Çocuklarda kekemelik, sözlü anlatım sırasında konuşmadaki akıcılığın fark edilebilir biçimde aksamasıdır. Psikolojik bir durum olarak değerlendirilir. Kekemelik belirtileri nelerdir?
Konuşmada bozukluk, tekrarlamalar ve bocalamalarla kendini gösterir ve yaklaşık olarak 3-4 yaş civarında başlar. Fakat kesin teşih 5-6 yaş civarında netlik kazanır. Küçük yaşlardaki kekemeliğin nedeni çocuklardaki düşünme ve konuşma hızını ayarlayamamalarından kaynaklanır. Ancak kekemeliğin bir sorun olarak ortaya çıkmasındaki en önemli etken yetersiz sevgi, ilgi ve ayrımcılıktır. Bununla beraber bazı travmatik durumlar, kazalar, aşırı korkular da kekemeliğe yol açabilmektedir.
Kekeme Çocuğa Nasıl Davranılmalı?
Bazen çocuk kekeme olan bir bireyi taklit edebilir. Özellikle yeni konuşmaya başlayan çocuklarda görülebilir. Kendi dil gelişimini henüz yeni yeni oluşturmaya başlayan çocuk, doğru konuşmanın nasıl olabileceği konusunda bocalayabilir ve eğer yakın çevresinde kekeme birisi varsa onu model alabilir. Böyle bir bozuklukta ebeveynlerin tutumu çok önemlidir. Kekeleyen çocuğa karşı sabırlı olunmalı, konuşurken sözü kesilmemeli ya da kelime onun yerine tamamlanmamalıdır. Şaka amacıyla bile olsa asla kekemeliği alay konusu edilmemeli, durum normal karşılanmalıdır. Özellikle bu konu üzerinde durulması sorunu daha da büyütebilir.
Çocuklarda kekemelik sadece konuşmaya özel bir bozukluktur. Bu nedenle çocuğun diğer bütün faaliyetlerde normal bir biçimde desteklenmesi büyük önem taşır. O konuşma konusunda sorun yaşamakla birlikte görevlerini yerine getirme konusunda sorumluluk almakta sorun yaşamaz. Yapabildiği her şeyde takdir edilmeli, onaylanmalıdır. Şarkı söyleme, koroyla ya da diğer bir kişiyle birlikte okuma, fısıltıyla konuşma, küçük çocuklarla konuşma, yüksek/ maskeleyici gürültünün etkisi altında konuşma, monoton konuşma, ritim tutarak konuşma gibi durumlarda en ağır kekemeler bile oldukça akıcı konuşabilirler.
Kekemelik Tedavisi
Tedaviye başlamadan önce hastanın ve ailenin kekemelikten ne anladığı ve tedavi süreci sonunda hedefin ne olduğu iyice ortaya konmalıdır. Ana baba konuşma biçimi üzerinde durmadan, çocuğu korkutan, kaygılandıran sebepleri araştırmalı ve tedirginliğini azaltıcı önlemler almalıdır. Kekemelik genellikle ses ve konuşma bozuklukları uzmanı (foniatrist) tarafından etkin şekilde tedavi yapılabilmekle birlikte bazı durumlarda sınıf öğretmenleri, özel eğitmenler, psikologlar ve nadiren nöropsikologlardan yardım alınması gerekebilir.
