Ülkemizde Tiyatro

Türk tiyatrosu, dört dönemde incelenebilir:

1. Geleneksel tiyatro dönemi: Tanzimat’tan(1839) önceki dönemdir. Bu dönemin oyunlarını danslı, taklitli gösteriler oluşturur. Köy seyirlik oyunları, Karagöz, Meddahlık, Ortaoyunu bu dönemin belirgin tiyatro örnekleridir.

2. Tanzimat ve istibdat dönemi(1839-1908):Ülkemizin batılı anlamda tiyatroyu tanıdığı dönemdir. Yabancı topluluklar, İstanbul ve İzmir’de oyunalar sergilediler. Halkın üzerine, Ermeni sanatçıların öncülüğünde, ilk “Osmanlı Tiyatrosu” kuruldu. Yazarlarımız (Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Şinasi vb.) oyunlar yazmaya başladılar. İstibdat döneminde (1877-1908)sansür, jurnal ve sürgün vb. gibi baskıcı uygulamalar, tiyatronun gelişimini de olumsuz yönde etkiledi. Yerli oyun yazımını geriletti.

3.Meşrutiyet dönemi(1908-1923): Bu dönemde yasağın kalkması, tiyatromuza rahat bir soluk aldırdı. Baskı nedeniyle oynanmayan oyunlar gösterilmeye başlandı. Bugünkü İstanbul Şehir Tiyatrolarının temeli olan “Darülbedayi”, o dönemde (1914) kuruldu. Bunu, birçok özel tiyatroların kuruluşu izledi. Ne var ki, bu olumlu girişimlere karşın, toplumsal koşulların yetersizliği, savaşlar ve huzursuzluklar yüzünden, tiyatromuz bu dönemde de fazla bir gelişme gösteremedi.

4. Cumhuriyet dönemi: Tiyatroculuğumuzun asıl gelişme dönemdir. Tüm baskılar ve kısıtlamalar kalktı. Kadın oyuncularımız, ilk kez sahneye bu dönemde çıktılar. Tiyatroların sayısı arttı. Oyuncu, yetiştiren Devlet konservatuarı açıldı. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa vb. gibi büyük illerimizde açılan Devlet Tiyatroları, üstün nitelikli yabancı oyunlar yanında, yerli oyunlar da sergilenmeye başladılar. Oyun yazarlığımız büyük bir gelişme gösterdi. Devlet, kendi kuruduğu tiyatrolar gibi, özel tiyatroları da destekledi. Çocuk tiyatrosu, ilk kez bu dönemde açıldı.