Çocuklarda gelişen bel ve sırt ağrısı, genellikle duruş bozukluğu gibi mekanik faktörlerden kaynaklanır. Ancak, bu ağrılar özellikle 4 yaşın altındaki çocuklarda, bazen tümör gibi ciddi hastalıkların da habercisi olabilir. Bu nedenle, özellikle bel-sırt ağrısı istirahat ve basit ağrı kesicilerle geçmiyor, ağrıya başka yakınmalar da eşlik ediyorsa, ebeveynlerin zaman kaybetmeden bir hekime başvurmaları gerekir.
Çocuklarda bel ağrısının nadir görüldüğü düşünülse de, yapılan anketler bu sorunun yüzde 30’lara varan sıklıklara ulaştığını gösteriyor.
Bel-sırt ağrıları genellikle ağır sırt çantası taşımak, bilgisayar karşısında uygunsuz pozisyonlarda uzun süre oturmak veya spor yaparken vücudu zorlamak gibi basit nedenlerden kaynaklanıyor. Bu yüzden ebeveynler, çocuklarında oluşan bel ağrısını kimi zaman altında ‘basit nedenler’ yattığını düşünerek hafife alabiliyor. Ancak özellikle 4 yaşın altındaki çocuklarda gelişen bel ve sırt ağrılarının altında tümör, romatizma veya enfeksiyon gibi ciddi tablolar yatabiliyor. Peki, ama ebeveyn olarak hangi durumlarda bel ağrısının ciddi bir nedeni olduğundan şüphelenip, zaman kaybetmeden bir hekime başvurmak gerekiyor?
Acıbadem Etiler Tıp Merkezi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Anıl Yeşildal, çocuklarda gelişen bel ağrısında ‘alarm’ sinyali veren belirtileri anlattı.
4’ler kuralına dikkat edilmeli!
Dr. Yeşildal, özellikle 4 yaşın altındaki çocuklarda bel-sırt ağrılarının sebebinin mutlaka ayrıntılı olarak araştırılması gerektiği uyarısında bulunuyor. Çünkü bu yaş grubundaki bel-sırt ağrılarının ciddi bir sebebinin olma olasılığı daha yüksek oluyor.
Yaşı kaç olursa olsun, çocuklarda 4 haftayı geçen bel ağrılarının da daha ciddi olarak ele alınması gerektiğine dikkat çeken Dr. Yeşildal, şunları söylüyor: “Özetle akılda daha iyi kalacak şekilde 4’ler kuralı diyebiliriz. 4 yaşından ufak, 4 haftadan fazla. Bunların dışında çocuğunuzun yaşını ve ağrının süresini dikkate almadan eğer bel-sırt ağrısına aşağıdaki başka yakınmalar da eşlik ediyorsa, yine ciddiye almanız gereken bir durumla karşı karşıyasınız demektir.”
Bu belirtiler ‘alarm’ sinyali veriyor!
Dr. Yeşildal, bel-sırt ağrısı, istirahat, basit ağrı kesicilerle geçmiyor; uzun sürüyor ve/veya aşağıda yer alan belirtiler ağrıya eşlik ediyorsa, mutlaka öncelikle bir çocuk hekimine, hatta gerekirse çocuk ortopedisi ile ilgilenen bir uzmana başvurmak gerektiğine dikkat çekiyor.
- Ağrı inatçı ve çocuğun hareketlerini kısıtlıyorsa, uykudan uyandırıyorsa,
- Ateş, öksürük, kilo kaybı, halsizlik ve cilt döküntüleri gibi genel hastalık belirtileri eşlik ediyorsa,
- İdrar-dışkı kaçırma, bacaklarda güçsüzlük, uyuşma-karıncalanma, gibi ciddi nörolojik belirtiler varsa,
- Ağrı bacaklara yayılıyorsa,
- Trafik kazası veya düşme gibi bir travma sonucu ortaya çıkmışsa.
Ağrılar hangi hastalıkların habercisi olabilir?
Dr. Yeşildal, bel ağrısının altında yatan ciddi faktörleri de, şu şekilde sıralıyor:
- Omurga ve omurilik tümörleri veya enfeksiyonları
Çocuklarda bel ve sırt ağrısı özellikle geceleri artıyor, uykudan uyandırıyorsa ve bu yakınmalara kilo kaybı, yorgunluk ile nedeni açıklanamayan ateş eşlik ediyorsa, kollara veya bacaklara yayılan ağrı, güç kaybı, uyuşukluk, hissizlik, idrar ve büyük tuvaleti kaçırma gibi nörolojik şikayetler varsa tümör, enfeksiyon gibi omurilik içindeki anomalilere işaret edebiliyor. Bel ve sırt ağrısı ile birlikte, buna benzer belirtilerin görüldüğü bel fıtığı ise nadir olmakla beraber çocuklarda da görülebiliyor.
- Romatizma, lösemi ve uzak organ tümörleri
Sırtta kamburlaşmayla seyreden Scheuermann hastalığı, Juvenil romatoid artrit ve ankilozan spondilit gibi bazı romatizmal hastalıklar da çocuklarda bu soruna yol açabiliyor. Bu durumda bel-sırt ağrısının yanında kilo kaybı, yorgunluk ile nedeni açıklanamayan ateş gibi yakınmalar da olabiliyor. Aynı yakınmalar çocuklarda sık görülen lösemi veya beyin tümörleri, nöroblaston ve Wilms tümörü gibi uzak organ tümörlerinin omur kemiklerine yayılması durumunda da görülebileceği için, bunların ayrımı ancak ayrıcı tanıya yönelik romatizma seroloji testleri, hematolojik testler ve görüntüleme yöntemleriyle mümkün oluyor.
- Omurga kırığı veya kayması
Eğer bel-sırt ağrısı bir kaza sonrası aniden ortaya çıkmışsa, öncelikle yumuşak doku yaralanmaları, büyüme plağı kayması gibi nedenlere bağlı olabiliyor. Genellikle bir travma sonrası başlayıp uzun süre devam eden kronik bel ağrılarında ise omurga kırığı (spondilolizis), omurga kayması (spondilolistezis) akla gelmeli. Bu iki hastalık özellikle egzersiz ve benzeri sporlar ile uğraşan çocuklarda, belirgin bir travma olmadan da ortaya çıkabiliyor.
