Çocuğa ödül verme çocuğun davranışlarının şekillenmesinde bağlamında önemlidir. Çocuğu ödüllendirme taktikleri nelerdir?
Çocuk birkaç yöntemle ödüllendirilebilir. Bunlar şöyledir:
Çocuğa Ödül Verme
Sözlü Olarak Ödüllendirme
Sözel övgü en doğal ve en kolay uygulanan ödüllendirme biçimidir. Övgü gibi sosyal ödüller kullanmak ve çocuklara olumlu anlamda ilgi göstermek, çocuk davranışlarında kısa sürede büyük etkiler oluşturur. Ancak sözel övgü, çok fazla kullanıldığında etkili bir ödül olma özelliğini yitirebilir. Anne ve baba övgü konusunda yaratıcı olmaya çalışmalıdır. Sürekli aferin demek, bu kelimeyi övgü olmaktan çıkarabilir. Çocuğun hangi davranışının övgüye değer olduğu kendisine mutlaka belirtilmelidir. Ayrıca “seni seviyorum” gibi sözleri övgü sözü olarak kullanmaktan kaçınılmalıdır. Çocuk, ne yaparsa yapsın anne ve babanın onu seviyor olduğunun bilmesi sağlanmalıdır.
Küçük çocuklar sözleri; ses tonu, yüz ifadeleri ve jestlerle birlikte anlamlandırırlar. Dolayısıyla çocuğa bir övgü sözü söylerken, onu eleştirirken ya da ona talimat verirken farklı ses tonları ve yüz ifadeleri kullanılması gerekir. Diğer ödüllendirme yöntemleriyle birlikte mutlaka sözel övgüye de yer verilmesi gerekir.
Fiziksel Temas ile Ödüllendirme
Küçük çocuklar; öpülmekten, başının, sırtının okşanmasından, kucağa alınıp hoplatılmaktan, sarılmaktan hoşlanır. Anne, baba ve çocukları arasındaki fiziksel temas çok doğal ve iki taraf için de çok hoş bir etkinliktir. Dolayısıyla ödüllendirme sırasında sözel övgünün yanı sıra mümkün olduğunca fiziksel temasa da yer vermek gerekir.
Hangi Yaştaki Çocuk Nasıl Ödüllendirilir?
Bebeklik döneminde ödüllendirme: Öpme, okşama, sevme, kucaklama, onunla oynama, onu besleme, gezdirme, onunla meşgul olma, onunla konuşma, sevdiğini hissettirme vb. Bu davranışların normal zamanda yapılması zaten gereklidir ancak ödüllendirilmek istendiğinde özellikle yapılması önemlidir.
Okul öncesi dönemde ödüllendirme: Öpme, okşama, sevme, kucaklama, onunla oynama, onunla gezme, birlikte vakit geçirme, söz olarak onaylandığını vurgulama, onun hoşuna gidecek iltifatlar söyleme, onun sevildiğini hissettirme, gelişim dönemine uygun oyuncak ve küçük hediyeler almadır( Bu hediyelerin manevi değeri ön plana çıkarılmalıdır.) Aşırıya kaçılmamalıdır.
Okul dönemimde ödüllendirme: Öpme, okşama, sevme, kucaklama, onunla oynama, onunla gezme, birlikte vakit geçirme, birlikte ders çalışma, onaylandığının hissettirilmesi, onun kabiliyetlerini ön plana çıkaracak program ve aktivitelere yönlendirme, onun hoşuna gidecek iltifatlar söyleme vb.