“Madde Kullanımı” bağımlılık yapan maddelerin vücuda alınmasıdır. Madde kullanıcıları kontrol edebileceği inancı ile madde kullanmaya başlar, madde kullanılmaya başladıktan ne kadar süre sonra bağımlılık gelişeceği bilinemez, bir kez kullanım dahi risklidir, bağımlılık geliştikten sonra bu süreç ömür boyu sürer, düzelir ancak hiçbir zaman tam olarak iyileşmez.
“Madde Bağımlılığı” ise belirli bir dozda alındığı zaman kişinin sinir sistemine etki ederek akli, fiziki ve psikolojik dengesini bozan, bağımlılık yaratan, toplum içerisinde sosyal ve iktisadi çöküntüler meydana getiren
maddelerin kullanımıdır.
Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere bağımlılık yapan madde insan beyni ve fizyolojisi üzerinde tamamen geçici, sanal ve sahte bir tatmin duygusuoluşturur. Ancak çok kısa bir süre sonra bu sahtelik, sanallık ve geçicilik
yerini bağımlılık maddesinin ürünü olan karanlık bir dünyaya bırakır. Bu karanlık dünyanın kapıları kriz dönemiyle birlikte açılır. Kullanılan maddenin cinsine ve miktarına bağlı olarak bu kriz döneminde insan dayanılmaz eklem ağrıları, kramplar gibi anatomik ve fizyolojik rahatsızlıklar geçirir. Algı dengeleri altüst olur.
Bağımlılık sürecinin ilerleyen aşamalarında ilk kullanımdan sonra tekrar madde alma ihtiyacı doğar. Sonrasında aynı etkinin sağlanması için kullanımsıklığı ve/veya miktarı artabilir. Bu kısır döngünün yerleşmesiyle
birey bağımlılık sürecine girmiş olur.
Artık madde arama davranışı ve kullanım sıklığı artar, aynı etkiyi elde etmek için daha fazla madde kullanmaya başlar (tolerans). Bu aşamada da kriz belirtileri de görülür. Kişi kullanmış olduğu maddeyi bırakmak ve kurtulmak ister ama bunun kolay olmadığının farkına varır.
- Güvenli bir madde ve güvenli bir kullanım şekli yoktur.
- Kullanan herkes için bağımlı olma riski eşittir. İnsan vücuduna giren her maddeyi hücre tanır ve hafızasına alır. Hücresel öğrenme süreci denen bu durum herkes için geçerlidir.
- Bağımlılığı engellemek ancak hiç başlamamak suretiyle kişinin elindedir.
- Kişinin eğitimi, toplumsal konumu, gelir düzeyi vb. etmenler bireyin bağımlılık sürecini etkilemez.
- Bağımlılık yapıcı madde, yaşam düzeninizi değiştirir.
Bağımlılığın madde, internet, kumar gibi türleri vardır. Aile ve öğretmenler özellikle çocukları ve gençleri madde kullanımı ve bağımlılk konusunda bilinçlendirme konusunda gerekli bilgileri vermelidir.
