Ergenlik dönemi, çocukların hayatını şekillendiren önemli süreçlerden biri olduğu gibi, bu dönemde gerçekleşen fizyolojik ve psikolojik değişiklikler, tüm yaşamı etkilemektedir. Bu nedenle, çocuklarda ergenlik dönemi boyunca, ebeveynlerin gösterdiği tutum, çocukların beslenmesi, arkadaş çevreleri gibi etkenler oldukça önemlidir.
Kız çocukları için 10-11 yaş; erkek çocukları için ise 12-13 yaş ergenlik döneminin başlangıcıdır. Fizyolojik olarak değişimlerin başladığı bu dönemin yanı sıra, çocuklar 18 yaşına kadar psikolojik değişikliklerin etkisi altındadır. Adölesan dönemi adı verilen bu dönemde, çocuklarda ruhsal dalgalanmalar, ani öfkelenme, sinirlilik durumu ve asabilik gibi duygudurumların yanı sıra, aşırı duygusal olma, ağlama krizleri gibi duygudurumlarla da sık karşılaşılmaktadır.
Ergenlik Döneminde Çocuklara Nasıl Davranılmalıdır?
Ergenlik döneminde özellikle ebeveynlerin davranışları, çocukların bu süreci nasıl geçireceği konusunda belirleyici bir rol oynar. Ergenlik dönemindeki çocuklara eleştirel tutumlar göstermek, yargılayıcı ifadelerde bulunmak ya da engelleyici davranışlar sergilemek olumsuz sonuçlanabileceği gibi, ebeveynlerin olabildiğinde anlayışlı davranması önemlidir.
Ergenlik Döneminde Arkadaşlık İlişkileri
Ergenlik döneminde, gerek kız çocuklarda gerekse erkek çocuklarda arkadaşlara olan bağlılık ve arkadaşlarla görüşme isteği artar. Arkadaş ya da arkadaşların konumu, aileden daha öncelikli hale gelir. Bu durumunda, ebeveynlerin engelleyici davranışları, çocuklarda ters tepki yapabileceği gibi, öfkeli davranışların sergilenmesine de yol açabilir. Aynı şekilde, ebeveynlerin çocukların arkadaşlık ilişkilerine doğrudan müdahale etmeleri, çocukların yalan söylemesine ortam hazırlayabileceğinden, bu tutumdan uzak durulmalıdır.
Kısıtlama ve Engellemelere Dikkat Edilmelidir
Çocukların arkadaşlık ilişkileri, gelişimlerinde ve davranışlarında büyük pay sahibi olduğu gibi, ebeveynlerin engelleyici davranışları ciddi olumsuzluklar yaratabileceğinden, görünür bir kontrol kurulmaması gereklidir. Ebeveynlerin, çocukların arkadaşlık ilişkileri konusunda dikkatli olmaları gerektiği gibi, bunu çocuklara sürekli olarak hissettirmeleri, ergenlik döneminde çocukların evden ve aileden uzaklaşmasına ortam hazırlayabilir.
Ergenlik Dönemindeki Çocuklara İlgi Gösterme
Ergenlik döneminde her çocuk farklı davranış biçimleri ve alışkanlıklar geliştirebileceği gibi, ebeveynlerin bu dönemde çocuklarla vakit geçirmeye ve onların hoşlandıkları faaliyetleri birlikte yapmaya dikkat etmesi gereklidir. Çocukların kendilerini yalnız hissetmeleri, depresif bir ruh hali takınmalarına yol açacağı gibi, arkadaş çevrelerinde de yanlış kararlar almalarına yol açabilir. Dolayısıyla, ergenlik döneminde, çocuklara karşı anlayışlı tutumlar geliştirilmesi, ebeveynleri tarafından sevildiklerini ve ilgilenildiklerinin hissetirilmesi önemlidir.
Erken Ergenlik Nedir?
Erken ergenlik, kız çocuklarının 8; erkek çocuklarının ise 9 yaşından önce ergenlik belirtileri göstermesi durumu için kullanılır. Erken ergenlik bir gelişimsel bir sorun olmakla birlikte, bazı hastalıklar nedeniyle de meydana gelmiş olabilir. Bu nedenle çocuklarda erken ergenlik görülmesi durumunda uzmana başvurulması gereklidir.
Ergenlik Döneminde Psikolog Desteği
Çocuklarda ergenlik dönemi, zorlu süreçlerden biri olduğu gibi, bu dönemde aşırı duygusal ya da içine kapanık, iletişimden kaçan çocuklar ile sinirli, ani tepkiler veren ve uzlaşmacı davranmayan çocuklar için uzmanlardan destek almak da önemlidir. Ancak psikolog desteği alırken, çocukların olumsuz yargılara kapılmaması ve bu durumu bir sorun olarak görmemeleri için de özen gösterilmelidir.