İnatçı Çocuk ile Baş Etme Yöntemleri

İnatçı çocuk ile baş etmek için bu davranışın sebeplerinin farkında olmak gerekir. Çocuğun inadı nasıl kırılır? Bununla nasıl baş edilir?

İnatçılık, çocuğun gelişiminin bazı dönemlerinde ortaya çıkan bir özelliktir. İnatçılık, “çocuğun anlamlı bir nedeni olmaksızın bir harekette ısrar etmesi, davranışını, düşüncesini, durumunu değiştirmeye direnmesi” olarak tanımlanmaktadır.

Çocuklarda İnat Dönemi

Çocuk, kendi varlığının farkına vardığı dönemlerde, bunu çevresine kabul ettirmek için çevreden gelen uyaranlara karşı direnir. Bu dönem yaklaşık 18 aylıktan başlayıp 4 yaşına kadar devam eder. Bu yaşlarda görülen inatçılık normal gelişim özelliği olarak kabul edilir. Çocukla ilgilenen yetişkinlerin de çocuğun gösterdiği inat davranışına inatla karşılık verip, çocuğun direnme gücünü kırmaya çalışmaları yanlıştır. Bu tutum çocukta normal bir gelişimsel özellik olan inatçılığın kişilik özelliği olarak yerleşmesine neden olabilir.

Çocuğun duygusal gelişiminin bir parçası ve normal bir durum olarak kabul edilen inatçılık çocuğun gelişim özelliğinden, mizacından veya yetiştirme biçiminden kaynaklanabilir. Örneğin; inatçı çocuk genel tutumu olumsuz, gergin anne –çocuk ilişkisinin bir sonucu olabilir. O-2 yaş döneminde annenin tuvalet eğitimi ya da beslenme konusundaki ısrarcı davranışları çocuğu pasif direnmeye götürür. Anneyle çocuk arasındaki bu savaş giderek başka alanlara da sıçrayarak giderse çocukta geçici olan bir durumun kalıcı bir duruma dönüşmesine neden olabilir.

Çocuğun İnadı Nasıl Kırılır?

Öncelikli olarak çocuğun yaş ve gelişim özelliklerine uygun inatçılık eğilimleri normal karşılanmalıdır. Kabul edilmesi gereken çok önemli noktalardan biri, çocuğun aile büyüğünden farklı duyup, farklı görüp, farklı algılayıp, farklı düşündüğüdür. Bu yüzden çocuğun yetişkinlerden farklı olan düşüncelerine saygı göstermeli gereksiz inat davranışları göstererek çocuğa yanlış model olunmamalıdır.

Çocuklardan beklenilen davranışlar açık ve anlaşılır şekilde anlatılmalıdır. Çocuğun hangi davranışlarına izin verildiği hangilerine verilmediği çocukla önceden konuşulmalıdır. “Alışverişe çıktığımızda benden çok şey istemen beni üzüyor, o zaman seninle gitmek istemiyorum. Bugün sadece senin için küçük bir şey alabilirim daha fazlası için lütfen inat etme” gibi çocuğa doğrudan hayır demek yerine çocuğa seçenekler sunulmalıdır. İnat anında çocuğun dikkati başka yönlere çekilmeye çalışılmalıdır. Çocuğun istekleri, inatlaştığı zaman değil normal davranış gösterdiğinde yerine getirilmelidir. Çocuğun her davranışına müdahale etmek, çok söylenmek, “Halası, teyzesi gibi inatçı.” diyerek etiketlemek, kardeşler arasında ayrım yapmak da inatçılığa yol açacağından bu tür davranışlardan uzak durmak gerekir.