Memorial Şişli Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uz. Dr. Leyla Benkurt Alkaş, anne babalara karne başarısızlığı konusunda yapılması gerekenler ve verimli bir tatil planlaması hakkında önerilerde bulunuyor.
Çocuğunuzun karnesini birlikte değerlendirin
Karne, bir çocuğun okul dönemindeki performansını, davranışlarını açıklayan bir değerlendirmedir. Çocuğun kişiliğini, zekasını, yeteneklerini ve hayattaki duruşunu tek başına belirleyemez. Aile içi geçimsizlikler, anne babanın çocuğa kaliteli zaman ayırmaması, kontrolsüz oyun ve televizyon saatleri, tablet ve telefonun aşırı kullanımı, zihinsel kapasite, çocuğun öğrenmesini bozan psikiyatrik ve bedensel hastalıklar karne notlarının düşük olmasına sebep olabilir. Sorunlar ve çözümler düşünülürken her zaman “ben ne yapabilirim” felsefesi üzerinde durulmalıdır. Çocuk ve ebeveyn başarısızlık karşısında bahane ve sebepler üretmektense, yapılan hataları belirleyip çözüm önerileri geliştirmelidir.
Çocuk başarısız bir karne getirdiyse öncelikle sakin olmak, suçlayıcı ve aşağılayıcı davranmamak ve beraber değerlendirme yapmak çok önemlidir. Aileler sebep sonuç ilişkisi ile doğru bir durum tespiti yapılmalıdır. Karnedeki olumlu yönlerden başlanıp, eksiklikler ve zorluklar hakkında konuşulması gerekir. Çocuğun da değerlendirmeye katılıp, sebep-sonuç bağlantılarını dile getirmesi sağlanmalıdır.
Çocuğunuzu başkalarının önünde eleştirmeyin
Çocuklar okul başarısı konusunda kardeşleri ve arkadaşları ile kıyaslanmamalıdır. Çocuklar olduğu gibi kabul edilmeli, onlardan kapasiteleri dışında, başaramayacakları işler beklenmemelidir. Kıyaslama ancak çocuğun kendisi ile yapılmalıdır. Çocuğun başardığı işleri örnek gösterilip, zayıf notlarını da düzeltebileceği ifade edilmelidir. Arkadaşlarının ya da başkalarının yanında onu eleştirmek, kötülemek onun kendisine olan saygısını zedeleyebilir. Çocukların başarısında ailelerin çocuklarının bireysel özelliklerini bilmeleri ve onlara en uygun öğrenim yöntemlerini uygulaması önemlidir. Aileler çocuklarının öğrenmekten ve çalışmaktan zevk alma duygularını geliştirmenin yollarını aramalıdır.
Çocuğunuzun dinlenmesine ve eğlenmesine izin verin
Yarıyıl tatili diğer döneme başlamadan dinlenme ve hazırlanmayı kapsar. Tatil başında, okulun başlamasına daha çok zaman vardır, sonlara doğru ise hiç bir hazırlık yetişmez, bundan sonraki çabanın anlamsız olduğunu düşünülür. Tatil başından sonuna; “ders çalış, eksiğini kapat, ödevini yap, bilgisayarı kapat, kitap oku” gibi sözler söyleyip, bağırıp, eleştirmek genellikte bir işe yaramadığı gibi çocuğun ailesinden uzaklaşmasına, söylenenleri umursamamasına, umutsuz, bezgin ve mutsuz olmasına yol açar.
Çocuğunuzu her koşulda sevdiğinizi ve ona değer verdiğinizi hissettirin
Anne ve babalar çocuklarını her zaman ve her durumda koşulsuz olarak sevdiklerini, kabul ettiklerini ve değer verdiklerini hissettirmelidir. Böylece çocuklar, karnelerinde notların anne ve babalarının onlara duydukları sevgi, güven, kabul ve değeri asla değiştirmeyeceğinin bilincinde olurlar.
Tatil sürecini iyi planlamak gerekir
Stresin, sabah yetişmenin, koşturmacanın azaldığı geniş zaman ve mekanların en güzel şekilde değerlendirilmesi uygundur. Sadece çocuğun istediğinin sınırsızca yapılması, sadece sizin uygun gördüklerinizin baskıyla yapılması kadar anlamsızdır. Çocuğunuzu tanımanız, kendi imkanlarınızı, ortak zevklerinizi, karşılıklı iletişim eşliğinde değerlendirmeniz gerekir. Temel felsefe; samimi, sevgi dolu ve karşıdakini kabullenici yaklaşım, zaman ayırma, dinleme, öğretme, öğrenme, takdir etme, ayni takımda olma, benzer duygular paylaşıp özgüven gelişimi için cesaret verebilmektir.