Türkiye’de çocuğa yönelik cinsel saldırı vakalarının son dönemlerde artması ya da kamuoyu gündemine daha sık gelmesi, ebeveynleri ve ailelerin endişelenmesine yol açıyor. İstismar vakalarını engellemek için hem ebeveynlerin hem de çocukların bilinçlendirilmesi gerekiyor.
Avrupa Konseyi verilerine göre, her 5 çocuktan biri cinsel şiddete ya da tacize maruz kalıyor. Ancak istismar vakalarında çocukların olayı kimseye anlatamaması ya da ailenin olayın üstünü kapatması gibi durumlar sık yaşandığından, belirtilen rakamlardan ciddi bir tablo ortaya çıkıyor.
Aile içi cinsel istismar olaylarının yoğunluğu düşünüldüğünde, çocukları cinsel istismara karşı korumanın tek yolunun, çocuğun bilinçlendirilmesi olduğu ortaya çıkıyor. Çocuğu istismara maruz kalabileceği çevrelerden korumakla birlikte, erken yaştan itibaren çocuklara istismarın ne olduğu ve bir saldırı ile karşılaşıldığında ne yapması gerektiğini anlatılması büyük önem taşıyor.
Mor Çatı – Çocukları Cinsel İstismara Karşı Bilinçlendirme
Mor Çatı Kadın Sığınağı tarafından, geçtiğimiz yıl hazırlanan çocuklara yönelik hazırlanan çalışmalar, çocukların bu konuda bilinçlenmesi açısından oldukça etkili. Mor Çatı tarafından çocuklara yönelik hazırlanan “Dokunmanın Çeşitleri” adlı broşürde, “iyi dokunma” ve “kötü dokunma” arasındaki fark anlatılıyor. Bunun yanı sıra, çocuğun “kötü dokunma” ile karşılaştığında ne yapması gerektiği hakkında da bilgi veriliyor.
Mor Çatı tarafından hazırlanan dosyada, cinsel istismarların, yaygın olarak, çocuğun tanıdığı biri tarafından gerçekleştirildiği belirtiliyor. Dolayısıyla, çocukları korumanın en etkili yolu, çocukları bilinçlendirmekten geçiyor. Çocukların yanı sıra, ebeveynlerin de istismar konusunda bilinçlenmesi büyük önem taşıyor. Aile içinde, istismarın saklı tutulması, bir suç olduğu gibi, çocuğun bütün hayatını olumsuz etkileyen ve suçluların istismara devam etmesine yol açabiliyor. Bu nedenle, ebeveynlerin her ne nedenle olursa olsun, istismara sessiz kalmamaları gerekiyor. İstismar durumunda, çocuğun acil bir şekilde psikolojik destek alması gerektiği gibi, suçluların da en ağır cezayı alması gerekiyor.
Mor Çatı tarafından hazırlanan dosyada, çocuklara yönelik cinsel istismar, fiziksel istismar, duygusal ve psikolojik istismar, ihmal ve şiddete tanık olma konusunda da bilgi veriliyor.
Mor Çatı tarafından hazırlanan hazırlanan dosyaya ulaşmak için tıklayınız: Çocuklara Yönelik Cinsel İstismar
Çocuk Gelişimi Uzmanı Deniz Temur – İç Çamaşır Kuralı
Çocuk Gelişimi Uzmanı deniz Temur, çocukların cinsel istismardan korunması için, “iç çamaşırı kuralı”nı öğrenmeleri gerektiğini belirtiyor. Erken çocukluk olarak değerlendirilen 3-7 yaş arasında, çocukların özel alanlarını korumayı öğrenmesi gerektiğine dikkat çeken Deniz Temur istismar konusunda şunları belirtiyor:
- Öncelikle aileler ‘ki buna anne ve babalar da dahil’ çocukları istemiyorsa onlara dokunmamalıdırlar. Zorla öpme, sıkıştırarak sevme, özel bölgeler üzerinden şaka yapmak çocuğun yabancı kişilerin istismarını da şaka olarak algılamasına ve tepki vermemesine neden olur.
- Bir diğer nokta ise, aileler çocukların cinsel organlarından mutlaka ‘gerçek’ isimleriyle söz etmelidirler. ‘Çocuktur anlamaz’ diyerek komik isimler kullanılmamalıdır. Unutulmamalıdır ki, cinsel organlara verilen komik isimler çocuk istismarcılarının da sıklıkla kullandığı bir yöntemdir.
- Çocuklarınız cinsellikten, cinsel organlarından bahsettiklerinde onları ‘ayıp, günah’ diyerek susturmayın. Cinsel istismarı önlemenin en etkili yolu çocuk ve ebeveynler arasındaki güçlü ‘güven bağı‘dır. Kendisine yönelik rahatsız edici davranışı ailesine anlatabilen çocukların istimardan korunma şansları çok daha yüksektir. Ayrıca ebeveynler, istismarcıların çocukları ‘seni ailene söylerim’ diyerek tehdit ettikleri hatırlamalıdırlar.
- İç Çamaşırı Kuralı’nı uygularken ‘kız çocuk-erkek çocuk’ ayrımı yapmayın. Kız çocuklarının cinsel istismara maruz kalma oranı yüzde 65 iken, erkek çocuklarının cinsel istismara maruz kalma oranı yüzde 48’dir. Her iki cins içinde kurallar aynı olmalıdır.
Görsel: Mor Çatı
“Her Akraba Güvenilir Değildir”
İstismar vakalarının çoğunlukla çocukların yakınları ya da tanıdıkları tarafından gerçekleştiği söyleyen Deniz Temur, ebeveynlerin diğer akrabaların çocuklara karşı yaklaşımı konusunda dikkatli olmaları gerektiğini belirtiyor. Çocukları tedirgin eden ya da rahatsız edici davranışlarda bulunan kişilerin çocuklara sorularak öğrenilmesi önem taşıyor.
Çocukların cinsel istismar konusunda bilgilendirilmesi, istismar durumlarına karşı korunmasını sağlayacaktır. Bu konuda Mor Çatı tarafından hazırlanan dosyayı ve broşüleri inceleyebilirsiniz. Ayrıca Mor Çatı Çocuk ve Ergen Çalışma Grubu’nu takip ederek, çocuklara yönelik ihmal ve istismar ile ilgili yayımlanan çalışmalara güncel olarak ulaşabilirsiniz.