Astronot, dünyada çok az insan tarafından yapılan mesleklerden biridir. Astronotlar, dünya dışına çıkabildikleri, uzaya, Ay’a hatta Mars’a yolculuk yapabildikleri için, sadece çok az insanın deneyimlediği şekilde yaşarlar. Peki astronot olmak için ne yapmak gerekir? Nasıl astronot olunur?
Astronot olmak için, onlarca eğitimden geçmek; fizik veya matematik alanlarında eğitim görmüş olmak gerektiği gibi, bazı fiziksel yeterliliklere de sahip olmak gerekir. Ancak her hayal ve hedef için olduğu gibi, astronot olmak için de ilk şart, astronot olmayı gerçekten istemek ve buna inanmaktır.
Astronot Olmak İçin Ne Yapman Gerekir?
- Astronot Olacağına İnan
Dünyada pek az insanın astronot ya da kozmonot olma ayrıcalığına sahip olduğu bir gerçek. Ancak bu durum, senin astronot olamayacağın anlamına gelmez. Astronot olacağına inan, kendini bu yönde geliştir ve gelecek planlarını bunun üzerinden yap.
Astronot olmak için, üniversite derecesine sahip olmak oldukça önemlidir. Mühendislik, biyoloji, fizik ya da matematik alanlarında okuman, astronot olmana yardımcı olur. Ayrıca ne kadar iyi bir üniversitede okursan ve bölümünde ne kadar başarılı olursan, astronot olma şansın o kadar artar.
- Çok İyi İngilizce Öğren
Bildiğin gibi, astronot olmak için Türkiye’de ve dünyanın birçok ülkesinde bir merkez ya da eğitim alanı yok. Astronot olmak için ABD’ye gitmen, hatta ABD vatandaşı olman gerekiyor. Bunun için, İngilizce bilginin çok iyi olması şart. Astronot olmaya karar verdiğin andan itibaren, sürekli olarak İngilizce bilgini geliştirmeyi hedefle. Bu hem ABD vatandaşı olabilmen hem kendini geliştirebilmen hem de başarılı bir astronot olabilmen için çok önemli bir kural.
- Sağlığına ve Dayanıklılığına Dikkat Et
Astronot olmak için, sahip olduğun beceriler ya da başarılar maalesef yeterli değil. Bunun adaletli olmadığı doğru. Ancak dünyanın dışına çıkabilmek için bazı fiziksel yeterliliklere sahip olman gerektiği de bir gerçek. Bu nedenle, fiziksel dayanıklılığına ve sağlığına dikkat et. İyi bir astronot olmak için, iyi bir sporcu olmak, sana büyük bir avantaj sağlar. Spor yapmak, astronot olduktan ve uzay boşluğunda zaman geçirdikten sonra, sağlık sorunları yaşamanı da önler.
- Asla Vazgeçme
Üniversite diploması, ABD vatandaşlığı ve diğer yeterlilikleri sağladığın zaman, NASA’ya başvuruda bulunabilirsin. Ancak NASA’ya binlerce başvuru geldiğini ve NASA’nın sadece birkaç kişiyi görevlendirdiğini unutma. Bunun için, asla vazgeçmemen gerektiğini ve başarılı oluncaya kadar başvuru yapman gerektiğini unutma. İstediğin cevabı alana kadar, asla vazgeçme!
- Tecrübe Kazan
Başvuruların sonuç verdi ve NASA tarafından kabul edildin! Bu hayallerine çok yaklaştığın anlamına geliyor. Ancak astronot olmak için kat etmen gereken daha çok yol var. Astronot olabilmek için 3 yıl tecrübeli olmak şart. Bunun için NASA içerisinde tecrübe kazanmalı, bu süre boyunca kendini sürekli geliştirmeli ve bir astronot gibi düşünmeye ve yaşamaya başlamalısın.
- Pilot Koltuğuna Otur
Astronot olmak için 3 yıl tecrübe şart olduğu gibi, bir jeti 1000 saatten uzun süre uçurmuş olmak da şart. Birinci pilot koltuğuna otur ve 1000 saatten fazla uçuş yapmanın heyecanını ve keyfini çıkar. Birinci pilot olarak yaptığın her uçuşta, astronot olmaya bir adım daha yaklaşmış olacaksın.
İşte, gereken tüm şartları yerine getirdin. NASA tarafından kabul edilmemen için, önünde hiçbir engel kalmadı. Artık yerçekimsiz alanda olmanın, Ay’ın yüzeyine dokunmanın, Mars’ta yürümenin ve yeni gezegenler keşfederek, bilime katkıda bulunmanın zamanı!
Üç Tip Astronot Vardır
ABD Uzay Programı kapsamında üç tip astronot vardır. Komutan/Pilot, Görev Uzmanı ve Yükleme Uzmanı olarak adlandırılan bu üç bölüm için de farklı alanlarda uzmanlık gereklidir.
Komutan ve Pilotlar, mürettebat ve uzay aracından sorumludur. Görev Uzmanı; uzay yürüyüşlerini ayarlar ve deneylerin yürütülmesine yardımcı olur. Yükleme Uzmanı ise teknik görevler ile ilgilenir.
Astronot Olmak için Gerekli Özellikler
(ABD’de astronot terimi kullanıldığı gibi, Rusya’da kozmonot terimi kullanılır. Bunun yanı sıra, her iki ülkede de uzayla ilgili çalışmalar yapmak için farklı özellikler gereklidir.)
- Astronot olmak için ABD vatandaşı olmak şarttır. Ancak Yükleme Uzmanı olarak görev yapmak için ABD vatandaşı olmak şart değildir.
- Mühendislik, biyoloji bilimleri, fizik bilimleri, matematik gibi alanlarda üniversite derecesine sahip olmak gereklidir. (Üniversite ne kadar tanınmış ve derece ne kadar yüksek olursa, öncelik o kadar artar.)
- Üç yıllık tecrübe şarttır.
- NASA tarafından uygulanan fiziksel testleri geçmek şarttır. Pilotlar birinci sınıf testi geçmek zorundadır. Görev Uzmanları ve Yükleme Uzmanları ise ikinci sınıf fiziksel testi geçmek zorundadır.
- Astronot olmak ve Pilot ya da Komutan olarak görev yapmak için bir jeti 1000 saatten fazla, birinci pilot olarak uçurmak şarttır.
- Pilotlar için 162,5-193 cm boy; Yükleme Uzmanları ve Görev Uzmanları için 148,5-193 cm boyuna sahip olmak gereklidir.
Astronot Olma Eğitimleri
Astronot adayı olmak için bu şartlara sahip olmak zorunludur. NASA tarafından 2 yılda yapılan başvurular değerlendirilir ve adaylığa hak kazananlar açıklanır.
Astronot adayları açıklandıktan sonra, iki yıllık bir eğitim alınması gereklidir. Bu eğitimde, astronot adayları; matematik, astronomi, fizik, jeoloji, meteoroloji, denizbilimi, navigasyon, yörünge mekaniği, materyal işleme ve uzay mekiği gibi teorik bilgiler üzerine eğitim alır.
Astronot olmak için teorik bilginin yanı sıra, uygulamalı testler de yapılır. Astronot adayları; karada, denizde, mikro çekimli ortamda, düşük ve yüksek basınçlı ortamlarda uzay elbiseleri ile çalışma yaparak, teorik bilgileri pratiğe çevirir.
Astronot olmak için gerekli tüm eğitimleri tamamladıktan sonra, NASA tarafından astronot olarak görevlendirilme yapılabilir. Görevlendirme yapılması durumunda, astronot adayları yörünge, atmosfere giriş ve iniş eğitimleri, kalkış hazırlığı gibi eğitimler alır. Simülasyonlar aracılığı ile alınan bu eğitimlerde, astronotların sağlık durumları da kontrol edilir. Sağlık durumunu tehdit eden bir sorun olursa, astronotların uzaya gitme görevleri iptal edilir.
NASA’da astronot olarak çalışmaya başladıktan sonra, 5 yıl boyunca NASA’dan başka bir yerde çalışmaya izin verilmez. Ancak beş yılın ardından başka ülkelerde çalışılabilir.