Gençlerin yüzde 50’si para biriktiremiyor

Türkiye’de gençler arasında finansal bilinci geliştirerek, sürdürülebilir ekonomiye katkı sağlamak amacıyla başlatılan “Paramı Yönetebiliyorum” projesi tanıtıldı. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Habitat için Gençlik Derneği, Visa Europe Türkiye ve üye bankalarının ortaklığıyla gerçekleştirilen projenin ilk yılında on binlerce gence ulaşılması hedefleniyor.

Türkiye’de ilk kez kamu, özel sektör ve sivil toplum ortaklığıyla, T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Habitat için Gençlik Derneği, Visa Europe Türkiye ve üye bankalarının katılımıyla geliştirilen “Paramı Yönetebiliyorum” projesi, 2 Aralık 2009 tarihinde düzenlenen bir toplantıyla basına tanıtıldı.

Toplantıda yaptığı açılış konuşmasında, Visa Europe olarak Türkiye’nin kalkınmasına destek olmayı sağlayacak bir proje için yola çıkmaktan memnuniyet duyduklarını belirten Visa Europe Bölge Genel Müdürü Berna Ülman “Sosyal sorumluluk Visa Europe’un iş yapma kültürünün önemli bir parçasını oluşturuyor. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz tüm sosyal sorumluluk projeleriyle, topluma katkıda bulunmayı ve bu bağlamda bireylerin yaşamlarına artı değer katmayı hedefledik. ‘Paramı Yönetebiliyorum’ projesiyle de, gençlerin finansal bilincini geliştirerek, kaynak kullanımı, bütçe ve borç yönetimi, finansal araç tercihi gibi tutum ve tercihleriyle, sadece birey ya da aile ekonomilerine değil, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal istikrara katkı sağlamalarını hedefliyoruz” dedi.

Bütçe planlaması yapılmıyor

‘Paramı Yönetebiliyorum’ Projesi kapsamında 12 – 23 yaş gençler arasında yapılan finansal bilinç araştırmasına göre gençlerin yüzde 50’sinin para biriktiremediğini söyleyen Ülman şunları söyledi:

“Yapılan araştırmaya göre Türkiye’deki gençlerin yüzde 60’ı bütçe planlaması yapmıyor. Gençlerin yüzde 87’si harcamaları için ailelerinden harçlık alıyor. Yüzde 86’sı ise ihtiyaç duyduklarında ailelerinden ilave para alabiliyor.”

Gençlerin finansal konulara yaklaşımda uzun dönemli plan ve bütçe yapmaktan kaçındıklarına dikkat çeken Ülman, gençlerin bütçeleme, bankacılık ve yatırım konularında da yeterli bilgiye sahip olmadıklarını belirtti. Araştırma yapılan gençlerin sadece ‘tüketim’e yönelik davranış modellemeleri arasında olduğunu kaydeden Ülman şöyle konuştu:

“Gençlerimiz plansız, günlük harcamalar yapıyor. Uzun dönemli planlama ve bütçe yapmaktan kaçınıyorlar. Bunun da bilgi yetersizliğinden kaynaklandığını gözlemliyoruz. ‘Paramı Yönetebiliyorum’ Projesi ile bu yöndeki eksiklikleri gidermeyi hedefliyoruz.”

İki alanda eğitim

Berna Ülman, ‘Paramı Yönetebiliyorum’ projesi kapsamında bütçe, ödemeler, gelirler, birikimler ve borç eğitiminin yanı sıra finansal sisteme yönelik de çalışmalar yapılacağını ifade etti.

Bugün Türkiye’de 30 yaş altında yaklaşık 37,5 milyon genç bulunduğunun altını çizen Ülman, gelir ve istihdam rakamlarına bakıldığında, gençler arasında özellikle de daha az gelişmiş bölgelerde finansal fırsatlar ve bilgi kaynaklarından faydalanma konusunda sıkıntı yaşandığını belirtti. Ülman, “Projemiz kapsamında gençlere yaptığımız yatırımın, gençlerin sağlıklı gelişimini destekleyerek, ülkemizde ekonomik ve sosyal ilerleme sağlayacağını umuyoruz. Hedefimiz, projenin sosyal etki araştırması sonuçlarını ve proje çıktılarını kamuya bir politika önerisi olarak sunarak, geliştirilen bu müfredatın örgün eğitim müfredatına dahil edilmesi” dedi.

UNDP Türkiye Temsilcisi Ulrika Richardson Golinski ise Türkiye’de ilk kez kamu, özel sektör ve sivil toplum ortaklığıyla gerçekleştirilen bir finansal bilinç projesine imza attıkları için Visa Europe’a ve diğer proje ortaklarına teşekkür ederek “‘Paramı Yönetebiliyorum’ projesi, Türkiye’nin kalkınmasında önemli bir rol oynayacak ve 2015 yılına kadar ulaşılması hedeflenen Bin Yıl Kalkınma Hedefleri’ne hizmet eden çok önemli bir proje. Bu hedeflere ulaşmada özel sektör işbirliğinin UNDP tarafından çok önemsendiğini her fırsatta belirtiyoruz. Bu anlamda Visa Europe’un da diğer kuruluşlar için iyi bir örnek oluşturduğunu düşünüyorum” dedi.

Habitat için Gençlik Derneği Başkanı Sezai Hazır da, projenin ön hazırlık döneminde gençlerin finansal geleceklerini garanti altına alabilmek için nadiren planlama yapabildiklerini gözlemlediklerini belirtti. Hazır, “Bütçeleme ve finansal yönetim üzerine geliştirilen eğitim müfredatı akran eğitimi modeli kullanılarak, genç eğitmenler aracılığıyla 15 ildeki Kent Konseyi Gençlik Meclisleri çalışmaları kapsamında yaygınlaştırılacak. Türkiye’nin farklı illerinden 60 gönüllü gencin belirlenme ve eğitim süreci başladı. Bu gençler altı bin genci eğitecek. Bir yılın sonunda projeden on binlerce gencin dolaylı olarak yararlanacağını düşünüyoruz” dedi.

Üye bankaların, “Paramı Yönetebiliyorum” projesi içinde yer almaktan heyecan duyduklarını belirten Visa Europe Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye Üst Kurulu Başkanı Nazan Somer ise “Türk bankaları olarak bizler farklı alanlarda sosyal sorumluluk projelerine imza atıyoruz. Ancak Visa Europe Türkiye’nin öncülüğünde 23 üye banka olarak, gençlere yönelik böyle bir projeyi ortaklaşa gerçekleştirmek bizler için de büyük bir adım. Bu projenin bankalarımızın bireysel olarak da yürüttüğü, tüketicileri bankacılık sistemiyle ilgili bilgilendirme ve ülkemizde finansal bilincin artmasına ilişkin çalışmalarımıza güç katacağına inanıyoruz” dedi.

“Paramı Yönetebiliyorum” projesi çerçevesinde, Kasım 2010 tarihine kadar İstanbul, Kocaeli, Bursa, Denizli, İzmir, Ankara, Eskişehir, Antalya, Samsun, Adana, Malatya, Gaziantep, Trabzon, Erzurum ve Diyarbakır olmak üzere yedi bölgeden toplam 15 ilde pilot çalışmalar sürdürülecek. Proje kapsamında, 15-30 yaş grubundaki lise ve üniversite öğrencileri ile gençlik STK’ları, kamunun ve mahallelerin gençlik temsilcileri ile örgütsüz gençlerin eğitilmesi planlanıyor. İlk etapta 60 gönüllü akran eğitimcisi tarafından 6 bin gencin eğitileceği projede, birinci yılın sonunda dolaylı olarak on binlerce gence ulaşılması hedefleniyor. Akran eğitimlerinin yanı sıra e-öğrenim modelinin de kullanılacağı projede, gençler www.paramiyonetebiliyorum.com adresinden yararlanabilecek.