Bebeğiniz için gerekli olan tüm besinlerin anne sütünde doğru miktar ve oranlarda bulunduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi’nden Pediatri Uzmanı Dr. Ela Tahmaz, “Anne sütü ile beslenen çocukların beyin ve zeka gelişimi daha iyi olmakla birlikte, enfeksiyon hastalıkları ve alerji gibi birçok hastalığın görülme sıklığı da azalmaktadır” diyor.
Doğum Sonrasında Bebeğinizi Emzirmeyi Geciktirmeyin
Özellikle ilk defa bebek sahibi olan anneler için telaş kaynağı olan bebeğin beslemesi süreci, her iki tarafın birbirini tanımasıyla öğrenilecek bir süreci oluşturuyor. Anne adaylarına kolostrum adı da verilen erken sütün önemini anlatan Dr. Tahmaz, bu sütün göğüslerde zaten mevcut olduğunu belirterek bebeğin bu sütü doğumdan hemen sonra almaya başlayacağını söyledi. Dr. Tahmaz, kolostrumun bebeği birçok hastalıktan koruyacağını sözlerine ekledi.
Bebeği en az 2-3 saatte bir veya günde 8-12 kez olmak üzere emzirmenin gerekli olduğuna dikkat çeken Dr. Tahmaz, bebeğin emmek istemediği durumlar olursa 1 saat sonra tekrar denenmesini tavisye etti. “Özellikle ilk haftalarda bebeğin 5 saatten daha uzun süre emmeden uyumasına izin vermeyin” diyen Dr. Tahmaz, bebeği uyandırmak şu önerilerde bulunuyor:
- Bebeği teninizle temasa geçirin
- Yüzünü nemli bir havluyla silin
- Bezini değiştirip, üzerini soyun
- Bebeği oturtun ve nazikçe sırtını, karnını, ayaklarını sıvazlayın
Geçmişten gelen anne ne kadar çok yerse sütü de o kadar çok olur anlayışına karşı Dr. Tahmaz, “Süt annenin beslenmesinden bağımsız olarak bebeğin doğru teknik ve sık aralıklarla emzirilmesi sonucu artar” diyor ve doğru emzirme tekniği ile dikka edilmesi gereken noktaları şöyle sıralıyor.
- Meme ucunuzu baş ve işaret parmağınızla yuvarlayarak daha belirgin hale getirebilirsiniz.
- Bebeği kavramadığınız kolunuzla göğsünüzü destekleyin. Başparmağınzı areolanın( meme ucunu çevreleyen koyu renkli bölge) 1-2 cm üzerine üzerine koyun, diğer parmaklarınızı da göğsünüzü alttan desteklemek için kullanın. Parmaklarınızın areolaya dokunmamasına dikkat edin.
- Göğüs ucunuzu bebeğin alt dudağına değdirerek ağzını açmasını sağlayın. Ağzını açar açmaz ağzını göğsünüze yaklaştırarak tüm areolayı kavramasını sağlayın.
- Süt areolanın arkasında depolandığından bebeğin ağzı tüm araolayı kavramalıdır. Sadece meme ucunu alırsa süt gelmeyebilir ve göğüs ucunuz acır. Bebeğin
- burun ucu ve çenesi göğsünüze değmelidir. Sabırlı olun tam yakalama sağlamak için bir çok kez denemeniz gerekebilir.
- Emzirme normalde ağrılı veya memeyi acıtan bir olay değildir.
Annelere Zor Soru: Sütünüz Yetiyor Mu?
Sütün bebeğe yetmemesi tartışmasız her annenin korkulu rüyası. Bebekten gelen işaretleri doğru okuyun diyen Dr. Tahmaz, bebeğinizde bu belirtiler varsa korkmayın diyor.
- Bebeğiniz günde 6-8 kez bezini ıslatıyorsa,
- Günde 2 veya daha fazla hardal sarısı cıvık ve pürtüklü kaka yapıyorsa,
- Emdikten ve gazını çıkardıktan sonra sakinleşip uyuyorsa
- Aktifse ve sesli ağlıyorsa yeterince anne sütü alıyor demektir.
Bebek Her Emmek İstediğinde Emzirin
Bebeklerin açlıklarını ağızlarıyla aranarak ve hareketlerini arttırarak gösterdiklerini, ağlamanın ise genelde en son belirti olduğunu söyleyen Dr. Tahmaz, “Bebeğinizi her emmek istediğinde emzirin” dedi. Anne sütünün sindiriminin çabuk ve bununla birlikte bebeğin mide kapasitesinin ise küçük olduğunu belirten Dr. Tahmaz, bebeğin günde yaklaşık 8-10 kez emdiğini, bunun da her 2-3 saate karşılık geldiğini söyledi.
Bebek 1-2 emme hareketinden sonra yutkunuyorsa bu süt alıyor anlamına gelir diyen Dr. Tahmaz, bebeğin emmeyi bitirene ve uyuyana kadar göğüste kalabileceğini ifade etti. Bebeklerin bir göğüste yaklaşık 20 dakika kaldıklarına dikkat çeken Dr. Tahmaz, “Yutması bitene kadar aynı göğüste kalmasına çalışın, daha sonra gazını çıkartın ve diğer göğüse geçirin” dedi. Emzirme bittiği halde bebek memeden ayrılmıyorsa parmak yardımı ile ağzının köşesineden göğüse doğru bastırmayı tavsiye eden Dr. Tahmaz, memeyi yakalamışken göğüsü çekmenim ğöğüs ucunu acıtabileceğini söyledi.
Göğüste Biriken Süt Sorun Olmasın
Doğumdan sonraki 2’nci ve 3’üncü günde göğüslerdeki doluluk ve sütün artacağını söyleyen Dr. Tahnaz, göğüslerde aşırı gerginlik ve ağrı hissedilebileceğini belirterek bu durumda yapılması gerekenleri sıraladı:
- Bebeğin göğüsünüzün ucunu koyu renk kısmıyla beraber ağzının içine alıp almadığını kontrol edin. Sadece meme ucunu alıyorsa göğsü tam boşaltamayabilir.
- Bebeğinizi her 1-3 saate bir sık aralıklarla besleyin.
- Bebek emmekte zorlanıyorsa emzirmeden önce anne sütü sağılarak göğüsler bir miktar boşaltılabilir, böylece göğüs ucu da daha çok belirginleşir.
- Emzirmeden önce ağrılı göğsün üzerine ılık kompres, emzirdikten sonra hala dolgunluk ve ağrı varsa soğuk kompres uygulayın.
- Bebeğinizi sakin ve stressiz bir ortamda emzirin, rahatlamak için müzik dinlemeyi deneyin. Emzirme aralarını dinlenmeye ayırın.
Emziren Anneler günde yaklaşık 4 lt sıvı almalı
Sütün annenin beslenmesinden bağımsız olarak artsa da dengeli beslenmeye ve günde yaklaşık 4 lt sıvı alımına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Dr. Tahnaz, önerilerine şöyle devam etti;
- Emzirirken taze meyve suyu veya süt gibi besleyici bir içecek alabilirsiniz.
- Hamilelik sırasında aldığınız prenatal vitaminlere emzirdiğiniz sürece devam edin.
- Bebeğinizi bir emzirme rutinine koymayı beklemeyin. Bebekler genellikle 6-8 haftada kendi rutinlerini oturturlar. Unutmayın ki bebek emdikçe, süt yapımı da artmaktadır.
- Doktorunuz önermediği sürece bebeğe su, şekerli su veya mama vermeye hiç gerek yoktur. İlk 6 ay anne sütü bebeğin tüm ihtiyaçlarını karşılamaya yeter.
- Bebeğinizin veya sizin hasta olduğunuzu hissettiğinizde ilaç kullanmadan önce mutlaka doktorunuzu arayın.
Anne Sütünü Derin Dondurucunun En Soğuk Yerine Koyun
Her damlası hazine değerinde olan anne sütünün bebeğe yararlı olabilmesi için uygun koşullar altında saklanması gerekir.Bütün emziren annelerin, özellikle de çalışanların süt sağmayı öğrenmelerinin gerekliliğine değinen Dr. Tahnaz, bu işlem süt oluşumunun sürekliliğine katkı sağlayacaktır dedi. Sağılmış anne sütünü saklamak için temiz bir kap veya süt saklama poşetini öneren Dr.Tahnaz şu açıklamayı yaptı: Donarken süt genişleyebileceğinden, tepeleme doldurmayın. Tüm torbalara mutlaka tarih ve miktar yazın. Sütü derin dondurucunun kapağına değil, en soğuk noktasına koyun.
Güvenli süt saklama koşullar
- Odanın serin bir yerinde 6-8 saat
- Buzdolabının rafında 72 saat (3 gün)
- Buzdolabının buzluğunda 2 hafta-2 ay arası
- Derin dondurucuda 6 ay
Dondurulmuş anne sütünün eritilmesi ve ısıtılması
Saklanan anne sütünü kullanırken ocak veya mikrodalga fırına koymanın sütün proteinini bozacağını ve bebeğinizin ağzını yakabileceğini söyleyen Dr.Tahnaz, “Süt poşetini bir kaba koyduğunuz ılık suyun içine ağzı dışarda kalacak şekilde batırarak çözülmesini sağlayın (ben-mari usulü) ve salladıktan sonra sıcaklığını kontrol ederek bebeğinize verin” dedi.