Hamilelikte stres farklı nedenlerden kaynaklanabildiği gibi, hem anneye hem de bebeğe büyük zararlar verebilir. Gebelikte sinir stres, düşük ve erken doğum riskini artırdığı gibi, bebeğin gelişimini de olumsuz etkiler.
Hamilelikte Sık Görülen Stres Nedenleri
Gebelikte stres, hormonal değişikliklerden ve hamilelik sürecinden kaynaklanabildiği gibi, genel yaşam koşulları nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Çalışan hamile kadınların ev, iş ya da toplum yaşamında karşı karşıya kaldığı sorunlar, stres oranının artmasına yol açabilir. Bunun yanı sıra; erken doğum ya da düşük riski olan hamileliklerle, sağlıklı bir şekilde devam etmeyen hamilelik süreci de sık görülen stres nedenleri arasında yer alır.
Hamilelikte sinir stres, dış faktörlerin etkisiyle tetiklenebildiği gibi, duygusal ya da psikolojik sorunlar nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Annenin depresyona yatkın olması, travma öyküsü, psikolojik problemlere yatkınlığı gibi durumlar, hamilelikte stres ve sinir durumlarının artmasına yol açabilir.
Hamilelikte Stres Bebeği Etkiler Mi?
Bebekler hamilelik sürecinde annenin hem bedensel hem de ruhsal durumundan doğrudan etkiler. Annenin düzenli ve sağlıklı beslenmesi bebeğin bedensel sağlığı için önemli olduğu gibi, annenin duygusal açıdan güçlü olması ve stresten uzak durması, bebeğin ruhsal sağlığı açısından önem arz eder. Bu nedenle, duygusal ya da psikolojik açıdan strese yatkın olan ya da olumsuz çevresel faktörler altında yaşamak durumunda olan hamile kadınların, bebeğin sağlık durumu konusunda dikkatli olmaları gereklidir.
Hamilelikte Stresin Zararları
Gebelikte stres, hem anneye hem de bebeğe zarar verir. Düşük tehlikesi, erken doğum riski, düşük doğum ağırlığı gibi sonuçlara yol açabilen stres durumunun, hem bebeğe hem de anneye büyük zararı vardır. Hamilelikte aşırı stresin neden olabileceği sonuçlar şöyledir:
- Düşük tehlikesi ve erken doğum (preterm) riski,
- Düşük doğum ağırlığı nedeniyle bebeğin bedensel açıdan yavaş gelişmesi,
- Doğum süreci ve sonrasında annede duygusal ya da psikolojik sorunların gözlemlenmesi
- Bebeğin zihinsel fonksiyonlarının zarar görmesi,
- Annenin stres nedeniyle beden egzersizleri, sağlıklı beslenme gibi süreçleri yerine getirememesi,
- Annenin uykusuzluk, sinirlilik ve dikkat eksikliği gibi sorunlar yaşaması
Hamilelikte stres anneyi ve bebeği doğrudan etkileyebilen önemli sorunlar arasında yer almaktadır. Hamilelik döneminde annenin hem dış faktörlere karşı hem de duygusal sorunlara karşı stresten uzak durabilmesi için bazı önlemler alması gereklidir.
Hamilelikte Strese Karşı Ne Yapılmalıdır?
Hamilelikte hormonal değişimlere bağlı olarak değişen duygusal durum, bebeğin bakımı, geleceği gibi durumlar konusunda endişelenme ya da dış faktörlerin yol açtığı stres sorununu azaltmak için bazı önlemler alınabilir.
Gebelikte sağlıklı ve düzenli beslenme, stresin azalmasına yardımcı olur. Bedensel açıdan güçlü ve sağlıklı hissetmek stres durumlarının daha az görülmesini sağlar.
Gebelikte stres şiddetini azaltmak için spor yapmak oldukça önemlidir. Hem vücudun güçlenmesini hem de zihnin dinlenmesini sağlayan spor aktiviteleri, özellikle açık alanlarda yapıldığında daha etkili olabilir. Gebelik sürecinde sık sık yürüyüş ve nefes egzersizleri yapmak, stresin azalmasına yardımcı olur.
Aile, yakın çevre, iş hayatı ya da toplumsal yaşamda meydana gelen aksaklık ya da anlaşmazlıklar, stresin artmasına yol açar. Strese yol açan faktörlerin etkilerinin azaltması için hamile kadınların farklı yöntemler geliştirmesi oldukça önemlidir. Örneğin; toplumsal olaylardan çabuk etkilenen insanların, hamilelik döneminde çok fazla haber okumaması stres düzeyinin artmasını engelleyebilir.
Stres düzeyini azaltmak için insanların kendine zaman ayırması şarttır. Sorunların çözülmesi, yapılması gereken işlerin planlanması ya da sevilen aktivitelere vakit ayrılması açısından özel zamanlar belirlemek şarttır. Hamilelik döneminin özellikle ilk 3 ayında özel zamanlar ayırmaya özen göstermek, hem plan yapmak hem de hamileliği anlamlandırmak açısından önemlidir.
Stres düzeyinin çok yüksek olması ve olumsuz durumlara karşı çaresiz hissedilmesi durumunda, profesyonel destek alınması önemlidir. Olumsuz sonuçlara yol açabilen hamilelikte stres durumunun kontrol altında tutulabilmesi için, psikolojik destek süreç boyunca devam edebilir.
Hamilelikte stres kontrolü yapabilmek; annenin hem kendi sağlığını hem de bebeğinin sağlığını koruyabilmesi açısından oldukça önemlidir. Başa çıkılamayan sinir stres durumlarına karşı profesyonel yardım alınması bebeğin ve annenin geleceği açısından şarttır.