Bebekler, doğar doğmaz dış dünyayı duyu organları aracılığı ile tanımaya başlar. Çevresinde bulunan her nesne onun için uyarıcı ve öğretici niteliğindedir. Bebek hızlı gelişiminin ilk yıllarında neredeyse tüm zamanını oyuncaklara harcar.
Oyuncaklar, bebeğin zihinsel, bedensel ve psikososyal gelişimine yardımcı olan araçlardır. Bir yandan eğlenceli anlar yaşatırken diğer yandan da etkili bir eğitim görevi üstlenir. Oyuncak, bebeği oyalayarak annenin rahat etmesini sağlayacak bir nesne olarak değil, önemli bir eğitim aracı olarak görülmelidir.
Bebeğin yaratıcılığını ve zekasını geliştiren oyuncakların seçiminde cinsiyet ayırımı çok fazla etkili değildir, oyuncağın erkeği dişisi olmaz. Fakat insan psikolojik yanı olan varlık olduğundan oyuncak tercihinde psikolojik özellikleri göz ardı edilmemelidir.
Yaratıcılık kelimesinin insandaki anlamı bir araya getirmektir. Dolayısıyla farklılıkları bir araya getiren küpler ve bu tarz oyuncaklar; yaratıcılığın desteklenmesine yardımcı olur. Zeka ise değişime ayak uydurabilme ve yeni birliktelikleri kavrayabilme yeteneği olarak tanımlandığından, farklı şekillerde oynanabilen oyuncaklar zeka gelişimine katkı sağlar.
Bebek gelişiminde bu derece önemli rol oynayan oyuncakların seçimi özenle yapılmalı ve oyuncak seçerken şu noktalara dikkat edilmelidir:
- Seçilecek oyuncak yaşa, ilgiye, beceriye, gelişim düzeyine ve yeteneklere uygun olmalıdır.
- Oyuncak sivri köşeleri yuvarlatılmış, kaliteli malzemeden yapılmış olmalıdır.
- Seçilen oyuncak hava koşullarına ve uzun süre kullanıma elverişli olmalıdır.
- Oyuncak bebeğin gelişim alanlarının tümünü birden destekleyebilecek zengin uyarıcıları içermelidir. Bu amaçla kasları çalıştıran, girişimciliği ve hayal gücünü artıran, problem çözmeyi ve yaratıcılığı yönlendiren oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Yanıcı, parlayıcı nitelikleri olmayan, boyası çıkmayan ve bebeğin sağlığına zarar vermeyecek boya ve verniklerle boyanmış oyuncaklar alınmalıdır.
- Dayanıklı oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Oyuncak, çok karmaşık olmayıp, bebeğin tek başına kullanabileceği özellikte olmalıdır.
Sonuç olarak ileri yaşlarda çocuğa seçim hakkını kullanabilmesi için imkan tanınmalı ve kendine güvenen, kendini bilen, evrensel değerlere sahip bireyler olabilmeleri için küçük yaşta onlara destek olunmaya başlanmalıdır.
