Finlandiya’da yapılan bir araştırmaya göre, çocukluk döneminde zorbalığa uğramak, ruh sağlığında kalıcı etkiler oluşturabiliyor. Zorbalığa (bullying) maruz kalan çocuklar, uğramayanlara göre, büyüdüklerinde psikolojik tedaviye daha fazla ihtiyaç duyuyor.
Finlandiya’da 8 yaşındaki 5 bin çocuk üzerinde yapılan araştırma, zorbalığa uğrayan çocukların, yetişkin olduklarında daha fazla ruhsal sorun yaşadıklarını ortaya koydu. Araştırma ayrıca, zorbalığa maruz kalan çocukların depresyona girme riskinin arttığını da gösterdi.
Zorbalık, gücüne güvenerek, hükmü altındakilerin söz ve davranış özgürlüğünü kısıtlama olarak tanımlanıyor. Detaylı bilgi için: Akran Zorbalığı |
Araştırmayı yürüten Finlandiya Turku Üniversitesi’nden Çocuk Psikolojisi Profesörü Dr. Andre Sourander, erken çocukluk döneminde zorbalık ile karşılaşan çocukların, büyüdüklerinde daha fazla psikolojik tedaviye ihtiyaç duyduğunu ve depresyon riskinin arttığını söyledi.
Daha önceki araştırmalarda, zorbalıkla psikolojik sorunlar arasında bir bağ bulunmuştu. Zorbalığa maruz kalan çocukların akademik performanslarının daha düşük olduğu, depresyon ve intihar etme risklerinin daha fazla olduğu ortaya konmuştu. Ancak zorbalık yapan ya da zorbalığa maruz kalan çocukların uzun vadede ruhsal sağlıklarının nasıl etkilendiği bilinmiyordu.
Zorbalık (Bullying) Çocukların Psikolojisini Nasıl Etkiliyor?
Prof. Sourander, önceki araştırmalarda erken çocukluk döneminde uzun süre zorbalığa maruz kalan çocukların, büyüdüklerinde takip edilmediği; yeni araştırmada ise zorbalığa maruz kalan ya da zorbalık yapan çocukların 8-29 yaş arasında izlendiğini ve çalışmanın şu ana kadar yapılmış en büyük araştırma olduğunu söyledi.
Çocukları zorbalığa karşı nasıl koruyabilirsiniz? Akran Zorbalığına Karşı Ebeveynler Ne Yapmalı |
5 bin çocuk üzerinde yapılan araştırmanın ilk aşamasında, 8 yaşındaki çocuklara zorbalık ile ilgili sorular soruldu. Yapılan anket ile zorbalığa uğrayan ve zorbalık yapan çocuklarla, zorbalığın ne kadar sürdüğü ve zorba davranışların nasıl ortaya çıktığı araştırıldı. Zorbalık ile ilgili benzer sorular, çocukların ebeveynlerine ve öğretmenlerine de soruldu.
Çocuklara, öğretmenlerine ve ebeveynlerine sorulan sorular ile zorbalık konusunda çocukların dörde ayrıldığı görüldü.
- Zorbalığa uğramayan ve zorbalık yapmayan çocuklar,
- Sık sık zorbalığa uğrayan, zorbalık yapmayan çocuklar,
- Zorbalık yapan, zorbalığa uğramayan çocuklar
- Sıklıkla zorbalık yapan ve sıklıkla zorbalığa uğrayan çocuklar
Zorbalığın Ruhsal Sağlık ile İlişkisi – Araştırma Sonuçları
Araştırmacılar, daha sonra, ülke genelinde ruh hastalıkları ile ilgili hizmet veren hastanelerde tedavi görmekte olan ya da taburcu olmuş 16-29 yaş aralığındaki hastaların kayıtlarını inceledi. Sonuçlar, hastaların büyük bir bölümünün, yaklaşık yüzde 90’ının, çocukluk döneminde zorbalığa uğramadığını ya da zorbalığa yapmadığını gösterdi. Ayrıca bu gruptakilerin sadece %12’sinin 30 yaşından önce psikolojik sorun yaşadığı görüldü.
Araştırma 21 Yıl Sürdü
Araştırmaya 8 yaşındayken katılan çocukların 21 yıl sonraki durumları incelendiğinde ise bu gruptaki çocuklardan zorbalığa uğrayan ya da zorbalık yapanların yüzde 20’sinin ergenlik ya da gençlik döneminde psikolojik sorun yaşadığı görüldü. Sürekli olarak zorbalığa uğramış olan çocukların, 21 yıl sonraki yüzde 23’ünün 30 yaşından önce psikolojik yardıma aldığı görüldü.
Araştırma, en fazla psikolojik sorun yaşayan grubun, hem zorbalığa uğrayan hem de zorbalık yapan çocuklar olduğunu gösterdi. Bu gruptaki çocukların yüzde 31’inin psikolojik sorunlar yaşadığı ve çocuklarda depresyon, anksiyete, şizofreni ve madde bağımlılığı görülme riskinin daha yüksek olduğu belirtildi.
Zorbalığa Maruz Kalan “Zorba Çocuklar”
Prof. Dr. Sourander, hem zorbalık yapan hem de zorbalığa maruz kalan çocukların kritik bir noktada olduğunu belirterek, bunun farklı psikiyatrik sorunlardan kaynaklanabileceğini ve bu çocukların yetişkinlik döneminde sıklıkla psikolojik sorunlar yaşayabileceğini söyledi. Sourander, araştırmacıların bu konuda daha fazla çalışma yapmalarının elzem olduğunu da ekledi.
Çocukluk döneminde zorbalığa maruz kalmanın travmatik bir deneyim olduğunu söyleyen Dr. Sourander, bu çocukların okul başarısı, arkadaşlık ilişkisi ve gelişimlerindeki rolünün araştırılması gerektiğini vurguladı.
Zorbalık ile ilgili davranışların, ebeveynler ve öğretmenler tarafından dikkate alınması gerektiğinin de altını çizen Prof. Dr. Sourander, “Zorba davranışların önüne geçilmesi uzun vadede, çocukların ruhsal sağlığına yardımcı olabilir.” dedi.
Zorbalığı durdurmak için çalışan StopBullying bu konuda farkındalık yaratmak için bir video dizisi hazırlamıştı. Video dizinin tümüne ulaşmak için: Stop Bullying
Stop Bullying Now – Bölüm 1