Bebeklerin ilk 24 saatinde, hem ebeveynler tarafından hem de aile bireyleri tarafından merak edilen ve heyecan verici bir durum. Bebek dünyaya geldikten sonraki 24 saat içinde, bebeğin bakımına, beslenmesine ve uykusuna dikkat etmek ise oldukça önemli.
Bebeklerinin doğacağı günü büyük bir heyecanla bekleyen anne babanın en önemli isteği ise onu sağlıklı bir şekilde kucaklarına alabilmek.
Bebeklerin büyük bir çoğunluğu normal olarak kabul edilen 38-42. haftalarda dünyaya geliyor. Ancak bir bölümü de 38. Haftadan önce yani prematüre olarak doğuyor.
Bebeklerin doğum haftalarına, doğum şekillerine ve annenin gebelik öyküsüne göre ilk 24 saatte yaşadıkları sorunlar farklı olabiliyor.
Bebeklerin ilk 24 Saatinde Neler Oluyor?
Ancak genel olarak ilk 24 saatte yapılması gereken şu şekilde özetlenebiliyor;
- Tüm bebeklerin doğumdan hemen sonra ve doğum sonrası ilk 4–6 saatte muayene edilmesi gerekiyor. İlk muayene bebekte majör bir sorun olup olmadığı konusunda fikir veriyor. Ancak doğumdan birkaç saat sonra da bazı sorunlar başlayabiliyor. Bu nedenle bebeğin deva
m muayeneleri de büyük önem taşıyor. - Bebeğin ilk muayenesi öncelikle gözleme dayanıyor. Genel gözlemler; cilt rengi, ben ve döküntü olup olmadığı, solunum şekli, ağlamasının normal olup olmadığı, postür, kas tonusu ve genel hareketleri, nörolojik sistem, varsa şekil bozuklukları ve minör -majör sakatlıklar.
- İkincisinde ise bebeğe sistematik muayene yapılıyor. Göbek kordonunun özelliği, bıngıldak muayenesi, yüzünde renk değişikliği veya başka bir garipliğin olup olmadığı, kalp sesleri, hızı ve ritmi, akciğer havalanması, kafa çevresi şekli, göz, kulak ve ağız içi muayenesi, boynu ve ense şekli, kol, bacak, el ve ayak parmak durumları, kasık arterlerinin elle muayenesi, genital bölge anus muayenesi, sırt ve omurgaların kuyruk sokumuna kadar muayenesi ve kalça muayenesi.
- Yenidoğan muayenesinde kardiyovasküler ve solunum sistemini ayırmak hemen hemen imkansız. Doğum sonrası dönemdeki adaptasyonları birbirine bağımlı olup bozuklukları da birbirini taklit ediyor.
- Bebeklerin ilk 24 saat içinde solunum, kardiyak, gastrointesinal sistem, enfeksiyon gelişimi, hematolojik sistem ,endokrin sistem , üriner sistem, konjenital hastalıklar gibi konularda problemleri olabiliyor.
- Bebekler doğduktan sonra annenin hemen emzirmeye başlaması gerekiyor. Bebek, anneden süt üretimini sağlayabilmek için her istediğinde ama en geç 3 saatte bir emzirilmeye çalışılmalı. Sezaryen ile doğuran annelerin sütü hemen gelmeyebiliyor. Böyle bir sorun varsa annenin sütünü getiren çaylar ve besinler öneriliyor. Sağlık sorunu olmayan bebeklerde de emme problemleri olabiliyor. Yorgun bebekler emzirmeye teşvik edilmeli. Emme sorunu varsa kan şekeri kontrolü yapılmalı.
- Bir bebeğin ilk idrarını 24 saat, ilk kakasını ise 48 saat içerisinde yapması gerekiyor. Bunların gerçekleşmediği durumlarda bebek gerekli incelemelerden geçirilmeli.
- Bebek ve annenin kan grubu bilinmeli kan grup uyuşmazlığı varsa tetikte olunmalı.
- Bebeğin vücut sıcaklığının düzenli olarak kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü ateş birçok hastalığın ön belirtisi olabiliyor.
- Değişen cilt rengine göre sarılık, morarma ve döküntüler takip edilmeli.
- Solunum sıkıntısı olan bebeğin sadece solunum sistemi olarak değil metabolik, kardiyak, üst solunum yollarında anatomik bozukluklar, sepsis ve kan şekeri açısından da değerlendirilmesi gerekiyor.
- Bebeklerin özellikle ilk 24 saatlerinde yaptığı anormal hareketler bize bazı hastalıklar için ipucu verebiliyor. Bu nedenle onları yakından takip etmek ve gerekli tetkikleri uygulamak büyük önem taşıyor.
- Bebekler gerekmedikçe çok fazla ellenmemeli ve olabildiğince anne yanında tutulmalı.
- Prematüre bebeklerde daha farklı sorunlar olacağı bilinmeli ve doğum öncesi hazırlıklar buna göre düzenlenmeli.
- Bebekler taburcu olmadan işitme testleri yapılmalı, 48 saati dolduran bebeklerden de metabolik tarama testleri ve neonatal tsh mutlaka istenmeli.
Sağlıklı ve uzun bir ömür diliyoruz.