Kar küreyici ebeveyn ifadesi, çocuklarının önüne çıkan her engeli kaldıran ve çocukların karşılaştığı her sorunu çözmeye çalışan anne babalar için kullanılıyor. Kar küreyici ebeveyn tanımı, helikopter ebeveynliğin bir üst seviyesi olarak da değerlendiriliyor.
Dünyaca ünlü çocuk psikologu Dr. Michael Carr-Gregg tarafından ortaya atılan kar küreyici ebeveyn tanımı, özellikle X kuşağındaki çocukların ebeveynleri olarak tanımlanıyor.
Çocuklarının önüne çıkan tüm zorlukları, bir kar küreyici gibi ortadan kaldıran ebeveynler, çocukları için pürüzsüz ve kolay bir hayat inşa etmeyi amaçlıyor. Ancak ebeveynlerin bu tutumu, çocukların problem çözme becerisinin gelişmesini engellediği gibi, çocukların ebeveynleri olmadan karar almalarını ya da girişimde bulunmalarını engelliyor.
Kar Küreyici Ebeveyn Özellikleri
- Çocuklarının ihtiyaçları konusunda aşırı duyarlıdır.
“Acıktın mı?”, “Uykun geldi mi?” ya da “Canın mı sıkılıyor?” gibi soruları çok sık soran ebeveynler, çocuklarının ihtiyaçları konusunda her an tetiktedir. Çocuğun aç kalmasına ya da uykusuz olmasına karşı aşırı duyarlı ve kaygılı olan kar küreyici ebeveynler, sürekli olarak çocuklarının ihtiyaçlarını baz alır.
- Çocuklarının yalnız kalmasına izin vermezler
Kar küreyici ebeveyn, özellikle okul öncesi çocuklarını yalnız bırakma konusunda aşırı kaygılıdır.
Çocuğunu okulda öğretmene emanet etmek ya da bir aile bireyinin gözetimine bırakmak dahi kar küreyici ebeveynler açısından kaygı verici olabilir. Bu durum, çocuklarının yanında olmadıkları zamanlarda aşırı kaygılı olmalarına neden olduğu gibi, çocuklar üzerinde de olumsuz bir etki yaratır. Çocuklar, ebeveyni yanlarında olmadığında kendilerini tedirgin hissedebilir, öfkeli davranabilir ve yalnız kalmaya karşı duyarlılık geliştirebilir.
- Yalnızca çocuklarına odaklıdırlar
Kar küreyici ebeveynler, çocuklarının onlara ihtiyaç duyma ihtimallerini her zaman göz önünde bulundurarak hareket ederler. Örneğin bir oyun parkında, çocuklarının olası bir düşme ya da bir ihtiyaç hissetme durumunu gözeterek, bulundukları yerden ayrılmamaya dikkat ederler. Ayrıca bu süre içinde çocuklarını yakından gözleyebilmek için başka işlerle meşgul olmamaya özen gösterirler.
- Çocuklarının sorumluluklarını üstlenirler
Kar küreyici ebeveynler de, helikopter anne babalar gibi çocuklarının sorumluluklarını üstlenmeye meyillidir. Çocuk ödev, oyun ya da herhangi bir görev gibi bir işi yapmakta başarısız olduğunda ya da o işi yapmak istemediğinde kar küreyici ebeveynler devreye girer.
Çocuğun ödevlerini kendileri yapabilir, çocuk oyun oynamak istemediğinde o da oyuna dahil olabilir ya da bir görevi birlikte yapma konusunda çocuğu ikna etmeye çalışabilir. Bu davranış biçimi, çocuğun sorumluluk almasını engellediği gibi, kendini geliştirmesini de önlemektedir.
- Çocuklarını düşünerek kaygıya kapılırlar
Kar küreyici anne babalar, çocuklarının sosyal ilişkilerine doğrudan müdahale edebilir. Çocuğun arkadaşlarıyla yaşadığı bir sorunu çözmek için devreye girebilir ve bazı durumlarda diğer çocukları gözetmeyen davranışlar gösterebilir. Bununla birlikte çocuğu için hem sosyal, akademik ya da kişisel kaygılar yaşayabilir. Çocuğunun mutlu olmayacağı bir tercihte bulunmasından korkar ve bu nedenle çocuğun tercihlerine sıklıkla müdahale eder. Örneğin çocuk basketbol takımına girmek istiyorsa, ebeveyni sakatlanma ihtimalini düşünerek çocuğu satranç kursuna yönlendirmeye çalışabilir.
Kar Küreyici Ebeveynler Çocuklara Nasıl Zarar Veriyor?
Çocukların hem sosyal ve toplumsal anlamda hem de okul yaşamlarında ciddi sorunlar yaşamalarına neden olabilecek kar küreyici ebeveynlik modelinde, ebeveynlerin çocuklara gösterdiği aşırı ilgi de, çocukların benlik sevgisini yanlış yerden kurmalarına neden olabiliyor.
Kendini aşırı değerli hisseden çocuk, ebeveynlerinden gördüğü sevgiyi ya da değeri, başkalarından göremediğinde öfkelenebiliyor. Bu durum da hem sosyal uyumsuzluğa hem de kişilik bozukluklarına neden olabiliyor.
