylüyor: “Günümüzde önemli bir sorun olan reflü; koruyucu önlemler alınması, uygun beslenme teknikleri ve ihtiyaç halinde uygulanacak olan medikal tedaviyle günümüzde çoğunlukla kontrol altına alınabiliyor. Diğer bir önemli nokta ise reflünün önemli bir nedeni olan besin alerjilerinin de bebeklerde sık görülmesi ve altta yatan bir sebep olarak ortaya çıkabilmesi. Bu yüzden bebekte reflü belirtileri varsa doktora başvurmak gerekiyor.“