Hamileliğin 24.hafta ile 37.haftası arasında doğumun gerçekleşmesi erken doğum olarak adlandırılır.
Erken doğum, genellikle hamileliğin 34-37 haftaları arasında görüldüğü gibi, 34.haftadan önce de doğum gerçekleşebilir.
Erken doğum, bebeğin yaşamı ve gelişimi açısından risk oluşturur. Özellikle 34.haftadan önce görülen erken doğumda, bebeğin yaşamsal faktörlerinde sorunlar meydana gelebilir.
Tüm doğumların yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan erken doğuma yol açan faktörler arasında, annenin genel sağlık durumu, genetik yapısı, hamilelik sürecindeki fiziksel ve psikolojik durumu yer alır.
Erken Doğum için Risk Faktörleri
Erken doğum ya da diğer kullanımıyla preterm doğum için risk faktörleri şunlardır:
- Annenin daha önce erken doğum ya da ölü doğum yapmış olması,
- Annenin rahim ağzıyla ilgili ameliyat geçirmiş olması ya da rahimde anomaliler olması,
- Sigara ve alkol tüketimi ya da düzenli ilaç kullanımı,
- Annede kansızlık, kronik hastalıklar ya da yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarının bulunması,
- Hamilelik sürecinde aşırı fiziksel aktivite yapılması,
- Annede aşırı stres ve depresyon gibi psikolojik özellikler ya da yatkınlıkların bulunması,
- Anne yaşının 18’den küçük ya da 40’tan büyük olması,
- Hamilelik döneminde, annenin kilosunun ortalamanın çok altında ya da çok üstünde olması,
- Annenin, gebelik sürecinde idrar enfeksiyonu geçirmiş olması,
- Çoğul gebelik durumunun görülmesi
Erken doğum için bazı risk faktörlerine karşı önlem alınması mümkündür. Annenin stresten uzak durmasını sağlamak; sigara, alkol gibi kimyasal madde kullanımının sonlandırılması; kansızlık ya da yüksek tansiyon gibi hastalıklar için tedavilere başlanması, erken doğum riskini azaltır. Ancak annenin daha önceden erken doğum yapmış olması, rahim ağzıyla ilgili ameliyat geçirmiş olması gibi faktörler, önlenemez faktörlerdir. Dolayısıyla bu risk etmenlerini taşıyan kadınların, hamilelik süreci boyunca gözetimde tutulması ve düzenli olarak doktor kontrolünden geçmesi, erken doğum riskini azaltır.
Erken Doğan Bebeklerde Görülen Sorunlar
Erken doğum, bebek ölümlerinin önemli bir kısmını oluşturur. Özellikle 34.haftadan önce dünyaya gelen bebeklerin yaşama şansı düşmekte ve bu bebeklerde gelişim bozuklukları görülebilmektedir. Ancak erken doğumla dünyaya gelen (prematüre) bebeklerin bakımının doğru yapılması, bebeklerin normal gelişim hızına ulaşmasına yardımcı olur. Bu nedenle, prematüre bebeklerin bakımı ile de yakından ilgilenilmesi şarttır.
Prematüre bebeklerde en sık görülen sorunlar arasında solunum bozuklukları, kemik gelişiminin yetersiz olması, işitme kaybı, göz sorunları ve Serebral Palsi sorunlarıdır. Erken doğan bebeklere doğru bakımın yapılması ve bebeklerdeki gelişimin yakından izlenmesi, bu problemlerle karşılaşılmasını engelleyebilir. Erken doğan bebeklerde özellikle doğumdan sonraki bir ay kritik önem taşır. Bebeğe doğumdan sonra doğru bakımın yapılması oldukça önemlidir.