Minecraft, son yıllarda tüm dünyada çocukların en fazla oynadığı video oyunlar arasındaki yerini almasına karşın, Türkiye’de büyük tartışma konusu oldu. Peki, oyunların ülkemizde sürekli gelişim gösterdiği bir dönemde, Minecraft neden bu kadar tepki gördü?
Minecraft İncelemesi
Minecraft’ı bir inceleme altına alalım: Minecraft, tür olarak bir tasarım oyunu gibi gözükse de, bir tasarım oyunundan çok daha fazlasını bünyesinde barındırıyor. Oyun grafik olarak hiçbir şey vaat etmiyor. Zaten oyuna girdiğiniz anda, konuyu anlamanız biraz zorlaşacak. Her yer büyük büyük pixel kutularla dolu. Fakat işin en güzel tarafı bu kutuları istediğiniz gibi kullanabiliyorsunuz, Minecraft sizi kısıtlamıyor. Bulunduğunuz oyun dünyası içinde, yaratıcılığınızı konuşturmak adına her şey sizin elinizde. Çevrenizde bulunan ağaçları kesip ev yapabiliyor, kazı yaparken bulduğunuz demir, elmas, altın, taş v.b. madenleri kullanarak, dünyanızı kolay bir şekilde tasarlamaya başlıyorsunuz. Aslında basit bir şekilde, Lego mantığı üzerine oluşturulmuş bir oyun olmasına rağmen, her yaştan insanı çeken etkinin bu basitlik olduğunu söyleyebiliriz.
Minecraft’ta Amaç
Tüm dünyada büyük ilgi gören ve geniş bir kullanıcı kitlesine hitap eden bu oyunu, her kesimden ve her yaştan insanlar oynayabilse de, daha çok çocukların ilgi gösterdiği ise bir gerçek. Oyunun bir hikayesi yok, tamamen hayatta kalma mücadelesi. Yapılarınızı tasarlarken, bir yandan da günlük yaşam ihtiyaçlarınızı karşılamanız gerekiyor.
Çoklu Oyuncu Seçeneği
Oyunun bir başka özelliği ise çoklu oynanılabilir olması. Farklı bilgisayarlarla, aynı oyun haritası üzerinde iki, üç veya daha fazla kişinin birlikte oynaması mümkün. Yani; siz evinizin veya bahçenizin tasarımını yaparken, gerekli malzemeleri bulması için arkadaşınız madencilik yapabilir. Siz sabah olduğunda yemek aramaya gittiğinizde, arkadaşınız evin korunmasıyla ilgili gerekli tedbirleri alabilir. Arkadaşlarınızla vakit geçirmek için, Minecraft mükemmel bir araç diyebiliriz.
Minecraft’ın Zombileri
Minecraft’ta bazı yan karakterlerde bulunmaktadır. Hayalinizdeki ülkeyi inşa ederken, karşılaşacağınız zorluklar ise bu yan karakterler. Hava karardığı zaman ortaya çıkan zombiler, size saldırabiliyor. Zombi deyince aklınıza korku filmleri gelmesin. Bu karakterler, oyunun tamamı gibi, pixel adı verilen renkli noktalardan oluşuyor ve korkunç bir görüntüye sahip değiller. Ayrıca bu yan karakterleri gereksiz görüyorsanız ve zararlı buluyorsanız, oyunun ayarlar bölümünden ufak bir değişiklikle devre dışı bırakmanız mümkün.
Minecraft’ın mevcut haritası tahmin edemeyeceğiniz kadar büyük ve ilkel. Öyle ki, evinizden uzaklaşmaya başladığınız zaman, tekrar bulmanız çok zor. Yollara Hansel & Gretel misali işaretler bırakmadan gitmeniz, sizi sıkıntıya sokabilir. Koskoca bir dünyada yalnız kaldığınızı ve araç olarak sadece ellerinizin olduğunu hayal edin, işte tam olarak orası Minecraft’ın başladığı yer diyebiliriz. Devamında ise her şey sizin elinizde.
Minecraft çıktığı andan bu yana, gerek şirket tarafından, gerekse bağımsız olarak, oyunu güzelleştirmek adına yüzlerce mod yayınlandı. Oyun modları bildiğiniz üzere; oyunun içinde bulunan grafikleri, araçları, karakterleri daha yüksek kaliteye çıkartmak ve optimizasyonu en üstte tutmak üzere kurulmuş yazılımlardı. Minecraft hayranları bu sistemi öyle güzel bir avantaja çevirdi ki, bahsettiğimiz ilkel yaşamı neredeyse ortadan tamamen kaldırdı. Elektrik, su gibi temel yenilikleri, bu büyülü dünyaya taşımayı başardı ve oyunu daha oynanılabilir hale getirdi.
Oyunda birtakım kötü karakterler var demiştik. Bu karakterlerin her birinin kendine özgü güçleri var. Kimisi örümcek üstünde gezerken, kimisi gözlerine baktığınız yanınızda beliriyor.
Minecraft Karakterleri
- Creeper: Oyuncuların en sevmediği yaratık olarak bilinir. Sizi görünce yanınıza gizlice gelip patlar ve ortalığı darma duman eder. Çok özenerek bir ev yapmışsanız ve bir Creeper çevrenizde dolaşıyorsa, evinizi yıkabilir.
- Zombi: Güneş ışığından etkilenirler ve bu sebeple geceleri görünürler. Zombi eti yenilirse, oynadığınız karakterin zehirlenmesi olasıdır. Eğer kafasında kaskı varsa, güneş ışığından etkilenmezler.
- İskelet: Ok atarlar ve bazıları örümcek üzerinde gezebilirler. Etkisiz hale getirdiğiniz zaman düşen kemikleri alıp, kurt köpeklerini evcilleştirebilir ve evinizin yılmaz bir bekçisi haline getirebilirsiniz.
- Blaze: Nether denilen yerde yaşar. Nether’in koruyucularıdır ve alev atarak saldırırlar. Bu yaratıklar kartopu ile daha kolay etkisiz hale getirilirler.
- Ghast: Hayalettir ve alev topu fırlatarak saldırır. Dayanıklılığı çok azdır ve genelde ağlar. Eğer kendinizi cam bir ortama kapatırsanız, Ghast sizi göremeyecektir.
Minecraft’ın Özellikleri
Minecraft’ta yüzlerce araç bulunmaktadır. Oyunun diğer bir güzel tarafıysa, her araç bir işe mutlaka yaramaktadır, fakat nerede işe yaradıklarını çözmek oldukça zor bir iş. Örneğin; kemik, köpek eğitmekte kullanılabilirken, elmas ile çok sağlam baltalar hazırlanabilmektedir. Tahta, taş, demir, koyun, tavuk en kolay bulunan araçlar ve hayvanlardır. Oyunda kibrit, cam, yatak gibi eşyalarda bulunmaktadır, fakat siz bu tarz şeyleri direkt olarak çimenlerin üstünde bulabileceğinizi sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Örneğin; cam elde edebilmek için, önce cam kumu bulmanız ve ardından bu kumu fırında işlemeniz gerekmekte. Kibrit elde edebilmek için kömür ve tahta birleşiminden faydalanmanız gerekecek. Yatak yapmak için, koyun yünü bulmanız ve onu işlemeniz lazım. Yani oyunun öğrettiği en önemli şeylerden biri, çabalamadan bir şeylerin sahibi olamayacağınız gerçeğidir.
Çoklu oyun özelliğinden bahsetmiştik. Minecraft bu sistemi daha da geliştirmek adına, kendi bünyesinde barındırdığı ücretli server sistemlerini geçtiğimiz yıllarda hizmete dahil etmiş, ve satışına başlamıştı. Bir server kiraladığınızda, 24 saat server online bir şekilde oynanılabilir durumda kalıyor, istediğiniz zaman oyuna girip, şehrinizde yaşamaya devam edebiliyorsunuz. Yapımcı firma, sizin yapılarınızı bu serverlar sayesinde koruma altına alıyor diyebiliriz. Her internet sisteminde olduğu gibi, çok sık olmasa da server sistemleri de bazen sorun çıkabiliyor. Bu tip durumlarda, yapımcı firmanın destek hattından yardım alabiliyor ve sorunu çözebiliyorsunuz.
Minecraft’ta Her Şey Mümkün!
Minecraft’ta dünyanın her yerini değiştirip, tarım yapabiliyorsun dediğimizde açıklamış oluruz fakat, “Neden?” Sorusu gelirse, ona da bir cevap bulamayız. Her ne olursa olsun, ciddi bir konu olduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Hatta konu o kadar ciddi ki; Danimarka hükümeti, ülkeyi birebir modelledi ve bu modelleme yapılırken tam 4 trilyon tuğla kullanıldı. Yapılan modelleme 1 TB yer kaplıyor ve asıl ilginç olan ise, bu haritanın okullarda eğitim amaçlı kullanılmaya başlanmış olması. Sosyal bilgiler ve coğrafya derslerinde üç parça halinde indirilmesi sağlanıp; harita, ana kullanım alanı olarak işlem görüyor.
Oyunun yapımcı firması Mojang tarafından, 2014 yılında yapılan açıklamada ,15 milyon satış rakamını geçtiklerini belirtmişlerdi. İlgili firma, bu kadar büyük satış rakamlarına ulaşabileceklerini tahmin etmediklerini de eklemişlerdi. Dünya devi Microsoft’ta bu talebe sessiz kalmadı ve 2,5 milyar dolara Mojang’ı satın aldı, Microsoft bünyesine dahil etti. Bu aşamadan sonra sürekli gelişim gösteren Minecraft oyunu, Sony’nin efsane oyun konsolu Playstation’da da, boy göstermeye başladı. Oyun şu aşamada 3 farklı platformda oynanılabilir durumda. Bu platformlar ise; Bilgisayar, Xbox ve Playstation.
Minecraft Neden Bu Kadar İlgi Görüyor?
Oyun nasıl bu kadar tuttu ve nasıl popülerliği devam etiriyor diye soracak olursanız, bunu bir kaç sebeple açıklayabiliriz.
Her şeyden önce Minecraft, insanlığın doğal yapısıyla doğrudan orantılı bir oyun. Survival bir deneyim yaşattığı için, bu insanların keyif almasını sağlamakta. Dışarıda çeşit çeşit yaratık varken, sizin kendi çabanızla inşa ettiğiniz bir yapının içinde, huzurlu ve güvenli bir şekilde camdan dışarıyı izliyor olmanız paha biçilemez bir duygu. Diğer bir etken ise kazanma hırsının olmaması. Oyunda bugün tasarladığınız şeylerin, yarın girdiğiniz zaman aynı şekilde duruyor olması, oyuna ranked bir hırs yüklemiyor. Tek hırsınız “nasıl geliştirebilirim” noktasında olduğu için, bir nevi oyun terapi görevi görüyor diyebiliriz. Arkadaşlarınızla beraber online olarak oynadığınız zaman bile, bir hırs yüklemeden, sadece yapmış olduğunuz binaları, siteleri, villaları, tenis kortlarını ya da yüzme havuzlarını geliştirmeye odaklandığınız için, güncelliğini hiç yitirmeden oynamaya devam ediyorsunuz.
Oyuna yeni başlayanlar veya başlamayı düşünen, genç ve yetişkin binlerce insan olduğuna eminiz. Eğer hiçbir şey bilmiyorsanız, oyuna boş boş bakmaktan başka bir şey yapamayacaksınızdır. Nitekim dünyaya geldiğinizde de, ayaklanıp koşmamıştınız. Minecraft’ı anlamak için, biraz çabalamanız gerekecek, fakat bu çabanızın karşılığını alacağınızdan hiç şüpheniz olmasın.
Oyunda hangi doğal maddelerle, neyi nasıl elde edebiliriz, hepsini tek tek saymamız mümkün değil tabi ki. Yüzlerce araç var, ama bazı araçlar başlangıçta çok işimize yarayacak, bunlar hakkında biraz bilgi verelim ve işinizi kolaylaştırmış olalım.
Minecraft’ta bir envanteriniz bulunuyor. Bu envanterinizin kapasitesi kısıtlı ama tedirgin olmayın, ilerleyen aşamalarda evinizin altına depo hazırlayıp, bu depoya fazla ürünlerinizi saklamanız mümkün. Cobblestone ve Wood en çok karşılaşacağınız, fakat yine de ne yaparsanız yapın yettiremeyeceğiniz iki maddedir. Wood’un ham maddesi tahmin edebileceğiniz üzere ağaç, Cobblestone ise doğada herhangi bir yerde bulunabilen bir taş. Wood elde edebilmek için herhangi bir ağacı kesmeniz yeterli. Peki bir Wood ve bir Cobblesone ile ne yapabiliriz? Yeteri kadar Wood ve Cobblestone ile aklınıza ne gelirse yapabiliriz. Hatta teleferik yapar, dağdan kurduğumuz şehre bile inebiliriz. Fakat bu aşamaya gelmeden önce balta, kazma, kürek gibi bizi hızlandıracak şeyleri nasıl yapacağımızı bir görelim.
Minecraft’a Yeni Başlayacak Olanlar için Öneriler
Şemada gördüğünüz üzere, elimizde bulunan maddeleri doğru bir şekilde dizdikten sonra, bize ihtiyacımız olan temel araçları veriyor. Yani Minecraft, bize doğayla iç içe olmayı sağlıyor. Ateşi icat etmenin tadına varmak için, taş devrine dönmenize gerek yok. Sizi uğraştıracak onca şey var ki, sadece evinizin çatısına kırmızı bir tuğla eklemek için bile, dünyanın merkezine kadar madencilik yapabilirsiniz.
Oyunda bir diğer konu ise madencilik. Oynamaya başladığınız andan itibaren, yüzeysel bir madenci oluyorsunuz. Çok derinlerde zorlu yaratıklarla karşılaşacağınız için, dünyanın merkezine inmeniz sizin için tehlikeli olabilir. Bu yüzden iyi bir şekilde savunma araçlarınızı geliştirmeden, yapmış olduğunuz mütevazi evinizin çevresinde dolaşmanız sizin yararınıza olacaktır. Gerekli savunma aletlerini edindikten sonra, mağaralar keşfedip, kazılar yapabilirsiniz. Zorlu elmasları bulup, savunma araçlarınızı uzun vadeli bir hale dönüştürebilirsiniz. Lavların içinden kaçıp, suda yüzebilirsiniz. Yani gerçek dünyada yapamadığınız ne varsa, bunları Minecraft’ın büyük dünyasında gerçekleştirmeniz mümkün.
Oyunda gün dönümü bulunmaktadır. Yani hem gündüzü, hem de geceyi yaşıyorsunuz. Bu özellik, ortalama 15 dakika gündüz, 15 dakika gece olarak işliyor. Bunun yanı sıra hava koşulları da bulunmakta. Bulunduğunuz yerde hava günlük güneşlikken, yüksek kesimlere çıktığınızda, karla kaplı bir tepede, yüksek hızda yağan karla karşılaşmanız mümkün. Yerleşim yerinizi seçerken dikkatli olmanızda fayda var. Evinizi olabildiğince ihtiyaçlarınızı karşılayabileceğiniz bir yere kurmanız yararınıza olacaktır. Mümkün mertebe dünyadaki ilk yerleşim yerlerini gözünüzün önünden geçirerek, ağacın ve suyun bol olduğu bir yere evinizi yapabilirsiniz.
Türkiye’de Minecraft’ın Yasaklanmasının Nedenleri
Minecraft’ı resmi rakamlara göre 52 milyon kişi oynuyor. Oynayanların %70’ini, 18 yaş altı gençler ve çocuklar oluşturuyor. Oyun şiddet içerdiği gerekçesiyle, geçtiğimiz aylarda bakanlık tarafından bir soruşturma başlatıldı ve Minecraft inceleme altına aldı. Bakanlık yaptığı incelemeler sonucunda bir rapor hazırladı ve raporda şu maddelere yer verildi.
- Oyunun içeriğinde ev, tarla, köprü gibi yapılar oluşturulabildiği için yaratıcılığı geliştridiği düşünülse de bu yapıların yıkılması için diğer yaratıkların öldürülmesine gerek duyulmaktadır. Kısacası şiddete dayalı bir oyundur.
- Oynayan çocukların yaş ve gelişim özellikleri dikkate alındığında, soyut düşünceye sahip olmayan çocukların oyunda yer alan dünyayla gerçek dünyayı ayırt edemedikleri görülmektedir.
- Oyun yüzünden çocukların, hayvanlara eziyet edebilecekleri, hakaretlerde bulundukları, zarar verilen yaratıkların acı çekmeden ölmeleri nedeniyle çocukların, davranışlarının sonuçları düşünmeden hareket ettikleri tespit edilmiştir.
- Çocukların diğer oyuncularla bu oyunu oynayabilmeleri, gerçek dünyada arkadaş edinebilmek için gerekli çabayı göstermemelerine ve sosyal izolasyon nedeniyle daha çok yalnızlaşmalarına neden oluyor.
- Birden çok oyuncu tarafından oynanılabilmesi, çocuğun tanımadığı kişilerle iletişim kurmasına ve sosyal risklere, istismar edilmesine yol açabilir.
Minecraft’ın Önerisi
Bakanlığın vermiş olduğu bu rapor, ESB tarafından onaylanırsa, internet servis sağlayıcılarına iletilecek. Bu durum karşısında ise Minecraft oyunu ülkemizde erişime kapalı bir hale getirilecek. Minecraft’ın yapımcı firması Mojang ise şu sözlerle bir çözüm önerisi sundu;
“Bir kesim Minecraft’ın ve araçlarının sunduğu özgürlük ve yaratıcıktan faydalanarak keyif alıyor. Bir kesim sınırsız dünyanın avantajından yararlanarak arkadaşlarıyla beraber farklı maceralara çıkıyor. Her zaman Minecraft’taki amacımız oyuncuyu başarıya ve beraber işler yapmaya teşvik ettik. Tabi Minecraft’ın dünyası bazen tehlikeli bir boyuta da çıkabiliyor. Oyuncular hayatta kalmak için geceleri çıkan yaratıkları öldürmek zorundalar. Ama eğer insanlar bu sistemi zararlı buluyorsa, oyuncuları Creative Mode’da ya da Peacefull sistemiyle oynamaya teşvik edebilirler. Her iki seçenek de Minecraft’taki zararlı yaratıkları ortadan kaldırıyor.”
Minecraft ile Modellenen Önemli Yapılar
Minecraft oyunu çıktığı günden bu yana, çok fazla mimari eser yeniden modellendi, fakat bazıları var ki gerçekten büyük emek verildiğini görmemiz mümkün. Eiffel Kulesi, Anıtkabir, Özgürlük Anıtı, Selimiye Camii gibi gerek bizim kültürümüzden, gerekse dünya mirasları olarak kabul edilen bir çok yapıt, Minecraft’ta yeniden tasarlandı.