Deyişin kökeni, Andersen'in 'Çirkin Ördek Yavrusu' adlı masalıdır. Bu, yumurtası bir ördek ailesinin arasında çatlayan bir yavru kuğunun öyküsüdür. Masalda, çok geçmeden kümes hayvanları kuğu yavrusunu rahatsız etmeye başlar. Çünkü o, diğer ördek yavrularından daha iri ve sevimsizdir. Kuğu, masalda bir sürü sıkıntı yaşar ve bir gün diğer kuğularla karşılaşır. Kendisinin de güzel bir kuğuya dönüştüğünü farkeden ördek, sonrasında mutlu bir şekilde yaşar. Bu nedenle, "çirkin ördek yavrusu" sözü, çevre tarafından dışlanan ama mutlu olacağı koşullara henüz ulaşmamış kişiler tarafından kullanılır.