Çocuklarda hiperaktivite bozuklukları ciddi sorunları beraberinde getirdiği gibi, çocuğun gelişimi ve psikolojisi açısından da olumsuz durumlara yol açıyor. Hiperaktif çocuklar, odaklanma sorunu yaşadıkları gibi, sosyal ilişkilerinde de tutarlı davranamadıklarından, sürekli olarak stres ve kaygı bozuklukları yaşıyor.
Hiperaktivite Nedir?
Hiperaktivite, aşırı hareketlilik ve dikkat dağınıklığı olarak adlandırılıyor. Özellikle üç yaşından sonra ortaya çıkan bu sorun, yetişkinlik döneminde de devam edebiliyor. Hiperaktif çocuklar, aşırı hareketli olduklarından dikkatleri hızlı bir şekilde dağılabildiği gibi, öğrenme konusunda da zorluk yaşayabiliyor.
Öğrenme Bozukluğu
Hiperaktivite, öğrenme bozukluğu değildir. Ancak, dikkat dağınıklığı sorununa yol açtığı için, öğrenmeyi zorlaştırır. Zira hiperaktif çocuklar, konsantre olma konusunda ciddi sorun yaşadıkları gibi, bir iş ile uzun süre ilgilenemediklerinden, hiperaktif çocuklar öğrenmede zorluk yaşayabilmektedir.
Hiperaktif Çocukların Özellikleri
- Bir yerde uzun süre duramaz.
- Durmadan konuşma ihtiyacı hisseder.
- Karşısındaki nitelikli bir şekilde ya da uzun süre dinleyemez.
- Uzun süre bekleyemez.
- Odaklanma konusunda sürekli olarak sorun yaşar.
- Sosyal ilişkilerde başarısız olur.
- Diğer çocuklarla sağlıklı ilişkiler kuramaz.
Çocuklarda Hiperaktivite Belirtileri
Hiperaktif çocuklar, 3 yaşından sonra belirgin davranış şekilleri ile göze çarpmaya başladıkları gibi, çocuğa hiperaktif tanısı ancak 7 yaşından sonra konulabilir. Bununla birlikte, çocukların odaklanma sorunu, dikkat dağınıklığı ya da öğrenme güçlüğü gibi sorunlar yaşaması da çocuğun hiperaktif olarak değerlendirilmesine neden olabilir. Ancak hiperaktivite ciddi bir sorun olmakla birlikte, ancak uzun incelemeler sonucu bu tanı konulabilir.
Çocukların enerjik olması normal karşılanmakla beraber, bazı çocukların mizaçları gereği daha hareketli olmaları da hiperaktif olduklarının düşünülmesine neden olabilir. Ancak bir çocuğun hiperaktivite sorunu yaşayıp yaşamadığı ancak uzman doktorlar kontrolü sonrasında anlaşılabilir. Buna ek olarak, hiperaktivite tanısı konmuş olan çocuklarda, bazı genel belirtiler de görülmektedir. Hiperaktif çocuklarda görülen belirtiler şöyledir:
- Genellikle aşırı konuşma hali,
- Her an gitmeye hazır olma, kontrol altında tutulamama,
- Uygun olmayan ya da izin verilmeyen alanlarda ya da zamanlarda koşma,
- Bir yerde uzun süre bekleyememe, sürekli hareket halinde olma isteği,
- Dinleme ve anlamada güçlük çekme, dikkatini uzun süre verememe,
- Sürekli olarak konuşma isteği (genellikle hızlı konuşma),
- Sabırsızlık
Hiperaktivite Tedavisi
Çocuklarda hiperaktivite tedavisi için sıklıkla ilaç kullanılmaktadır. Hiperaktivitenin kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte, psikolojik destek de bu konuda önemli bir işleve sahiptir. Hem ilaç tedavisi hem de psikolojik terapi alınması, hiperaktivitenin etkilerinin önemli ölçüde azalmasını sağlamaktadır. Bunun yanı sıra hiperaktivite olduğu geç anlaşılan ya da bu konuda herhangi bir tedavi almayan çocuklar, yetişkinlik dönemlerinde daha ciddi sorunlar ile karşılaşabilmekte ve tedavi süreci zorlaşabilmektedir.