Boyama sayfaları çocuklarının yaratıcılığını ve hayal gücünü geliştirmek için kullanılabilir. Boyama çalışmaları çocukların hem eğlenceli vakit geçirmelerini sağlar, hem de gelişimlerini olumlu yönde destekler.
Boya çalışmaları okul öncesi eğitim kurumlarında hemen hemen her gün yer verilen etkinlikler arasındadır. Boya çalışmaları çocukların hayal güçlerini, yaratıcılıklarını geliştirdiği gibi onların rahatlamasını sağlar. Çocuklar boya yaparken duygularını, içinde bulundukları olumlu ya da olumsuz durumları yaptıkları çalışmaya aktarırlar. Boyama sayfaları öğretmene çocukları yakından tanıması için bir fırsat sunar. Bu çalışmalar çocukların kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur. Gün içerisinde ayrı bir çalışma olarak yapılabileceği gibi farklı etkinliklerde tamamlayıcı olarak da kullanılabilir. Örneğin renksiz hamur çalışmalarını boyanabilir.
Erken çocukluk eğitiminde boyama sayfaları, tek başına yer verilebileceği gibi ele alınan kazanım ve göstergeler doğrultusunda farklı bir etkinlik veya diğer birkaç etkinliğin tamamlayıcısı olarak da yer verilebilir. Günlük eğitim planında yer verilecek boya çalışması belirlenip hangi tekniklerin kullanılacağına önceden karar verilmelidir. Örneğin pastel boyama sayfaları seçilmişse kazıma tekniği mi kullanılacak, eritme tekniği mi yoksa diğer teknikler mi kullanılacak buna planda yer verilmelidir. Ona göre kullanılacak araç gereçler eksiksiz temin edilmelidir.
Günlük eğitim planında, kazanım ve göstergeler doğrultusuna hangi boya çalışmasına yer verildiyse o çalışmanın malzemeleri, araç gereçleri etkinlik masasında hazır bulundurulmalıdır. Örneğin sulu boyayla sebze baskısı yapılacaksa baskısı yapılacak sebzeler, her çocuğa yetecek kadar sulu boya ve fırça, resim kâğıtları etkinlik masasında hazır halde olmalıdır. Yapılacak çalışma ve kullanılacak araç gereçler hakkında çocuklar etkinlik öncesinde bilgilendirilmelidir. Varsa çocukların soruları cevaplandırılmalı ve etkinlik süresince gereksiz müdahalelerden kaçınılmalıdır.
Boya çalışmalarında kazanım ve göstergeler doğrultusunda pastel boya teknikleri, sulu boya teknikleri, taş ve yumurta boyama, şeker ve tuz boyama, parmak boyası gibi etkinlikler yaptırılabilir. Çocukların ilgileri de göz önünde bulundurulmalı hep aynı tür etkinliklere yer vermekten kaçınılmalıdır. Etkinlik bitiminde çocuklarla yaptıkları çalışmalar hakkında sohbet edilmeli kendilerini ifade etmelerine fırsat verilmelidir.
Boya Çalışmalarında Kullanılan Malzemeler
- Pastel boyalar
- Sulu boyalar
- Kuru boyalar
- Parmak boyası
- Mum boyalar
- Renkli tebeşirler
- Keçeli kalemler
- Akrilik boya
- Tutkallı boya
- Kumaş, ahşap, cam boyaları
- Artık kumaşlar, tahta veya kontrplak zeminler
- Çeşitli boyutlarda kâğıtlar
- Boyanabilecek boş duvarlar
- Boyanabilecek çeşitli nesneler
Boya Çalışması Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çalışmanın yapılacağı masalar kolay temizlenebilen malzemeden olmalı ya da çalışma boyunca masaların üzerine muşamba, naylon örtüler örtülmelidir.
- Masalara konulan boya malzemeleri bütün çocuklara yetecek miktarda olmalıdır.
- Malzemeler çocukların gelişim seviyesine uygun olmalı, kavrayamayacağı büyüklükte fırçalar, kalemlerolmamalıdır.
- Öğretmen ya da ebeveyn çalışma öncesinde malzemeleri nasıl kullanacakları yönünde gerekli açıklamaları yapmalı, bu açıklamaları yaparken çocukların hayal güçlerinive yaratıcılıklarını sınırlamamaya özen göstermelidir.
- Kullanılacak teknik çocuklara anlayabilecekleri şekilde anlatılmalıdır.
- Etkinlik süresince çocuklar özgür olmalı, gereksiz müdahalelerden kaçınılmalıdır.
Boyama Yapmanın Faydaları
Boyama yapmak çocukların hayal gücünü artırdığı gibi, sağ ve sol beynin birlikte çalışmasını sağlıyor ve odaklanma becerilerini artırıyor.
Okul öncesi çocuklar için boyama ve resim yapmak eğlenceli bir uğraş olduğu gibi, özellikle ellerini kullanma becerisi henüz gelişmemiş olan 0-3 yaş grubu çocuklar için boyama yapmak oldukça faydalıdır.
3 yaşından sonra, çocuklarda el-göz koordinasyonu artığı gibi, nesneleri anlamlandırma yetisi de güçlenir. Bu nedenle 3 yaşından büyük çocuklar resim yapmaya yönelir. Ancak 0-3 yaş grubundaki çocuklar için resim yapmak hem karmaşık hem de zor bir süreç olduğundan, bu yaş aralığındaki çocuklar genellikle boyama ile ilgili faaliyetleri keyif alarak yapar.
- Çocukların küçük kaslarının gelişmesini sağlayan boyama ve resim faaliyetleri, el ve göz koordinasyonunu artırır.
- Çocuklar boyama yaparak kendi eserlerini ürettiklerinden, boyama ve resim yapan çocukların özgüveni artar.
- Resim ve boyama yapmak, çocukların odaklanma becerilerinin gelişmesini sağlar.
- Çocukların nesneleri ve renkleri öğrenmesine yardımcı olur.
- Resim ve boyama faaliyetleri çocukların hayal gücünü yansıttığı gibi, yaratıcı düşünmelerini sağlar.
- Çocukların boyama faaliyetlerinden sonra, onlara basit sorular sormak, anlamlandırma yetilerini güçlendirir. Resmin neye benzediğini ya da çocuğun hangi rengi neden kullandığını sormak, çocuğun ifade yeteneğinin de gelişmesini sağlar.
Üç yaşından küçük olan çocukların boyama yaparken kullandıkları malzemeler, sağlık açısından önem taşır. Bu nedenle, çocukların kontrol altında boyama yapmalarının sağlanması önemlidir.
Çocuğun kimyasal madde içeren boya malzemelerini yalaması ya da yemeye çalışması, zehirlenmeye varabilecek sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle resim malzemesi seçimine dikkat etmek gerektiği gibi, boyama yaptığı sırada çocuğu kontrol etmek de önemlidir.
Çocukların Boyama Sayfaları Hangi Mesajları Veriyor?
Çocuklar boyama ve resim yaparken, iç dünyalarını yansıttıklarından, yaptıkları çalışmaların doğru bir şekilde anlamlandırılması da önemlidir.
Duygusal ya da psikolojik mesajları çocuklar genellikle yaptıkları resimler yoluyla verdiklerinden, çocukların eserlerini doğru incelemek de son derece önemlidir.
Boyama Sayfaları ve Çocukların Hayal Gücü
Çocuklar boyama yaparken, boş resim kağıdı kullanabilecekleri gibi, boyama sayfaları kullanmaları el becerilerinin daha fazla gelişmesini sağlar. Ancak çocuklar boyama sayfaları kullanırken, çocuklara müdahale etmemek gerektiği de unutulmamalıdır.
Hayvan figürleri, nesneler ya da insan figürleri ile ilgili sayfalarda çocuğa hangi renge boyaması gerektiği ile ilgili direktifler verilmemeli ve hayal gücü tamamen özgün bırakılmalıdır.
Pastel Boya Çalışmaları
Bütün renklerin olmasına özen gösterilmelidir. Kırılmış, bitmek üzere olan boyalar ayıklanmalı yenileri konulmalıdır. Pastel boya çalışması her kâğıdayapılmaz, bu çalışma için üretilmiş üst tarafı pürüzlü kağıtlar kullanılmalıdır. Küçük yaş gruplarında mutlaka bir yetişkin rehberliğinde kullanılmalıdır. Çalışmaya başlamadan önce çocukların yaş ve gelişim düzeyleri göz önünde bulundurulmalıdır. Pastel boyalar kuru boya kalemlerine göre daha kullanışlıdırlar. Pastel boyaların renkleri daha canlıdır. Kalın olmaları çocukların kavramasını kolaylaştırır. Ayrıca yağlı pasteller, kzğıt üzerinde rahat kayarlar. Bu da çocuklar için kullanma kolaylığı demektir. Üstelik kuru boya kalemleri gibi uçları kırılmaz.
Sulu Boya Çalışmaları
Sulu boyalar okul öncesi eğitim kurumlarında çok sık kullanılan malzemelerdendir. Çocuklar sulu boya çalışmaları esnasında hem eğlenir hem de hayal güçlerini çalıştırırlar. Zevkle uğraşılan çalışmalar arasındadır. Sulu boya çalışmaları çocukların parmak kaslarının gelişmesine yardımcı olur. Yaparak yaşayarak öğrenme ortamı sunar. Çocuklara renklerin dünyasının kapılarını açar adeta. Eğlenceli vakit geçirmelerini sağlar.
Sulu boya çalışmaları yapılırken dikkat edilecek noktalar: Etkillik yapılacak masalar kolay temizlenebilen malzemeden olmalı, eğer bu mümkün değilse masaların üzerine muşamba ya da naylon örtü serilmelidir. Çocuklara olabildiğince bol renk çeşitliliği sunulmalıdır. Boya miktarınca sulu boya fırçaları masaların üzerine konulmalıdır. Su kapları çocukların rahatlıkla kullanabileceği derinlikte ve genişlikte olmalıdır. Çocuklara boya önlükleri etkinlik öncesinde giydirilmelidir. Fırça kalınlıkları çocukların rahatlıkla kavrayabileceği şekilde olmalıdır. Etkinlik süresince çocuklara müdahale edilmemeli gerek duydukları yerlerde sadece rehberlik edilmelidir. Etkinlik bitiminde çocuklarla yaptıkları çalışmalar hakkında sohbet edilmeli kendilerini ifade etmelerine fırsat verilmelidir. Sulu boyalar hazır olabileceği gibi okulda çocuklarla birlikte de hazırlanabilir.
Sulu Boya Çalışması İçin Tarif
Malzemeler:
- Bir çay bardağı ılık su
- Yarım çay bardağı gıda boyası
- Ekşimemesi için bir miktar tuz
Hazırlanışı:
Bütün malzemeler bir kavanozda karıştırılarak, iyice çalkalanır. Hazırlanan sulu boya kullanıma hazır hale geldikten sonra çocukların rahatlıkla kullanabileceği bir kaba konur ve etkinlik yapılacak masalara eşit miktarda paylaştırılır. Kullanılacak bütün renkler bu şekilde hazırlanarak kullanıma hazır hale getirilir. Bu tariflerle bütün renklerin hazırlanması zahmetli ve zaman alabileceği için pratik bir yöntem değildir. Çocuklara farklı alternatifler sunmak ve onların ilgisini çekmek amaçlı kullanılabilir. Bu boyalarla çalışma yapmak için kalın boya fırçaları tercih edilmelidir.
Parmak Boyası
Parmak boyası okul öncesi kurumlarda çocukların eğlenerek katıldıkları ve severek, zevkle yaptıkları etkinliklerin başında gelir. Boyaya dokunurlar, hissederler; kısaca yaparak, yaşayarak, eğlenerek hayal dünyalarını etkinliklerine yansıtırlar. Parmak boyası, diğer boyalara nazaran biraz daha yoğundur ve elle yapıldığı için çocuklar tarafından tercih edilen boya faaliyetlerindendir. Etkinlik öncesinde masalara mutlaka muşamba ya da naylon örtüler serilmelidir. Çocuklara boya önlükleri giydirilmeli, etkinlik süresince özgürce hareket etmelerine müsaade edilmelidir. Bu etkinlik bireysel yapılabileceği gibi gurupça büyük kağıtlara proje olarak da çalışılabilir. Grupça yapılan etkinliklerde çocuklar daha çok eğlenir ve arkadaşlarıyla güzel ve etkili iletişim kurarlar. Çocuklar yardımlaşma, birlikte hareket etme gibi pek çok olumlu davranışı bu etkinlik sayesinde kazanırlar.
Parmak boyasıyla çalışırken dikkat edilecek noktalar: Parmak boyası sıvı ve elle yapılan bir etkinlik olduğu için etrafın kirlenme olasılığına karşı önlemler alınmalıdır. Masalara kolay temizlenebilen örtüler sınıfın zeminine naylon ya da muşamba örtüler serilebilir. Çocuklara boya önlükleri giydirilebilir. Etkinlik esnasında çocuklar özgür bırakılmalı, gereksiz müdahalelerden kaçınılmalıdır. Boya yaparken çocuklar istedikleri renkleri tercih etmekte özgür bırakılmalıdır. Etkinlik esnasında çocuklara farklı araç gereçler deverilebilir (fırçalar, tüyler, taraklar vb.). Renk çeşitliliği fazla olmalı çocuklar istedikleri renkleri rahatlıkla seçebilmelidir.