Çocuklarda huysuzluk krizi olarak da adlandırılan ağlama krizleri genellikle 18. ay ile 3 yaş arasında yoğun bir şekilde yaşanıyor. 5-6 yaşına dek sürebilen ağlama krizini genellikle çocuklar kendiliğinden bırakıyor.
Ağlama krizi yumuşak mizaçlı çocuklarda da görülebildiği gibi, sert bir mizaca sahip olan veya şımarık olarak nitelendirilen çocuklarda daha sık görülür. Çocuğun, çevresinde istediği her şartın sağlanmaya çalışması, çocukta istediği her şeyin olması gerektiği algısını yarattığından, istediklerinin yerine getirilmemesi durumunda, çocuk ağlayarak tepki verir. Ancak huysuzluk krizlerinin tek nedeni bu durum değildir.
Huysuzluk Krizleri Tepkisel Olabilir
Çocukların yaşadığı ağlama krizi tepkisel olabildiği gibi, ilişkisel de olabilir. Çocuklar genellikle tek başlarına kaldıklarında ağlama krizi geçirmezler. Yanlarında güvendikleri biri olduğu zamanlarda ağlama krizleri daha sık görür. Hayal kırıklığı, öfke, kafa karışıklığı, korku gibi duyguların neden olduğu krizlerde; ağlama, vurma, çığlık atma, tekmeleme, nefesini tutma ya da kendini yere atma gibi tepkiler görülebilir.
Zor duygularla baş etme konusunda henüz gelişememiş olan çocukların, duyguları karşısındaki çaresizliği olarak da ifade edilen huysuzluk krizlerini tetikleyen sebepler de vardır. Çocuklar dikkat çekme, istediği bir şeyi elde etme, yorgunluk ya da açlık, hayal kırıklığı ile karşılaştıklarında bu durumlara ağlama krizleri ile tepki verebilir.
Huysuzluk Krizleri ile Başa Çıkma Yöntemleri
- Çocuğunuz ağlama krizi geçirdiği sırada, göstereceğiniz davranışlar onu çok az etkileyecektir. Bu nedenle çocuğa müdahale etmek yerine sakin kalmaya çalışın.
- Kriz hafiflediğinde, çocuğunuzla sakin ve yumuşak bir ses tonuyla konuşmaya çalışın. Çocuğunuz güven duygusuyla sakinleşebileceği gibi, sert tepki vermeniz daha fazla korkmasına ve tepkisini artırmasına neden olabilir.
- Ağlama krizi, çocuğunuzun bir isteğinin yerine getirilmediği için yaşanıyorsa, o istekte ne kadar ısrarcı olursa olsun, geri adım atmayın. Geri adım atmanız, yeni ağlama krizlerini beraberinde getirecektir.
- Huysuzluk nöbeti sırasında, çocuğunuzun dikkatini başka bir yöne çekmeye çalışın. Sevdiği bir oyuncak ya da yiyecek ile dikkatinin dağılması, krizin hafiflemesini sağlar.
- Hafif krizlerde çocuğunuza beş dakika süre tanıyın. Bu sürenin ardından, onunla yumuşak bir tonda konuşarak, hem dikkatini dağıtmaya hem de ağlamaya son vermesine yardımcı olun.
- Ciddi krizler sırasında, çocuğunuzun kontrolünü kaybettiğini unutmayın. Bu durumda, ona yardım edebilmek ve hem kendisine hem de çevreye zarar vermesini engellemek için çocuğunuzu kontrol edin. Fiziksel olarak sorun yaşamasını engellemek için onu sıkıca tutabilir ya da çocuğunuza sarılabilirsiniz.
Ağlama nöbetleri birçok çocukta görüldüğü gibi, sık ve ciddi nöbetler geçiren çocukların daha sakin kalmasını sağlamak için psikolojik destek alabilirsiniz. Hafif krizler geçiren çocukların ise hem kendinizi hem de onu kontrol etmeye çalışarak ve doğru bir iletişim kurarak, krizlerinin sonlanmasını sağlayabilirsiniz.