Mutlu çocuk nasıl yetiştirilir? İşte çocuğunu mutlu etmenin yolları üzerine düşünen ebeveynlere ipuçları.
Çocuk psikoloğu Merve Soysal Başa, mutlu çocuğu şöyle tanımlıyor: “Hayattan keyif alan, kendini oyalayabilen, çevresindeki olaylara ve canlılara duyarlı, arkadaşları ile iyi bir iletişime sahip, empati kurabilen, duygu ve düşüncelerini doğru bir şekilde ifade eden, insan ilişkilerinde başarılı olan, iniş-çıkışlarda yıkılmayan, karamsar düşüncelere alternatifler üretip olayları doğru yorumlayan çocuklara ‘mutlu çocuk’ diyebiliriz.”
Mutlu çocuk yetiştirmenin formülünü şöyle sıralıyor:
- Çocuk ile doğduğu andan itibaren güvenli bir bağ kurmak gerekir: Kucağınıza alıp, göz temasında bulunup, gülümseyerek konuştuğunuzda o bağ kurulmaya başlar. Bol bol kucağınıza alarak, fiziksel olarak da sevginizi gösterebilirsiniz.
- Bebekleri veya çocukları mutlu etmenin en kolay yolu onunla oyun oynamaktır. Oyunun bir amacı olması gerekmez. Önemli olan birlikte keyifli vakit geçirmektir. Aktif bir şekilde oyunda yer almanız, çocuğunuzun dış dünyayı algılamasını kolaylaştırır, hayal dünyasını genişletir ve enerjisini doğru bir yere boşaltmasını sağlar. Kazanmayı ve kaybetmeyi, kendini güvende hissettiği aile ortamında oyunlarla öğretirseniz, çocuğun günlük hayattaki iniş çıkışlara karşı direncini arttırabilirsiniz.
- Çocuklara yaşlarına uygun konularda seçim şansları tanımak özgüveni destekleyici olacaktır.
- Ona karşı yaptığınız övgülerin zamanında olmasına özen gösterebilirsiniz.
- Olaylar karşısında yaptığı kötümser yorumlara alternatifler üretebilirsiniz.
- Yapılan yanlışlar karşısında bağışlamayı ve bağışlanmayı öğretebilirsiniz.
- Çocuğunuzu eleştirirken genellemelerden kaçınarak, sadece o durum veya davranışa özel bir yorum yapabilirsiniz.
- Beraber paylaştığınız zamanları sadece zorunluluklar veya sorumluluklar (ödevler, kurslar, vs.) ile harcamadan, size özel keyifli organizasyonlar (evde sinema keyfi, beraber yemek yapmak, balık tutmak, şehir içinde keşif gezilerine çıkmak vs.) yapabilirsiniz.
Çocuklara Mutlu Olmayı Öğretin
Çocuklarınıza mutlu olmayı öğretmek ve çocukların yetişkin bir birey olduklarında da mutlu olmaya devam etmelerini sağlamak için yeteneklerini keşfetmelerine, sorunlarla başa çıkmayı ve yaşamaktan keyif almayı öğrenmelerini sağlamanız büyük önem taşıyor.
- Çocuğunuzla Dürüst Bir İlişki Kurun
Çocuğunuzla kurduğunuz ilişki, onun kendisine ve çevresine olan güveninin temelini oluşturur. Bu nedenle çocuğunuzla tüm olgu ve olayları açık bir şekilde konuşmanız son derece önemlidir. Çocuğunuzla aranızdaki ilişkiyi doğru bir şekilde kurmanız, size olan güvenini pekiştireceği gibi, sorunlarını sizinle rahat bir şekilde konuşabilmesini sağlayacaktır.
Serbest zamanlarınızı iyi bir şekilde organize ederek çocuğunuzla oyun oynamaya ayırın. Çocuğun problem çözme yeteneğinin gelişmesi, kendi yeteneklerini keşfetmesi ve merak duygusunun artması için onu teşvik etmeniz büyük önem taşır. Oyun oynarken, farklı senaryolar kurgulayarak, çocuğunuzun hayal gücünün gelişmesini sağlayabileceğiniz gibi, olası problemler üzerine düşünmesini sağlayarak, sorgulama ve analitik düşünme becerilerinin gelişmesini sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuzla birlikte oyun oynayarak vakit geçirmeniz, onun mutlu olmasını sağlayacağı gibi, size olan bağlılığını ve güvenini de artıracaktır.
- Pratik Yapın
Çocuğunuzla oynadığınız oyunları tekrarlamanız ve belirli bir düzen içerisinde devam etmeniz önemlidir. Herhangi bir enstrümanı çalma, yabancı dil öğrenme, sayı saymayı öğrenme gibi etkinlikler ile çocuklarınızın gelişmesine yardımcı olabileceğiniz gibi, bu aktiviteleri düzenli olarak yapmanız, çocuğun daha hızlı gelişmesini sağlar.
- Çocuklarınızın Sınırlarını Test Edin
Çocuğunuzla birlikte yaptığınız eğlenceli ya da eğitici aktivitelerden sonra, zaman zaman onları test ederek daha fazlasını öğrenmeye teşvik edin. Bir sonraki oyun zamanına kadar, onun kendini geliştirebileceği önerilerde bulunun. Böylece çocuğun sorumluluk duygusunun gelişmesini sağlayacağınız gibi, merak duygusunun da artmasını sağlamış olursunuz. Aynı zamanda, çocuğunuzla birlikte sürekli vakit geçirmeniz, onun kendini daha değerli hissetmesini sağlayacağı gibi, bunu kaybetmemek için daha istekli davranmasına ortam hazırlayacaktır.
- Birlikte Geçirdiğiniz Vakti Birlikte Değerlendirin
Çocuğunuzla birlikte vakit geçirdikten sonra, onun yaptığınız etkinlikler hakkında neler düşündüğünü öğrenin. Bu noktada çocuklardan yeni etkinlikler için öneri istemeniz, benlik duygusunun gelişmesini sağlayacağı gibi, karar verme mekanizmasını da güçlendirecektir. Çocuğunuzla geçirdiğiniz vakitte, onun ihtiyaçlarını ve isteklerini ön plana çıkarmanız önemli olduğu gibi, kontrolü tamamen çocuğunuza bırakmak yerine birlikte karar vermeye dikkat etmeniz gereklidir.
Çocuklarınıza mutlu olmayı öğretmek ve çocukların yetişkin bir birey olduklarında da mutlu olmaya devam etmelerini sağlamak için yeteneklerini keşfetmelerine, sorunlarla başa çıkmayı ve yaşamaktan keyif almayı öğrenmelerini sağlamanız büyük önem taşıyor.
Çocuklarınızla birlikte nitelikli vakit geçirmek, şeffaf bir ilişki kurmak ve çocuğunuzun kendini nasıl geliştirebileceği konusunda ona yol göstermek, çocukların mutluluğu ve kişisel tatmini açısından önem taşıyor.