Sürekli ağlayan ve her istediğini bu şekilde yaptırmak isteyen çocuklar, anne babaların en rahatsız olduğu konulardan biridir. Çocuğun ağlamasına kıyamayıp hemen istediğini yapmak veya “dokunma, yapma” gibi kuralcı söylemler; çocuğun duygularını ve istediklerini sürekli ağlayarak belirtmesine neden olmaktadır. Memorial Hizmet Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uz. Psk. Sevda Sevimli Yurtseven, çocuklarda sürekli ağlama davranışı hakkında bilgi verdi ve anne babalara önerilerde bulundu.
Bebekler ağlamayı iletişim aracı olarak kullanır
Bebekler ihtiyaçlarını ağlayarak haber verir, zamanla ihtiyaçları karşılandıkça beklemeyi öğrenirler. Bebek, 1 yaş gibi hareket kabiliyetinin gelişmesiyle birlikte; özgürlük, özerklik, bağımsızlık için çabalar. Bunun yanında, ebeveynler de bebeğe zarar gelmesinden korkarak sınırlamalar getirmeye, kurallar öğretmeye çalışır.
2 yaşındaki çocuklarda inatçılık ve ağlama çok sık görülür
Özellikle 2 yaş civarında hem anneye bağımlılık hem de özerk bir durum vardır. İnatçılık ve ağlamalar bu dönemde çok sık görülür. Öncelikle bu dönemde çocukların hareketli, keşfedici, karıştırıcı ve ısrarcı olduklarını bilmek gerekir; ancak bu olumsuz özellikler geçicidir. 3 yaş civarında daha uyumlu, kurallara uyan, beklemeyi bilen bir çocuk ortaya çıkar.
Yasaklar konusunda kesin ve kararlı olmak önemli
Çocuklar çok çabuk öğrenirler ve unutmazlar. Örneğin çocuk şeker istediğinde, anne baba bunu istemediğini belirttiği halde çocuk ağlamaya başladığında sussun diye veriyorsa çocuk ağlama yolu ile istediklerini yaptırabileceğini öğrenmiş olur. Ödüllendirmeyi yanlış yapmamak için öncelikle yasaklar konusunda kesin kararlı olmak ve tutarlı davranmak önemlidir. Tutarlı davranış için eşlerin ortak kurallarda anlaşmaları ve bunları uygulamaları gerekir.
Çocuğun ağlama alışkanlığını azaltmak için anne ve babalara öneriler:
- Çocuğunuz oynamasını istemediğiniz bir materyalle oynuyorsa, yavaşça elinden alarak ilgisini çekecek başka bir oyuncak verin
- Çocuğa rahatça oynayabileceği bir yer ayırın
- Çocuğa sürekli yapma, elleme, koşma demekten sakının
- Çok sıkı veya çok rahat bir disiplin anlayışı sergilemeyin
- Olumlu davranışları ödüllendirin, olumsuz davranışlara tepki vermeden çocuğunuzun sakinleşmesini bekleyin
- Çocuk her ağladığında istediğini yapmayarak bu davranışın işe yaramadığını ona gösterin
- Çocuğunuz ağladığında insanların yanından ayrılarak, ağlamasının geçmesi için dikkatini başka noktalara çekin. Çocukla sakince konuşun.
- Disiplinde, olumlu davranışları ödüllendirme, olumsuzları ödüllendirmeme ve pekiştirmeme uygulanabilir. 1-2 ay bunu denedikten sonra çocuk hala olumsuz davranışlar sergiliyorsa; belli bir süre için onu sevdiği bir aktiviteden mahrum bırakın.
- Çocuğa korkutarak disiplin vermek kısa süreli işe yarar uzun vadede çok zararlıdır.