Hamilelik döneminde, değişen hormon oranlarının yanı sıra, vücudun bebeği kabul edebilmesi için, bağışıklık sistemi de zayıflıyor. Bu durum, hamilelik döneminde vücudun hastalıklara daha açık gelmesine yol açtığı gibi, bazı durumlarda antibiyotik kullanımını zorunlu hale getirebiliyor.
Antibiyotikler, gebelikte anne sağlığına ve bebeğe zarar verebilecek nitelikler taşıyabiliyor. Bu nedenle, antibiyotiklerin gebelik döneminde planlı şekilde ve doktor kontrolünde kullanılması gerekiyor. Bilinçsiz antibiyotik kullanımı hamilelik döneminde hem annenin hem de bebeğin sağlığını ciddi anlamda tehdit ediyor.
Hamilelikte Antibiyotik Kullanımı Gerektiren Enfeksiyonlar
Antibiyotik kullanımı hamilelikte bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonlarda en önemli tedaviyi sağlıyor. İdrar yolları enfeksiyonları, üst solunum yolu enfeksiyonu, toplum kökenli zatürre, cilt enfeksiyonları gibi hastalıklarda antibiyotik kullanımı tedavinin başarısı ve hızı açısından büyük önem taşıyor.
- İdrar yolu enfeksiyonları (sistit, pyelonefrit)
- Üst Solunum yolu enfeksiyonları
- Toplum kökenli zatürre (pnomoni)
- Sinüzit
- Cilt enfeksiyonları
- Diş ve dişeti enfeksiyonları,
- İshal
Bu hastalıkların yanı sıra, farklı enfeksiyon türleri de hamileliğin sağlıksız bir şekilde geçmesine ya da bebeğe zarar gelmesine yol açabilir. Gebelikte antibiyotik kullanımı ile daha hızlı tedavi sağlanabilecek olan bu hastalıklara karşı gösterilen direnç kişiden kişiye de farklılık göstereceğinden, ilaç kullanımının mutlaka doktor kontrolünde yapılması gereklidir.
Gebelikte Hangi Antibiyotikler Kullanılabilir?
Hamilelikte kullanılabilecek olan antibiyotikler hakkında bilgi veren Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Erhan Karaalp, B grubu olarak nitelendiren antibiyotiklerin hamilikte sorun teşkil etmeyeceğini belirtiyor. Ancak doktor muayenesinden geçmeden, güvenli olduğu belirtilen antibiyotiklerin de kullanılmaması gerekiyor. Bilinçsiz ilaç kullanımı erken ya da eksik doğuma, düşüğe ya da hamileliğin sağlıksız geçmesine yol açabiliyor.
Hamilelikte kullanılmasında genel olarak sakınca olmadığı belirtilen antibiyotikler şöyle:
- Penisilinler: Penisilin grubu antibiyotikler (Augmentin, Duocid gibi) yıllardan beri kullanılan ve antibiyotikler arasında gebelikte kullanım açısından en güvenli olanlardır. Bunlara yeni jenerasyon penisilin türevleri de dahildir.
- Sefalosporinler: Sefalosporin grubu antibiotikler (Zinnat; cefatin gibi) konusunda yapılan kısıtlı sayıda çalışmada fetus üzerine olumsuz bir etki bildirilmemiştir. Bu grubun yıllardan beri anne adaylarında kullanıldığı göz önüne alınırsa penisilinler kadar güvenli olduğu söylenebilir.
- Klindamisin: Klindamisin de eritromisine benzer bir antibiyotiktir. Akne tedavisinde hem ağızdan hem de topikal yoldan kullanılır. Gebelikte topikal klindamisin kullanımın bebekte anomali riskinde artışa neden olmadığı kabul edilir.
- Makrolidler (Eritromisin, azitromisin): Eritromisin özelllikle penisilin alerjisi olanlarda kullanılan bir diğer antibiyotiktir.
- Nitrofurantoin (pyeloseptyl): Oldukça güvenli ve idrar yolu enfeksiyonlarında sıklıkla tercih edilen bir ilaçtır.
- Metranidazol: Toplum ve tıp dünyasında eskiden metronidazol içeren antibiyotiklerin bebekte kusurlu doğumlara neden olacağı kabul edilirken, son günlerde gerçekleştirilen araştırmalar neticesinde böyle bir soruna sebebiyet vermediği ortaya çıkmıştır.
Gebelikte hangi antibiyotikler kullanılabilir sorusunun cevabı bunlardı. Gebelikte antibiyotik kullanımı konusunda dikkatli olmak, hem annenin hem de bebeğin hayatı açısından büyük bir önem taşıyor. Bu nedenle, doktor kontrolünden geçmeden antibiyotik kullanmaya kesinlikle başlamamak gerekiyor. Bunun yanı sıra, hamileliğe hazırlanan ya da hamile kalmak isteyen kadınların da farklı bir hastalık nedeniyle doktora gittiğinde de hamilelikten söz etmesi, doktorun yazacağı ilaçları etkileyeceğinden, dikkat edilmesi gereken noktalar arasında yer alıyor.
