3-4 yaş çocuklar için oyun dönemidir. Bu yaştaki çocuklar gelişimsel özellikleri itibariyle ve özellikle de oyun arkadaşları arayışında oldukları için yuvaya başlamak için uygun bir dönemdedirler. 6 yaşa kadar olan dönemde çocuklar zihinsel ve duygusal gelişime oldukça açıktırlar. Ayrıca yaşıtlarıyla oyun oynayarak sosyal ilişkiler kurmayı, sorumluluk almayı, özgüven geliştirmeyi öğrenir. Liv Hospital Çocuk ve Ergen Klinik Psikoloğu Zeren Kadıoğlu yuvaya alışamayan çocuklar için yapılması gerekenleri anlattı…
Yuva eğitiminin çocuklar üzerinde pek çok olumlu etkisi vardır. Çocuk kendi yemeğini kendi yer, diğer özbakım ihtiyaçlarını giderebilir, resim yapma, kâğıt kesme, şiir okuma gibi birçok etkinliğe katılabilir. Sorumluluk almayı, kurallara uymayı, özgüven geliştirmeyi, yaratıcı olmayı, akıl yürütmeyi, paylaşmayı, kendini ifade etmeyi yine yuva yaşantısı içerisinde öğrenmeye devam eder. Yuvaya giden çocuk düzenli bir yaşam sürdürmeyi öğrenir; belirli saatlerde kalkar, belli bir saatte okula gider, belli bir saatte yatar… Tüm bu etkinlikler çocukların fiziksel, sosyal ve psikolojik gelişimlerini olumlu etkilemektedir. Aynı zamanda yuvanın bir başka katkısı da çocukların gelişimlerinin düzenli olarak takip edilmesi ve bu sayede çocuğa ait birtakım olumlu ve geliştirilmesi gereken özelliklerin daha çabuk fark edebilmesidir.
Bunlara Dikkat Edin
- Yuvaya başlamadan önce çocuğa nasıl bir ortamda bulunacağıyla ilgili bilgi vermek önemlidir. Orada yaşıtlarıyla birlikte oyunlar oynayacağı, yeni bilgiler öğreneceği anlatılmalıdır.
- Yuvaya gitmeden önce çocuğunuzla vedalaşmayı unutmayın. Tercih ettiğiniz yuvaları araştırıp çocuğunuzun özelliklerine uygun bir yuva seçerken çocuğunuzun da fikrini alabilirsiniz. Karar verdiğiniz yuvaya başlamadan önce bir ziyaret günü ayarlamanız da faydalı olacaktır. Çocuğunuzun öncesinden ortamı görmesi, mümkünse öğretmeni ya da yuvanın sorumlusuyla tanışması yuvaya daha kolay adapte olabilmesi ve kaygısını azaltması için uygundur.
- Çocuğunuzun uyum sorunu yaşamaması için başlangıçta sevdiği bir oyuncağı yanında götürmesine izin verebilirsiniz. Bununla birlikte çocuğunuza sorumluluk kazandırmak için yaşına uygun olarak yapabileceği sorumlulukları almasına izin verin. Böylece kendi özbakım ihtiyaçlarını gidermeye başlayan çocuklar anneden de zamanında bağımsızlaşmayı başarabilecektir.
- Çocuğun anneye olan bağımlılığı genellikle tek taraflı olmamaktadır. Annenin kaygısını kontrol edebiliyor olması, çocuğundan belirli süre ayrı kalmaya hazır hissetmesi de yuvaya uyum açısından önem taşır.
- Yuvaya başlamadan önce çocuğunuzun çevresinde başka çocukların bulunması, onlarla ilişki kuruyor olması da yuvaya başlamadaki herhangi bir uyum sorununu engelleyecek, yaşıtlarıyla paylaşmayı öğrenecektir.
- Yuvaya gitmenin normal bir süreç olduğunu, yaşıtlarının çoğunun yuvaya gittiğini anlatın. Çocuğunuzun yuvaya uyum süresinin geciktiğini, bu süreçte zorlandığını ve bu durumla baş etmekte zorlandığınızı düşünüyorsanız bir uzmandan yardım almanız gerekebilir. Birçok yuvada bir pedagog/psikolog yer almaktadır; uyum sorunlarında işbirliği yapmanız faydalı olacaktır.
Çocuğunuz Yuvada Zorlanıyorsa
- Bir anda tam gün yuvaya göndermek yerine önceleri yarım gün göndererek ya da oyun gruplarıyla çocuğunuzun ortama alışmasını sağlayabilirsiniz. Yuvaya başladığı ilk bir süre okulda beklemeniz yararlı olabilir; ancak bunu alışkanlık haline getirmeyin.
- Yuvadaki durumuyla ilgili aşırı müdahalelerden kaçının. Örneğin sürekli yuvada ne yaptığıyla ilgili sorular sormak ve sürekli onu kontrol etmeye gitmek gibi davranışlar çocuğunuzda uyum sorunları yaratabilir.
- Çocuğun hastalıklar ve diğer önemli olaylar haricinde okula devamsızlık yapmamasına özen gösterin.
- Çocuğunuzun yuvaya başlaması konusunda siz de kaygılı bir tutum sergiliyorsanız çocuğunuzun da sizin duygularınızı kolaylıkla okuyabileceğini unutmayın. Sizin kaygılı olmanız onu da kaygılandıracak ve yuvaya başlamanın tehlikeli bir durum yaratabileceği mesajını zihninde uyandıracaktır.