Kardeş kıskançlığı, birçok çocuğun yaşadığı ya da maruz kaldığı bir durum olarak değerlendiriliyor. Ancak ebeveynlerin kardeşlere adil davranması ve tüm çocuklarına ilgi göstermeleri, bu durumun önüne geçiyor.
Kardeşler arasındaki çatışmalarda ebeveynlerin rolleri konusunda pek çok araştırma yapıldığı gibi, birçok uzman, ebeveynlerin adil davranmasının eşit davranmasından daha önemli olduğunu söylüyor. Kardeş kıskançlığı daha çok okul öncesi çocuklarda görüldüğü gibi, okul çocuklarında da görülebiliyor.
Kardeş kıskançlığının aşırı boyutlara ulaşması durumunda, çocuğun psikolojik destek almasının sağlanması gerekiyor.
Kardeş Kıskançlığını Engelleme Yolları
- Daha büyük olan çocuğun, daha uslu ya da anlayışlı davranmasını bekleyebilirsiniz. Ancak çocuğa “Sen büyüksün, o daha küçük.” gibi cümlelerle uyarılarda bulunarak, sorumluluk yüklenmemesi gerekiyor. Bu durumda, çocuk haklı olduğunu düşündüğü durumda, haksızlığa uğradığını düşünebiliyor.
- Kardeşlerin ebeveynlerinin sevgisinden şüphe etmemesi önemli olduğu gibi, çocuğun üzerindeki ilginin de azaltılmaması gerekiyor. Ebeveynlerin kıskanılan kardeş ile ilgilendiği sırada, kıskanan kardeşten de yardım istenerek, duruma dahil edilmesi gerekiyor.
- Çocuklar arasında çıkan tartışma ve çatışmalarda, hangi tarafın haklı olduğu konusunda, her zaman doğru karar veremeyeceğinizi unutmayın. Çocuklardan birinin hep doğru söyleyeceğini düşünerek, söz hakkını sadece ona tanımayın. Bu durum, diğer çocuğun yalan söylemeye devam etmesine yol açacağı gibi, tartışma ve çatışmalar sonucunda yalnızca bir çocuğu cezalandırmanın doğru bir yöntem olmadığını unutmayın.
- Çocuğunuzun kardeş kıskançlığını dillendirmeyin. “O kardeşini çok kıskanıyor” gibi ifadelerden kaçının. Bu durum, çocuğun kendini değersiz ve dışlanmış hissetmesine yol açabilir.
- Çocuklarınız arasında karşılaştırma yapmayın. “O daha iyi huylu, diğeri asi” gibi cümleler kullanmayın. Çocuklardan birini daha değersiz hissettirecek tüm sözcük ve ifadelerden kaçının. Bu duruma dikkat etmemeniz, kardeş kıskançlığını artıracağı gibi, çocukların sizden uzaklaşmasına da yol açacaktır.
- Çocuklardan birinin bir ebeveyn, diğerinin ise diğer ebeveyni sığınak olarak görmesine izin vermeyin. Kız ve erkek kardeşler arasında yaşanan kavgalar sonucunda, çocukların farklı ebeveynlere koşması ciddi bir durumdur. Bunun gibi durumlara izin vermeyin. Çocuklarınıza eşit mesafede yaklaştığınıza ve ilişkilerinde kutuplaşma yaratmadığınıza emin olun.
Hassas Olan Kardeşe Nasıl Davranılmalı?
Kardeşlerin birbirine karşı olumsuz duygular hissetmesine, sık sık kavga etmelerine ve ebeveynlerine karşı tavır almalarına yol açabilen kardeş kıskançlığını engellemek için, çocuklara adil davranmanız gerektiği gibi, hassas olan çocuklarla daha fazla ilgilenebilirsiniz.
Daha küçük, zayıf ya da duygusal olan çocuğunuza farklı yaklaşmanız yanlış olmadığı gibi, kardeşlerin çocuğu kıskanmasını engellemek için, diğer çocuklara da sahip oldukları özelliklere göre davranmanız gerektiğini unutmayın. Daha soğukkanlı olan ya da yakın ilişki kurmaktan kaçınan çocuğunu, “O zaten konuşmayı sevmiyor.” diyerek saf dışı bırakmak yerine, onunla kurduğunuz ilişkiyi güçlendirmeye çalışın.
İyi Geçinen Kardeşlerde de Kardeş Kıskançlığı Görülebilir
Kardeş kıskançlığı, her zaman kardeşler arasında çatışmaya neden olmayabileceği gibi, çocuğun yalnızca ebeveynlerine karşı tavır almasına ve kendini değersiz hissetmesine yol açabilir. Bu da çocuğun özgüven duygusunu azaltacağı gibi, sosyalleşme konusunda da sorunlar yaşamasına neden olur.