Zararlı Katkı Maddeleri Listesi

Zararlı katkı maddeleri listesi nedir? Çocuk beslenmesinde uzak durulması gereken gıdalar hangileridir? Doğal katkı maddeleri var mıdır?

Gıda katkı maddeleri özellikle bebek beslenmesi olmak üzere çocuk ve yetişkinlerin tükettiği yiyeceklerde de dikkat edilen bir durumdur. Ancak her gıda katkı maddesi zararlı değildir.

Gıdaların üretim, işleme, hazırlama veya ambalajlama süreçlerinde kullanılan gıda katkı maddesi; mikrobiyolojik bozulmayı engelleme, dayanıklılığı artırma, besleyici değerleri koruma ya da kıvamını düzenleme amacıyla kullanılabilmektedir.

Çocuk beslenmesinde mümkün olduğunca doğal gıdalara yer vermek ve çocukların katkı maddelerinden uzak durmasını sağlamak büyük önem taşıyor. Ancak fast food yiyecekler, şekerlemeler ve içecekler başta olmak üzere birçok gıda da oldukça zararlı katkı maddeleri bulunuyor.

Çocukların sağlığını korumak ve iyi beslenmelerini sağlamak için katkı maddeleri içeren gıdalardan uzak durmak ve çocukları doğal gıdalar ile beslemek gerekiyor.

Uzak Durulması Gereken Gıdalar

1. Gıda Boyaları

Gıda boyaları, çocuklarda davranış bozukluğu sorunları, dikkat eksikliği, iştahsızlık gibi sorunlara yol açabiliyor. Sinir sistemi fonksiyonlarını ve gelişimini olumsuz etkileyen gıda boyaları, kanserojen madde içerdiği gibi, petrokimyasal ürün de içerebiliyor.

Birçok ülkede yasaklanan gıda boyalarına alternatif olarak; kırmızı biber, kuş üzümü, ıspanak ve havuç gibi gıdalardan üretilen renklendiriciler kullanılıyor.

2. Arsenik

Arsenik kanser, şeker hastalığı gibi sağlık sorunlarına neden oluyor. Pirinç ve pirinç unundan üretilen gıdalarda kullanılabilen arsenik, çocuk sağlığını tehdit ediyor.

3. Nitrat ve Nitrit

Gıdaların raf ömrünün uzamasını sağlayan nitrat ve nitrit, kansere neden olabiliyor. Salam, sosis, çorba gibi ürünlerde daha fazla rastlanan bu maddeler, çocuklarda gelişim bozukluklarını da tetikleyebiliyor. Koruyucu madde kullanılan gıdalarda fazla oldukça sık rastlanan nitrat ve nitritin çocuk sağlığına zarar vermesini engellemek için hazır gıdalardan uzak durmak gerekiyor.

4. Ractopamin

Hayvanlardaki kas oranını artırmak için kullanılan bir ilaç türü olan rastopamin; hiperaktivite, davranış sorunları, titreme, kas ve iskelet sorunları gibi problemlere yol açabiliyor. Çocuklarda astım ilaçlarına karşı olan direncin de artmasına yol açan ractopamin, geri dönüşü olmayan sindirim sistemi sorunlarına da neden olabiliyor.

5. Azokarbonamit

Tahıl ununda, beyazlatmak için kullanılan azokarbonamit, kanser ve astıma yol açabiliyor. Çocukların tahıl kullanılarak üretilen hazır gıdaları olabildiğince az tüketmesini sağlamak önem taşıyor.

Bisküvi, gofret, kahvaltılık gevrek gibi yiyeceklerde bulunabilen azokarbonamit, kanser oluşumunu tetikleyebildiği gibi, çocukların yetersiz beslenmesine de neden olabiliyor.

Çocukların sağlıklı beslenmesini sağlamak için tükettikleri gıdalara dikkat etmek gerektiği gibi, meyve ve sebzelerin mevsiminde tüketilmesi, protein açısından yeterli beslenebilmeleri ve bol tahıllı ya da tam buğday ekmek tüketmeleri gerekiyor.

Gıdalarda Kullanılan Katkı Maddeleri Zararlı mıdır?

Gıdalarda farklı amaçlarla kullanılabilen katkı maddelerinin tümü zararlı değildir. Bu doğrultuda uluslar arası standartlar dikkate alınarak, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nin izin verdiği maddeler; bebek, çocuk ya da yetişkin sağlığında zarara yol açmaz. Ancak kimyasal maddelerin katkı maddesi olarak kullanılması ile üretilen kayıt dışı gıdalar özellikle bebek&çocuk sağlığında ciddi zararlar yaratabilir. Bu nedenle bebek beslenmesi ya da çocuk beslenmesi konusunda dikkatli olunması ve gıda maddelerinin Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği izni olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Yapılan araştırmalara göre, 0-12 ay bebekler ve 12 yaşından küçük çocuklarda kimyasalların biyolojik etkileri yetişkinlere oranla farklıdır. Bu nedenle 0-12 yaş çocukların yapay gıda katkı maddeleri içeren besinleri tüketmemesi önemlidir.

Bebek mamaları ve bebek ve çocuk ek besinleri ile Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği, kullanılabilecek katkı maddelerini belirlemiştir.

Türkiye, gıda katkı maddeleri konusunda uluslararası  güvenlik ağı içinde olmasına karşın, yasal olmayan yollarla üretilen gıdalar bebek ve çocuk beslenmesi konusunda ciddi sorunlar yaratabileceğinden, 0-12 yaş çocukların tükettiği besinlerin içeriklerine dikkat edilmelidir.

Çocuk Beslenmesinde Doğal Katkı Maddeleri

Bebek beslenmesinde doğal katkı maddeleri içeren gıdalar, yapay katkı maddelerine oranla çok daha sağlıklıdır. Bu nedenle, bebek ve çocukların sağlıklı beslenebilmesi için doğal gıdaların kullanılmasına öncelik verilmelidir.

Doğal katkı maddeleri sebze ve meyve özlerinden; bitki kökleri ya da yapraklarından üretilen ve gıdaların dayanıklılığını, kıvamını ya da dayanıklılığını artırma amacıyla kullanılan maddelerdir

Doğal katkı maddeleri kullanım şekline göre değişmekle birlikte, genellikle zararsızdır. Bebeklere yönelik gıdaların birçoğunda doğal katkı maddeleri kullanılmaktadır. Ancak bebek maması, ek gıdalar gibi hazır ürünlerde kullanılan gıda katkı maddeleri kontrol edilmelidir.

Zararsız Doğal Gıda Katkı Maddeleri

Tannik Asit – E-181: Berraklaştırıcı olarak kullanılan gıda ek maddesidir.

Karoten – E-160: Vücutta A vitamine dönüşen ve havuçta bol miktarda bulunan karoten, renklendirici olarak kullanılan katkı maddesidir.

Betanin – E-162: Renklendirici özelliğe sahip olan Betanin pancardan elde edilir.

Klorofil – E-140: Klorofil tüm bitkilerde kullanıldığı gibi, renklendirici özelliğe sahiptir.

Kurkimin – E-100: Zerdeçal bitkisinin köklerinden elde edilen kurkimin, sık kullanılan katkı maddelerinden biridir.

İşte hem zararlı katkı maddeleri listesi hem de doğal katkı maddeleri. Çocuk beslenmesinde bunları göz önünde bulundurun.