Çocuklarda demir eksikliği daha çok okul döneminde görülür. Bunda çocuğun beslenme düzeninin etkisi vardır. Bu konuda öncelikle doktora danışılmalı. Diğer yandan da çocuğun beslenme düzenine dikkat edilmeli.
Çocuğun gelişiminde beslenme, sağlığının korunmasında en önemli faktör. Bu sebeple her çocuk doğumdan itibaren protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve minerallerden oluşan besinleri doğru şekilde tüketmeli. Elbette her çocuk yaşına uygun bir şekilde ve yeterli şeklide belsenmeli. Zamanının çoğunu okulda geçiren okul çocuğu için durum biraz güçleşebiliyor. Çünkü çocukların okulda yeme rutini evdeki gibi olmayabiliyor. Bu konuda ebeveynlere sorumluluk düşüyor.
Özellikle çocuklarda hızlı bir büyüme ve gelişmenin olduğu okul çağlarında yeterli ve dengeli beslenme çok önemli. Çocukların sağlıklı gelişebilmesi ve sağlık sorunları yaşamamaları için yeterli besin öğelerini almalrı gerekiyor. Yanlış veya yetersiz beslenme alışkanlıkları çocuklarda çeşitli sorunlara yol açıyor. Fazla kilo, az kilo, diş çürükleri bu sorunlardan bazıları. Kansızlık ya da demir eksikliğide bunlardan biri. Peki bu durumda ne yapılıyor?
Kahvaltıyı Atlamayın
Çoğu çocuk sabah erkenden okula gidiyor. Erken saatlerde bir şeyler yemeyi sevmeyebiliyorlar. Hazırlanmış olsa da kahvaltıya sıcak bakmayabiliyorlar. Oysa kahvaltı günün en önemli öğünü. Kesinlikle atlamayın. Sabah okula yetişme telaşını bir kenara bırakın. Kahvaltıyı çocuğun rutinine dahil edin. Kesinlike atlamayın.
Gece boyunca bir şey yemiyoruz. Dolayısıyla gece düşen enerşiyi geri toplamak için kahvalı önemli. Kahvaltıyı atlamak, kan şekerinin düşmesine ve buna bağlı olarak yüksek şeker ve yağ içerikli besinleri yeme arzusunun doğmasına, öğrenme ve konsantrasyon kabiliyetinin azalmasına neden olabiliyor. Bunlrı engellemek için çocğunuza kahvaltı ettirin.
Glikoz Beyin İçin Önemli
Kan şekerinin düşümesi durumunu bilirsiniz.Kan şekerinin kaynağı glikoz. Glikoz da beyin için önemli. Çocuklar (aynı zaman da yetişkinler de) beyin fonksiyonlarının sağlıklı devam edebilmesi için glikoza ihtiyaç duyuyor. Bu sebeple de kahvaltıyı atlamayın. Çünkü çocuk bu enerji kahvaltıdan alıyor.
Kahvaltı eden çocukların okulda daha iyi permformans gösterdiği biliniyor. Çocuğun konsantrasyon ve öğrenme kabiliyetleri bu şekilde gelişiyor. Verimli bir gün olabilmesi için bu öğünü atlamayın.
Yapılan araştırmalar şunları ortaya koyuyor:
- Kahvaltı eden çocuğun sınıf içindeki başarısı artıyor,
- Kavrama yeteneği gelişiyor,
- Problem çözme konusunda başarılı oluyor,
- Beslenme bozukluğu yaşamaıyor,
- Kilo kontrolü sağlayabiliyor.
Kahvaltı Alışkanlığı Çocukluk Döneminde Oluşuyor
Çocukluk döneminde edinilen alışkanlıklar yetişkinlik döneminde de sürüyor. Çocukluk döneminde kahvaltı etmeye alışmış biri hayatının kalanında da bu alışkanlığı sürdürüyor. Dolayısıyla çocuğun daha sağlıklı bir yetişkinlik dönemine geçiş yapacağı söylenebilir.
Kronik hastalıklar, yeme bozuklukları, kilo sorunları, okul başarısı gibi sorunlardan uzak olmak için önemli adımlardan biri de kahvaltı. Bu kadar basit mi? Elbette değil. Ve tek çözüm de kahvaltı değil. Fakat ilk adımlardan biri kahvaltı. Sağlam bir temel atarak işe başlayın. Böylece çocuğun sağlıklı büyümesi mümkün olur.
Kahvaltıda Ne Yenmeli?
Kahvaltıda ne yeneceği kişinin isteğine göre değişiyor. Fakat bazı besinleri almakta fayda var. İşte bunlar:
Karbonhidrat kaynağı olarak çavdar veya tam tahıllı ekmek, sebze ve meyveler, protein kaynağı olarak peynir, yumurta, süt ve yoğurt, yağ kaynağı olarak zeytin, ceviz, badem, fındık gibi besinler, doğal reçellerle veya pekmez gibi sağlıklı besinlerden oluşan bir kahvaltı.
Çocuk eğer evde kahvaltı edemiyorsa yanına muhakkak kahvaltı için birşeyler koyun. Bunun için simit, poğaça, hamburger gibi besinlerden uzak durun. Bunların çocuğabir faydası yok. Bunların yerine sağlıklı bir sandviç yapın. İçine peynir, domates, yeşillikler koyun. Ya da evde o anda ne varsa. Fakat muhakkak sağlıklı alternatifler olsun. Çocuğunuzun sevdiği besinleri de eklemeyi ihmal etmeyin.
Okulda uzun bir süre geçiriliyor. Dolayısıyla tek öğün yeterli olmaz. Kahvaltı haricinde çocuğun yanına ek öğün de vermelisiniz. Araöğün hem çocuğun enerji eksikliği yaşamamasını sağlar, hem de faydalıdır. Elbette burada hangi besinleri tüketeceği önemli.
Ara öğünler için taze ve kuru meyveler, ceviz, badem, fındık gibi yağlı tohumlar, kutu sütler veya doğal meyve suları tercih edilebiliyor. Ev yapımı kek veya kurabiye veya sebzeli-peynirli poğaçalar veya mini sandviçler de ara öğünler için düşünülebiliyor. Bazı okullarda kahvaltı ve ara öğün verilebiliyor. Eğer çocuğunuzun okulu da böyleyse menüyü muhakkak kontrol edin. Çocuğunuzun neler yediğini bilmekte fayda var.
Öğle yemeği için okul kantininden fast food besinler tüketilmemeli. Bu konuda sorumluluk ebeveynlere düşüyor. Çocuklara harçlık verin. Fakat bunu nasıl harcadığını da kontrol edin. Okul kantininde sağlıklı alternatifler de bulunuyor. Çocuğunuzun bunları tercih ettiğinden emin olun.
Okul Çağı Çocuklarının %25’inde Kansızlık Problemi Var
Çocuklarda demir eksikliği önemsenmeli. Bu sorun özellikle okul çağı çocuklarında görülüyor. Okul öncesi çocukların % 15-17’sinde beslenme bozukluğu, okul çağı çocuklarının % 25’den fazlasında kansızlık problemi bulunmakta. Öğrencilerin beslenme alışkanlıkları incelendiğinde %40’ının sabah kahvaltısı yapmadığı görülmektedir. Bu durumda günün büyük çoğunluğunu okulda geçiren öğrencilere ve öğretmenlere okullarda verilecek sağlıklı beslenme eğitimleri ile yeterli ve dengeli beslenme bilinci kazandırılmaya çalışılmalı, okul yönetimlerince kantin ve yemekhanelerde sunulan besinlerle ilgili kontrol mekanizmaları oluşturulmalı ve ailelerin sağduyulu yaklaşımı ve örnek davranışlarıyla bu konuya destek olmaları gerekmektedir.
Eğer çocukta demir eksikliği varsa öncelikle doktora danışılmalı. Doktorun vereceği ilaçlar kullanılmalı. Bunun yanı sıra öğünlerine şunlar eklenebilir:
Kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, pekmez, yeşil yapraklı sebzeler, balkabağı, yerelması, karnabahar, bezelye, brokoli, mercimek, badem , yumurtanın sarısı, susam, kuru üzüm, kuru erik, kuru kayısı, tatlı patates, brokoli, buğday ruşeymi.