Yeşilay Haftası nedir? Ne zaman kutlanır? Yeşilay Haftası’nda hangi etkinlikler gerçekleştirilir? Yeşilay ne zaman kurulmuştur? Tüm soruların cevapları yazımızda.
Yeşilay Haftası Ne Zaman?
Her yıl 1-7 Mart tarihleri arasında kutlanan Yeşilay Haftası’nın amacı, bireyleri ve toplumu sağlığa zarar veren maddeler hakkında bilinçlendirmektir.
Yeşilay Haftası Nedir?
Sigara, alkol, uyuşturucu gibi insan sağlığını olumsuz etkileyen ve insanın hem fiziksel hem de mental sağlığına zarar veren maddelerin kullanımını durdurmak için kurulan Yeşilay, 1953 yılından bu yana bu kapsamda çalışmalar yapmaktadır. Yeşilay Haftası‘nda bu yıl çocukların da katıldığı çeşitli etkinlikler düzenleniyor.
Yeşilay Haftası ve etkinlikleri her yıl, Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından hayata geçiriliyor. “Kamuya Yararlı Cemiyetler” statüsünde olan kuruluş, toplumu zararlı alışkanlıklara karşı bilinçlendirmek amacıyla çalışan, gönüllü bir kurum olarak faaliyetlerini sürdürüyor. Dernek günümüzde, bilgisayar ve internet bağımlılığı konularında da çalışmalar sürdürüyor.
Yeşilay Ne Zaman Kurulmuştur?
Yeşilay 5 Mart 1920 yılında kurulmuştur. Kuruluş adı Hilali Ahdar Derneği’dir. Ancak daha sonra, adı Yeşilay Derneği olarak değiştirilmiştir. Yeşilay cemiyeti, Birinci Dünya Savaşı sonunda, Türkiye’de artmaya başlayan alkol ve uyuşturucu bağımlılığını önlemek için kuruldu.
Cemiyet, Şeyhül-İslâm Haydarzâde İbrahim Efendi’nin teşvik ve himayesinde, dünyaca ünlü Ord.Prof. Dr. Mazhar Osman ve arkadaşları tarafından kuruldu. Türkiye Yeşilay Cemiyeti, kurulduğu tarihten bugüne zararlı alışkanlıklara karşı mücadelesini aynı inanç ve azimle devam ettiriyor.
Halkın ve özellikle gençlerin zararlı alışkanlıklardan korunması için Anayasamızın 58’nci maddesine göre görev yapan Yeşilay, “Kamuya Yararlı Cemiyetler” arasında yer alan bir kurumdur. Yeşilay ,19 Eylül1934 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından 2–1288 sayılı karar ile kamuya yararlı cemiyet olarak kabul edilmiştir.
‘Hilâl’ ay, ‘ahdar’ da yeşil anlamındadır. Hilâli Ahdar Derneği daha sonra ‘Yeşilay Derneği’ adını almıştır. Yeşilay Derneği’nin kuruluş tarihini de içine alan 1 – 7 Mart arasındaki hafta, 1953’ten bu yana ülkemizde Yeşilay Haftası olarak kutlanır. Yeşilay Haftasında alkollü içkilerin ve uyuşturucuların bireye, aileye ve topluma zararları anlatılır. Yeşilay Haftası kapsamında, hem yetişkinlere hem de çocuklara yönelik etkinlikler yapılmaktadır.
Yeşilay Haftası Şiirleri
Yeşilay’ın Öğüdü
Sağlığını seviyorsan,
Güçlü kalmak diliyorsan,
Zehir nedir biliyorsan,
İçme zararlı içkiden.
İçeceksen süt, ayran iç!
Nar, portakal suyundan iç!
Billur gibi kaynaktan iç!
İçme zararlı içkiden!
Geçicidir keyfi onun,
Sürünmektir bil ki sonun.
Mutluluğa gitmez yolun,
İçme zararlı içkiden!
Evdekiler seni bekler,
Saçı bitmedik bebekler…
Yıkılsın mı bu emekler?
İçme zararlı içkiden!
Yeşilay Haftası
Yeşil temiz bir hilal
Yepyeni doğmuş gibi.
Ak bir bayrak üstüne
Gelip de konmuş gibi.
Bu bayrağın vatanı,,
İnananların kalbi,
Yeşilay’ın altında
Hepsi kaynaşmış gibi.
İçkinin baş düşmanı,
Bu yeşilaycılardır.
Savaşları durmadan,
Sürüp gider yıllardır.
İ. Hakkı TALAS
Sağlık Düşmanları
Sağlığının düşmanları:
İçki, sigara, kumar.
Bunlara alışanlar,
Görürler pek çok zarar.
İçkinin kötülüğü,
Saymakla bitmez her an.
Katil bile olur da,
Hatırlayamaz insan.
Vücuduna, kesene.
Zararı çoktur onun.
Tütün ömrü kısaltır,
Çabucak gelir sonu.
Hazineyi eritir,
Cebinde kalmaz para.
Kumar kötü bir illet,
Alışan düşer dara,
Sağlık düşmanlarından
Korun, her an uzak ol.
Yaşamak istiyorsan,
Kendine bul başka yol
İbrahim GÜNGÖR
Yeşilay
Zehirleme kendini,
Yazık, delme keseni,
İçki gidermez derdini,
Güldürür sanma seni.
En iyi içki sudur,
Yoğurt ye, ayran, süt iç.
İşin doğrusu budur,
Sağlığına değer biç.
İçme şu sigarayı,
Paran duman olur.
Al şu temiz havayı,
Sağlığın yaman olur.
Meyve ye vitamin al,
Çevrene de bunu yay,
Her zaman sağlıklı kal,
Önderindir Yeşilay.
Erol YALÇIN
Yeşilay
İçki, sigara, ve kumar,
Bağımlılık yuva yıkar.
Bilinçli davranırsan,
Mutluluğun kat kat artar.
Sigara ciğerlere düşman.
Kansere davetiye.
Ölümü çağırma sakın.
Gitme ölüme bile bile.
İçki çürütür vücudu,
Besler kötülükleri,
Beynini uyutarak,
Mahveder iyilikleri
Yeşilaycı ol sigarayla savaş
Yeşilaycı ol içkiyle uğraş
Yeşillensin dünyan
Yeşil kalsın rüyan.
Emine Çelik
Yeşilay
Düşmanların içinde
İçki en korkunç düşman!
Bin dokuz yüz yirmide
Yeşilay Derneği’ni
Kurmuştur Mazhar Osman.
Zehir tezce öldürür,
İçkiler yavaş yavaş.
Kimi zehir öldürür,
Kimi, gözden döker yaş.
Sofranda tek içkiye
Yer ayırma arkadaş!
M. Necati ÖNGAY
Yeşilay Gençlik Marşı
Bir zamanlar gelecek,
Göğsümüz kabaracak,
Acunda dalgalansın,
Yeşil aylı bir bayrak.
Bu bayrağın altında,
Bil rahat yaşanacak.
Bayrağın dalgalanıp,
Göğsünde kabaracak.
Arkadaş varlığını,
İki şey doldurmalı.
Bunlar; vatan sevgisi,
Ülkü bağı olmalı.
F. Fuat ÇELEN
Alkol
Çekmediğim kalmadı alkol yüzünden;
Ne bir yuva kurabildim mesut,
Ne çocuklarım etti rahat.
Evimde düzensizlik alkol yüzünden.
Belimin bükülmesi bu yaşta,
Saçımın ağarması,
Ve titrek ellerim alkol yüzünden.
Benzimde kan kalmadı,
Ağzımda tat,
Hayatım berbat,
İşlerim bozuk, alkol yüzünden.
Herkesle kırgınım, alkol yüzünden.
Her yerden kovulmuşum,
Ne yükseldim mesleğimde.
Ne doyurucu bir iş tuttum,
Durup dururken.
Cinnet getiriyor insan,
Hayaletler uçuşuyor boşlukta,
Korkunç şeytantırnakları boğazımda,
Cadılar kanımı emiyor.
Cadılar, hayaletler, alkol yüzünden.
A. İhsan İLHAN
İçme Sigara
Allah saklasın, birgün
Düğüm olur nefesin,
Titrer tükenir sesin,
İçme dostum sigara.
Günbegün bronşlara,
Zift dolar kara kara,
Ağzın zehire döner,
İçme dostum sigara.
Hem canına kastı var,
Hem de kesene zarar,
Biraz irade kullan,
İçme dostum sigara.
Ne ikram al, ne de et,
Korkma kopmaz kıyamet,
İçkiden bile kötü,
İçme dostum sigara.
İçme dostum sigara.
Zehirden vefa olmaz,
Bana sessiz arkadaş,
Deme derdime yoldaş.
İnsan canına mı kıyar?
Kendini, keseni düşün,
Hepsi sağlığa zarar.
Sigara, içki ve kumar,
Sağlığa Zarar
İçme dostum sigara.
Söz ver kendi kendine,
De ki söylüyor doğru,
Ya rengini soldurur,
Ya zamansız öldürür,
Mutlaka zarar verir,
İçme dostum sigara.
Aldanma dumanına,
Kıyma tatlı canına,
Nikotin güçlü zehir,
İçme dostum sigara.
Eroin, kokain, esrar
Gençliğini tüm yıkar.
Aileni, kendini düşün,
İnsan bir kez doğar.
Kazım SAYMALI
Sigara Seni Bıraktım
Olduğun yer, zehir hem de duman
Zararın insanlara çok-çok yaman
Cebime zararın oluşmuştur her zaman
Onun için artık sigara seni bıraktım
Seni bir daha hiç içmemektir benim ahtım
Rahatsız ettin hem beni, hem de eşimi
Bıraktım seni senden bıraksana peşimi
Genç yaşımdayken çürütünce dişimi
Onun için artık sigara seni bıraktım
Seni bir daha hiç içmemektir ahtım…
Güldürür sanma seni.
İçki gidermez derdini,
Yazık, delme keseni,
Zehirleme kendini.
Yeşilay (Erol YALÇIN)
Sürüp gider yıllardır.
Savaşları durmadan,
Bu yeşilaycılardır.
İçkinin baş düşmanı,
Bu bayrağın vatanı,
İnananların kalbi,
Yeşilay’ın altında
Hepsi kaynaşmış gibi.
Seni bir daha hiç içmemektir benim ahtım…
Onun için artık sigara seni bıraktım
Ömrümden çok çok seneler çalmışsın
İçimde hain düşman gibi kalmışsın
Benzimde ki rengi benden almışsın
Seni bir daha hiç içmemektir benim ahtım…
Onun için artık sigara seni çoktan bıraktım
Sen varsın ya hiç ama hiç gerek var lava
Ciğerler kararmışta olmuşlar sanki tava
Senin yüzünden ciğerler almaz oldu hava
Sigara senin bilmem ki neyine kanmışım
Sen değil, meğer yıllarca ben yanmışım
Özdilek Kırbaş’ım senden dertler almışım
Onun için artık sigara seni bıraktım
Seni bir daha hiç içmemektir benim ahtım…
Özdilek KIRBAŞ
Yeşilay Haftası
Yeşil temiz bir hilal
Yepyeni doğmuş gibi.
Ak bir bayrak üstüne
Gelip de konmuş gibi.
Kurmuştur Mazhar Osman.
Yeşilay Derneğini
Bin dokuz yüz yirmide
İçki en korkunç düşman!
Düşmanların içinde
Erol YALÇIN
Önderindir Yeşilay
Her zaman sağlıklı kal,
Çevrene de bunu yay,
Meyve ye vitamin al,
İçme şu sigarayı,
Paran duman olur.
Al şu temiz havayı,
Sağlığın yaman olur.
En iyi içki sudur,
Yoğurt ye, ayran, süt iç.
İşin doğrusu budur,
Sağlığına değer biç.
Zehir tezce öldürür,
İçkiler yavaş yavaş.
Kimi zehir öldürür,
Kimi, gözden döker yaş.
Sofranda tek içkiye
Yer ayırma arkadaş!
Yeşilay
Yeşilay kurumuna,
Üye ol ey kardeş.
İçkinin zararını,
Sen de anlat haydi koş!
İçki yuvalar yıkar,
Sarhoş olan adamın,
Karısı, çocukları,
Tatlı canından bıkar.
Hem de tatlı canını.
Onurunu, şanını,
Elinden hem malını.
İçki insanın alır,
İçki içen insanı.
Sevmez kendi çocuğu.
En sonunda yeridir:
Hapishane kovuğu.
Hayriye GARİBOĞLU
Yeşilay Haftası İle İlgili Atasözleri ve Özlü Sözler
İçkiyle İlgili Atasözleri
- Kadeh içinde, deniz içinde olduğundan daha çok kimse boğulmuştur. (Alman)
- İçkinin üstesinden gelirim sanırsan, içki senin hakkından gelir. (Amerikan)
- İçki, bütün bela ve kötülüklerin anası, anahtarıdır. (Arap)
- Meyhanede yazıla şey, cennette okunmaz. (Bulgaristan)
- Sarhoş adam, yırtık çuvaldır. (Bulgaristan)
- İçkiye düşkün olanları, bu yıkımdan kurtarmak için en iyi yol, sarhoş değilken, onlara bir sarhoşu göstermektir. (Çin)
- İçki girince, akıl çıkar. (Fransız)
- Şarapla başlayan dostluk, bir gece sürer. (İspanyol)
- Şarabın girdiği yerden, alçak gönüllülük çıkar. (İsveç)
- İçki ocak söndür. (Tatar)
- Sarhoştan deli bile kaçar. (Tatar)
- Keçi şarap içmiş, dağda kurt aramaya çıkmış. (Türk)
İçkiyle İlgili Özdeyişler
- İçkiyi savunanlar olabilir, fakat içki onları asla savunmaz. (Abraham Lincoln)
- Ey içki, eğer senin adın yoksa, sana ‘iblis’ adını verelim. (W. Shakespeare)
- İsterse başka ulusları mutlu etsin, alkol bizim düşmanımızdır. (Prof. Dr. Sadi Irmak)
- İnsan vücudunda içki koymak, makine yataklarına kum koymak gibidir. (Henry Ford)
- Her kadeh, mezara doğru bir basamaktır. (Abdülhak Hamid)
- İçki alışkanlığı, toplumsal bir vebadır. (Ahmet Emin Yalman)
- İçki, korkağı cesur; cesuru küstah eder. (Refik Halit Karay)
- İçkinin bağırdığı yerde, ahlak ve utanç susar. (W. Chaucer)
- Belaların en büyüğü sarhoşluktur. (Jefferson)
- Akıllı adamların tek içkisi sudur. (Thoreau)
- Şarap mideye oturunca, artık söz unutulur. (Alessandro Menzoni)
- İçki arkadaşları düşman eder. (Prof. Dr. F. Kerim Gökay)
- Savaş fırtınadır, gelir geçer; içkiyse aman ve aralık vermez. (Ali Vahit)
İçki ve Sigara Konulu Özlü Sözler
- İçki güldürür, süründürür, öldürür.
- İçki sağlığın düşmanıdır.
- İçki kötülükler doğurur.
- İçki aile bütçesini eritir.
- İçki sinir ve sindirim sistemlerini bozar.
- Sigara kanserle kardeştir.
- Akıllı adamların tek içkisi sudur.
- İçki bütün kötülüklerin anasıdır.
- İçki öldürür, kumar söndürür, spor güldürür.
- İçki insanı sefalete, rezalete hatta cinayete sürükler.
- Alkol, veremin en yakın dostudur.
- Alkol kapıdan girerse, mutluluk pencereden çıkar.
- Toplumdaki pek çok facianın sorumlusu içkidir.
- Alkol almak, gönüllü çılgınlıktır.
- İçkinin girdiği yerden akıl, ahlak ve utanma kaçar.
Yeşilay Haftası İle İlgili Kısa Bilgi
Uyuşturucu denilince akla esrar, afyon, kokain, LSD gibi uyuşturma özelliği olan maddeler gelir. İçildiğinde insanı sarhoş eden her tür içki alkollü içki sayılır. Alkollü içki veya uyuşturucu kullananlar önce rahatlık ve baş dönmesi duyar, daha sonra da sarhoş olurlar. Sarhoş olunca da doğru düşünüp, doğru karar veremezler. Bu nedenle sarhoş insanlar kolay suç işlerler ve engel olunamaz kazalara neden olurlar. Trafik kazalarının birçoğu da alkollü insanlarca işlenir.
Alkollü içkiler ve uyuşturucular zamanla alışkanlık yaratırlar. Alkol almayı alışkanlık haline getirenlere ‘alkolik’ denir. Alkolikler kazançlarını içkiye verirler ve çevrelerini rahatsız ederler ve bu nedenle toplum içinde sevilip sayılmazlar. Alkol ve uyuşturucu kullanımı zamanla aile düzenini bozar.
Uyuşturucu ve alkollü içkiler kişinin sağlığına da zararlıdır. İnsan vücudunda çok önemli rolü olan beyin, mide, kalp, akciğer gibi organlar içki ve uyuşturucudan olumsuz etkilenir. Ülser, siroz, felç gibi hastalıkların nedeni uyuşturucu ve alkollü içkilerdir.
Toplumumuzda kullanımı en yaygın olan zararlı maddesi sigaradır. Sigara iştahı keser, sindirimi güçleştirir, dişleri sarartır, ülsere ve kansere sebep olur. Akciğerde bronşları doldurduğu için sürekli öksürmeye yol açar.
Ülkemizde uyuşturucu maddelerin yapımı, satışı, kullanılması, taşınması, bulundurulması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar suç işlemiş olur. Suç işleyenlere ağır hapis cezaları uygulanır.
Uyuşturucu maddelerin bir bölümü ilaç yapımında kullanılır. Bu amaçla bazı uyuşturucu maddelerin kullanımına hükümet belirli koşullarla izin verir. Topluma, aileye, bireye zararlı olan içki ve uyuşturucuların kullanımını, eğitim yoluyla engellemek için kurulan Yeşilay Derneği’nin simgesi; beyaz üstünde yeşil bir aydır. Yeşilay Derneği Genel Merkezi, Yeşilay adlı aylık bir dergi yayınlamaktadır. Bu dergide, alkollü içkilerin, uyuşturucuların, sigaranın topluma ve sağlığa olan zararlarıyla ilgili yazılar düzenli olarak yayınlanmaktadır.