Kas sözcüğünün Latince anlamı “küçük fare” dir. Derinin altındaki kas hareketleri Antik Romalılara küçük fareleri çağrıştırmıştır.
Vücut ağırlığının üçte birini kaslarımız oluşturur. İskelet sistemi tamamen kaslarla kaplıdır.
Gluteral Nedir?
Kaslarımızın büyüklükleri birbirinden farklıdır. Göz kaslarımızla bacak kaslarımızı düşündüğümüzde bunu anlayabiliriz. Vücuttaki en büyük kas kalçamızda yer alır. Adı “gluteral” dir.
Kasların Yapısı
Kaslar hem lifli hem de esnek yapıdadırlar. Diğer organlar gibi hücrelerden oluşurlar. Kas lifleri denen hücreler, kasılma yeteneğine sahiptirler. Kas hücrelerinin içinde lifler vardır. Bu lifler ipliksi yapıdadırlar. Lifler bir araya gelerek kas demetlerini oluştururlar.
Tendon Bağları
Kaslar “tendon” adı verilen sağlam bağlarla kemiklere bağlıdır. Bu bağlar sinir sistemi tarafından yönetilir.
Kasların Görevleri
Kaslar iskeleti dik tutar, kemiklerimizin hareket etmesini sağlar. Bir kas, bir kemiği sadece tek bir yöne doğru hareket ettirir. Kemiği zıt (ters) yöne hareket ettirebilmek için bir başka kasa ihtiyaç vardır. Bu nedenle çoğu kas, çift olarak çalışır. Bir kas kasılırken diğer kas gevşer.
Kasların çalışmak için oksijene ihtiyacı vardır. Kan oksijeni taşır. Kasların çalışması esnasında kasların oksijene ihtiyacı artar.
Uyku uyurken bile kaslarımız çalışır. Örneğin kalbimiz atmaya devam eder, bağırsaklarımız çalışır.
Spor yaparken kaslara daha çok kan gönderilir. Kan kaslara tam olarak gönderilemezse gerekli oksijen kaslara ulaştırılamadığı için kaslarımızda ağrı meydana gelir. Buna “kas yorgunluğu” denir.
Kas Türleri
Biçim ve yapı yönünden iki tip kas vardır. Bunlar çizgili ve düz kaslardır.
Düz kaslar: İç organlarımızın, kan damarlarımızın duvarında bulunur. Bu kaslar otomatik olarak yani istemsiz şekilde çalışırlar.
Çizgili kaslar: Sinir sistemimize bağlıdır. Bu kasların hareketi isteğimize bağlıdır. “İskelet kası” olarak adlandırılan kaslardır. Çizgili kaslar düz kaslardan daha çabuk yorulur.
Kalp kası: Sadece kalpte bulunur. Özel bir kastır. Çizgili kas yapısında olmasına rağmen otomatik olarak çalışır. (Kendi kendine kasılır.)
Kaslarımızı geliştirmek ve kas sağlığını korumak için protein açısından zengin yiyecekler yemeli ve spor yapmalıyız.
Kendini Dene
- Kasların vücudumuzdaki görevleri nelerdir?
- Kastaki “lifli yapı” ne anlama gelir? Bu yapı ne işe yarar?
- Kas çeşitlerini örneklerle açıklayın.