Çocukların gelişim dönemlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri de tuvalet eğitimidir. Bu noktada birçok soruya net cevaplar bulmak gerekir: “Eğitim nasıl olmalıdır?”, “Eğitim için ideal yaş nedir?”, “Eğitimi reddeden çocuğa karşı nasıl davranılmalıdır?”
Tuvalet eğitiminin başlangıç aşamasında öncelikle çocuğun yürüyebilmesi, kıyafetlerini kolayca giyip çıkarabilmesi gerekir. Tuvalet ihtiyacını, çeşitli hareketlerle veya sözlerle ifade etmedi, tuvalet eğitimine hazır olduğunun bir göstergesidir. Bu dönem genellikle 20. aydan itibaren başlamaktadır. Çocuğun, bezinin ıslak veya kirli olmasından rahatsızlık duymaya başlaması ve bunu belli etmesi de tuvalet eğitimine hazır olduğunun bir diğer göstergesidir.
Tüm bu belirtilere rağmen çocuk, eğitime karşı direniyorsa, kesinlikle baskı yapılmamalı; eğitim ilerleyen dönemlere bırakılmalıdır. Tuvalet eğitimi konusunda en önemli unsur, çocuğun kendini hazır hissetmesidir.
Tuvalet eğitimine, lazımlık ile başlanabilir. Lazımlık, ilk zamanlarda çocuğun oyun oynadığı alana konulmalı, böylelikle çocuğun ona alışması sağlanmalıdır. Çocuğun kıyafetleriyle birlikte lazımlığa oturması desteklenmelidir. Bu süreçte çocuk, anne-baba tuvaletteyken orada bulunabilir. Ebeveynler, bu esnada çocuğun tuvalette ne yapması gerektiğini ona anlatmalıdır. Lazımlığa alışan çocuğun, bu defa da kıyafetlerini çıkartarak lazımlığa oturması desteklenmeli, tuvaletini nasıl yapacağı açıklanmalıdır.
Tuvalet Eğitimi Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu süreçte ebeveynlerin çocuğun hoşuna gidecek şeyler yapması, çocuğun lazımlıkta oturmasını kolaylaştıracaktır. Çocuk, tuvaletini yaptığında küçük ödüller vererek, öperek ya da överek teşvik edilmelidir. Onun yanında lazımlığı, klozete boşaltıp nereye gittiğini açıklamakta fayda vardır. Çocuğun tuvaletini yapmaması halinde kesinlikle kızılmamalı, tepki gösterilmemelidir.
Ebeveynler bu süreçte çok sabırlı olmalı, başarısızlıkları göz ardı etmelidir. Unutulmamalıdır ki, tuvalet eğitimine başlama yaşı her çocukta farklılık gösterir. Çocuğunuzun bezi bırakması için en uygun zamanı ve koşulu beklemeniz gerekir.
