Demokrasi, halkın egemenliğine dayalı yönetim şeklidir.
Egemenlik/Hakimiyet: Devlet otoritesini elinde bulundurma, yani ülkeyi, halkı yönetme gücü.
Demokrasinin İlkeleri:
- Ulusal/Milli Egemenlik: Egemenliğin halka ait olması.
- Çoğunluk: Bir karar alınırken, sayıca fazla olanların tercihlerinin belirleyici ve geçerli olması. Serbest seçimler sonrasında, en fazla oyu alanların yürütme yetkis
ini elde etmesi. - Çoğulculuk: Farklı siyasi görüşlere sahip partilere seçimlere katılma ve mecliste temsil edilme hakkı tanıma, çoğunluğun dışındakilere ülke yönetimine katılma hakkı tanıma, çoğunluk karşısında azınlığın haklarının tanınması ve korunmasıdır. İfade özgürlüğü, düşünce özgürlüğü, serbest seçimler gibi demokratik ilkeler çoğulculuk ilkesi ile ilgilidir.
- Güçler Ayrılığı: Yasama, yürütme ve yargı yetkilerinin farklı kurumlar tarafından kullanılmasıdır.
Yasama Gücü/Yetkisi: Yasama yapma yetkisidir ve halkın temsilcilerinden oluşan meclise aittir. Türkiye’de bu meclisin adı Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir (TBMM).
Yürütme Gücü/Yetkisi: Yasaları yürürlüğe koyma, yani uygulamadan sorumlu olma yetkisidir. Türkiye’de bu yetki Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın başkanlığını yaptığı ‘Bakanlar Kurulu’na (hükümet) aittir.
Yargı Gücü/Yetkisi: Yürütmeyi denetleyen ve vatandaşların yasal haklarının kanunlar ile korunması için çalışan güçtür. Türkiye’de bu yetki ‘Bağımsız Mahkemeler’e aittir.
- Hukukun Üstünlüğü: Ülkenin, yöneticilerin kişisel kararlarına göre değil, halkın temsilcilerinin çıkardığı yasalara göre yürütülmesidir. Hukuk, herkesin üstündedir.
- Eşitlik: Yasalar karşısında herkesin eşit haklara sahip olmasıdır.
