Evde hamster beslemek mümkün mü? Hamster fare mi? Hamster ele alınır mı? İşte hamsterlar hakkında bilgiler.
Hamsterların Tarihçesi
Bilimsel adı Mesocricetus auratus olan Hamsterın hikayesi 1930 yılında, Hebrew Üniversitesi Zooloji Dalı öğretim üyelerinden Prof. Jerusalem’in bir dişi hamster ve 12 yavrusunu Syra yakınlarında bir kasabada bulmasıyla başlamıştır. Aynı üniversitede görevli Dr. Ben Menahem bu yavrulardan 2 dişi ve bir erkeği alarak üretmiştir. Böylece insan eli altında üretilen ilk hamster yavruları elde edilmiş oldu. Dr. Menahem’in sahip olduğu bu hamster ailesi, bu gün tüm dünyadaki evcil hamsterların atası olarak kabul edilmektedir. Bu genç yavrular 1931 yılında bilimsel ve tıbbi araştırmalarda kullanılmak üzere Amerika ve İngiltere’ye gönderildi.
Orijinal hamster, yani değişik renk ve tüy varyeteleri elde etmek amacıyla üretilmeye başlanmadan önceki hamster, kısa, yumuşak tüylü ve sarımsı kahverengiydi. Sırtında ve yanaklarında siyahımsı lekeler vardı ve karın bölgesi gri-beyaz renkteydi. Şu anda pet hayvanı olarak evlerde beslenen, değişik renk ve tüy uzunluğu olan hamsterlar sonradan yapılan selektif üretim çalışmalarıyla elde edilmiştir.
Hamsterın derisi vücuduna tam yapışmış değildir, esnek ve gevşek bir yapısı vardır. Adeta derisi vücuduna bol gelen bir elbise gibidir. Gözleri parlak ve tam yuvarlaktır, ayakları tutmaya ve kavramaya uygundur bu yüzden hamsterlar iyi birer tırmanıcıdırlar. Ön ayaklarında 4 arka ayaklarında 5 parmak vardır. Kuyruk 1 cm den kısa ve küttür. Uzun tüylü varyetelerde kuyruk tamamen tüylerin altında gizlenmiştir.
Hamsterları diğer kemirgenlerden ayıran el ilginç özellikleri yanaklarındaki keseleridir. Hamsterlar yiyeceklerini bu keselerde toplar ve yuvasına taşıyarak yuvasında depolar. Bu keseler yanaktan başlar ve omuz üstünde biter. Bir hamster kesesinde kendi vücut hacminin yarısı kadar yiyeceği taşıyabilir.
Pet Olarak Neden Hamster?
Evde hamster beslemek mümkün mü? Hamster her yönüyle uygun bir pet hayvandır, bakımı beslenmesi ve barınması çok fazla özen gösterilmesi gerekmeyen konulardır. Hamster özellikle küçük çocuklar için çok uygun bir pet hayvanıdır. Arka ayaklarının üzerinde kalkmaları, ön ayaklarını el gibi kullanıp yiyeceğini tutarak yemeleri, ilginç akrobatik hareketleriyle sahiplerine eğlenceli vakitler geçirtirler. Birçok evcil hayvanın aksine çocukların ellerine alıp oynamasına, sıkıştırmasına tahammül ederler.
Hamster hastalıklara çok dayanıklı bir hayvandır. Özel bir bakıma da (tüylerin taranması, yıkanması vb.) ihtiyaçları yoktur. Diğer pet hayvanlarıyla her gün ilgilenmek gerekirken, hamster birkaç günlüğüne yalnız bırakılabilir.
Tüm bu özelliklerinden dolayı hamster tüm hayvan severler için uygun bir pet hayvandır.
Hamster Sahibi Olmadan Önce Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yaş: Hamster yavruları 4-5 haftalıkken annelerinin yanından ayrılır. En iyisi annesinden yeni ayrılmış, yavru bir hamster almaktır. Yavru hamsterı insana alıştırmak, sevip okşamaya alıştırmak çok daha kolaydır. Bunun yanında hamsterin ortalama ömrü 3 sene kadardır. Kısa ömürlü bu sevimli hayvanı ne kadar gençken alırsanız onunla daha uzun süre birlikte olabilirsiniz.
Cinsiyet: Dişi veya erkek her ikisi de iyi birer pet hayvanı olarak beslenebilir. Ancak dişiler östrus sikluslarının yumurtlama dönemlerinde (kızgınlık dönemi) sinirli ve hırçın olabilirler ki bu dönem her 4 günde bir tekrarlanır. Bu dönemde dişi hamster onu tutmanıza, sevmenize izin vermeyebilir ve hatta ısırabilir. Bu yüzden erkekler daha uysal pet hayvanları olarak kabul edilebilir.
Hamster besleme ve üretimi konusunda deneyimli değilseniz, dişi ve erkek çift almamanız iyi olur. Aynı kafeste beslenen dişi ve erkek arasında ölümcül kavgalar olabilir.
Dış Görünüş: Besleyeceğiniz hamster yaklaşık 55-60 gr. ağırlığında olmalıdır. Bu, genç, kendi başına beslenebilecek yaşa gelmiş bir hamsterın ağırlığıdır. Daha hafif ise bu, ya kendi başına beslenemeyecek kadar ufak bir yavru veya sağlık problemleri nedeniyle zayıf düşmüş bir hamsterdir. Hamsterın genel görünüşü de çok önemlidir. Tüyleri yumuşak ve parlak olmalı, gözleri canlı parlak ve tam yuvarlak olmalı, göz çevresinde şişlik ve kızarıklık, gözde çapak, akıntı, burunda akıntı olmamalı, anüs bölgesi ve kuyruk ıslak olmamalıdır. Tüm bunlar bir hamsterın hasta olduğunun belirtileridir.
Ayrıca beslemeyi düşündüğünüz hamster sakin mizaçlı olmalı, elinize almanıza izin vermeyen ısıran hamsterı beslemeseniz daha iyi olur. Hamsterın ısırma alışkanlığı hiç istenmeyen, tehlikeli bir huydur ve düzeltilmesi çok zordur.
Hamster Davranışları
Hamster çok meraklı bir hayvandır, her şeyi her yeri keşfetmek ister. Oyun oynamayı ve saklanmayı çok sever. Hamster temiz bir hayvandır, kafesinin ve evinin devamlı temiz olmasını ister. Öyle ki kafeste beslenen bir hamster kafesin bir köşesine uyuyacağı yeri hazırlamışsa, tuvaletini bu köşeye en uzak yere yapar. Hatta bazen dışarı atar. Bu yüzden hamsterınızın kafesini sık sık temizlemeli, altlık materyalini değiştirmelisiniz. Altlık olarak hamster kafesinizde ağaç talaşı veya gazete kâğıdı kullanabilirsiniz. Hamster için mahremiyet çok önemlidir, kendisini insanlardan, diğer hayvanlardan ve hatta diğer hamsterlardan gizlemek isterler. Bu yüzden hamsterınızın kafesine, içine girip saklanabileceği bir aksesuar koymanız, onun bu içgüdüsünün tatmini için faydalı olacaktır.
Birkaç tane hamsterı aynı kafeste tutabilirsiniz. Bunun için dişilerle erkekleri farklı kafeslere ayırıp, onlara içine girebilecekleri, saklanabilecekleri yerler sağlamalısınız. Ancak yine de hamsterlarınızın yaşları ilerledikçe kavga etme riskleri vardır. Bu yüzden en iyisi bu yalnızlığı seven küçük hayvanları tek olarak ayrı kafeslerde bakmaktır.
Yeni aldığınız hamstırınızı elinize almadan önce onu kendinize alıştırmalısınız. Onu alıp eve getirdiniz, kafesine koydunuz, ona birkaç gün izin verin yeni evine, yeni ortamına alışsın. Daha sonra onu elinize alıştırın, elinizi kafese sakın onu avucunuza almayın, onun elinize tırmanmasını sağlayın. Asla onu derisinden tutup kaldırmayın ve uyurken rahatsız etmeyin çünkü birden uykudan uyandırıldıklarında hamsterlar agresif davranışlar sergileyebilirler.
Hamsterlar doğal olarak gündüz uyuyup gece faal olan hayvanlardır. Direkt güneş ışığını ya da parlak ışığı sevmezler. Eğer hamsterınızı gündüz sevmek istiyorsanız onu yavaşça uyandırın ve uyanır uyanmaz elinize almayın. Birkaç dakika iyice ayılması ve ışığa alışması için bekleyin. Çünkü hamsterler çok derin uyurlar ve uyandıklarında çok sinirli olurlar. Hamsterınızın sinirli olduğunu kulaklarını geriye yatırmasından anlayabilirsiniz. Hamster çok güçlü bir sahiplenme içgüdüsüne sahiptir. Kafesine yuvasına ve aksesuarlarını sahiplenir. Onlara diğer hamsterları ve hatta sahibinin ellerini bile yaklaştırmak istemez. Kafes dışında çok uysal, oyuncu ve sevecen olan bir hamster kafes tellerinden içeri parmaklarınızı soktuğunuzda sizi ısırabilir. Bu sahiplenme duygusu dişilerde daha güçlüdür.
Diğer bütün kemirgenlerde olduğu gibi hamsterlarında koku alma duygusu çok gelişmiştir, dünyayı burunlarıyla algılarlar. Anne hamster yavrularını kokuları sayesinde tanır. Bu nedenle emziren bir annenin yavrularına kesinlikle dokunmayın, anneyi rahatsız etmeyin ve onu tamamen sessiz sakin ortamda yalnız bırakın. Eğer yavruyu elinize alırsanız elinizin kokusu yavruya geçecek ve anne yavrusunu tanıyamayacaktır. Sonuçta onu bir yabancı zannederek ya öldürür ya da yuvadan atar. Erkek hamsterlar yalnız yaşamayı tercih ederler, aileye katılmazlar. Erkek hamsterlar kendi yavruları dahi olsa genelde yavruları ya öldürür ya da yuvaya yaklaştığı için dişi tarafından öldürülür. Hamster her ne kadar insanla çok iyi anlaşsa da kendi türüyle geçinemeyen yalnızlığı seven bir hayvandır. Hamster, kışları soğuk geçen bir iklim bölgelerinde iki ay kadar kış uykusuna yatar. Ancak evde baktığınız hamsterlar standart oda sıcaklığı koşullarında kış uykusuna yatmayacaklardır.
Barınma
Evde hamster beslemek mümkün mü? Hamster için plastik altlıklı tel kafesler idealdir. Tahta kafesler uygun değildir. Tahta kafesin tabanı idrar ile ıslandığında uzun süre nemli kalır, bu da hamsterın sağlığı için zararlıdır. Ayrıca hamster tahta kafesi kolaylıkla kemirip kaçabilir. Kimi zaman cam akvaryumda da hamster bakılabilir ancak bu da hamster için pek uygun değildir. Akvaryumun içinde yeterli hava sirkülâsyonu olmadığından tabanında rutubet oluşur. Rutubet hem hijyen açısından sakıncalıdır, hem de hamsterın hoşlanmadığı bir ortamdır. Hamsterın içme suyu ihtiyacını karşılamak için hamsterlara özel imal edilmiş sulukları tercih edin. Küçük bir tabağa su koymak veya kuşlar için imal edilmiş sulukları kullanmak pek işe yarmaz. Çünkü hamster kısa zamanda bunların içini yiyecek parçaları, kabukları ve kağıt parçalarıyla dolduracaktır. Hamster bir çöl hayvanıdır. Doğada bitkilerin içindeki öz sularını emerek veya yaprakların uçlarındaki su damlalarını yalayarak su ihtiyacını karşılar. Özel imal edilmiş hamster sulukları ile hem onun daha doğal bir şekilde su içmesini sağlamış olursunuz hem de suyun temiz kalmasını sağlamış olursunuz.
Hamster kafesine koyacağınız oyun tekerleği hem hamsterınızı eğlendirecek hem de egzersiz yapmasını sağlayacaktır. Hamsterların kesinlikle egzersize ihtiyaçları vardır. Sürekli hareketsiz kalan hamsterlarda kalıcı felçler oluşabilir.
Hamster ve Beslenme
Evde hamster beslemek mümkün mü? Hamster kemirgen bir hayvandır. Yiyeceklerini yavaş yavaş kemirerek yerler ve yavaş hazmederler. Tohumlar ve fındık fıstık gibi sert gıdalardan hoşlanırlar zaten hamsterların diş ve çene yapısı gıda depolama keseleri ve sindirim sistemleri yumuşak gıdalar için uygun değildir.
Hamster verdiğiniz yiyecekleri yanaklarında bulunan keselerde depolar, yuvasına taşır ve orada saklar. Ne zaman yiyeceğine kendisi karar verir. Yumuşak gıdalara da hayır demezler, severek yerler ama devamlı yumuşak gıdalarla beslenmenin birkaç sakıncası vardır.
- Sert gıdaların kemirilmesi, kesici dişlerin törpülenmesini de sağladığından devamlı yumuşak gıdalarla beslenen hamsterların dişleri aşırı uzar ve bir süre sonra yem yiyemez hale gelir.
- Yumuşak gıdaların keselerden geri geri çıkarılması çok zordur.
- Yuvaya taşınan ve saklanan yumuşak gıdalar çabuk çürür ve kokuşur.
- Yumuşak gıdaların su oranı fazla olduğundan sindirim problemlerine neden olur.
Su her canlıda olduğu gibi hamster için de hayati önem taşır. Halk arasında hamsterların su içmediği gibi yanlış bir inanış vardır. Hamster su içer ama çok değil. Çoğu zaman verdiğiniz meyve ve sebzelerin içerdiği su hamster için yeterlidir. Ancak fındık, fıstık, tohum veya pellet yem gibi kuru gıdalarla beslenen hamster’lara mutlaka su verilmelidir.
Evcil hayvan mağazalarında bulabileceğiniz, hamster için özel imal edilmiş tohum karışımı yemler idealdir. Ay çekirdeği hamsterin favori tohumudur. Fındık, fıstık, ceviz içi, kuşyemi, darı, mısır, ay çekirdeği, kuru kedi ve köpek mamaları, bisküvi, muhabbet kuşu ve papağan krakerleri, bayat ekmek, buğday hamsterlerın severek tükettiği sert gıdalardandır. Bunun yanında haftada ki üç defa mavi lahana, ıspanak, havuç, elma, patates gibi meyve ve sezeler, sebze kökleri, haşlanmış et, haşlanmış yumurta vermek de vitamin takviyesi açısından çok faydalıdır. Yeni doğmuş yavrular gözleri açılana kadar anneleri tarafından emzirilir. Gözleri açıldıktan sonra yavaş yavaş annelerinin yemlerinden de yemeye başlarlar. Gebe dişiler, süt emziren anneler ve katı gıda almaya yeni başlayan yavrular için haşlanmış yumurta ve süt tozu ile hazırlanan karışımın verilmesi çok faydalıdır.
Hamsterınıza kesinlikle vermemeniz gereken gıdaların başında çiğ et gelir. Portakal, mandalina, limon, kavun ve karpuz gibi çok sulu meyveler de hamster için iyi değildir. Ayrıca soğan ve sarımsak türleri de hamsterlara kesinlikle verilmemesi gereken gıdalardandır. Evde hamster beslemek mümkün.